Kulisy autorytaryzmu w Europie Wschodniej

ogólnouniwersyteckie

w sali
zdalnie

Głównym tematem wykładu jest powstawanie autorytarnych systemów władzy na postsowieckim obszarze. Instytucji, metody i formy jej realizacji. Portret polityczny Borysa Jelcina, Włodzimierza Putina, Aleksandra Łukaszenki, Leonida Kuczmy, Wiktora Janukowicza, Ilhama Aliewa, Nursułtana Nazarbaiewa. Przyszłość społeczeństw i państw w Rosji, Białorusi i w Ukrainie.Wojna rosyjsko-ukrainska 2022-2023 roku.

Protesty i represji na Białorusi 2022-2024. Wydarzenia w Kazachstanie w styczniu 2022 roku.

1 Blok - „Perestrojka” jako początek rozpadu ZSRR.

2 Blok - Trzy modele rozwoju państw postsowieckich: 1) wybór europejski i demokracja (Kraje Bałtyckie, częściowo Gruzja, Ukraina, Mołdowa, Armienia), 2) konserwacja tradycji radzieckich (Białoruś, Rosja, Kazachstan, Azejbardżan), 3) specyfika centralnoazjatycka (Turkmenistan, Uzbekistan, Tadżykistan, Kyrgyztan).

3 Blok - Przyczyny і konteksty formowania się autorytarnego systemu władzy. Specyfika wschodnioeuropejskiego autorytaryzmu.

4 Blok - Swiadomość zbiorowa i indywidualna społeczeństwa postsowieckiego –Homo soveticus.

5 Blok- Krztałty, іnstytucje, mechanizmy autorytaryzmu wschodnioeuropejskiego.

Marek Śliwiński. Analiza porównawcza systemów politycznych. Tom 1. Drogi do współczesności. Warszawa, 2005.

Marek Śliwiński. Analiza porównawcza systemów politycznych. Tom 2. Rewolucje i pobojowiska. Warszawa, 2008

M.Gessen Putin. Człowiek bez twarzy, Warszawa, 2012.

Brian Bennett: The Last Dictatorship in Europe. Belarus under Lukashenko. Londyn, 2011

Walery Karbaliewicz. Aleksandr Łukaszenko. Portret polityczny. Warszawa, 2013.

Davies N. Europa, Wydawnictwo Znak, Kraków 1998.

Tadeusz Świętochowski. Azerbejdżan. Warszawa 1998.

Piotr Lossowski. Litwa. Warszawa 1998.

Eugeniusz Mironowicz. Białoruś. Warszawa 1999.

Andrzej Chojnowski, Jacek Burski. Ukraina. Warszawa 2004.

Wojciech Materski. Gruzia. Warszawa 1999.

Jan Lewandowski. Estonia. Warszawa 2000.

Zachar Szybieka. Historia Białorusi 1795-2000. Lublin 2002.

Jarosław Grycak. Historia Ukrainy 1795-2000. Lublin 2002.

Ludwik Bazyliow, Piotr Wieczorkiewicz. Historia Rosii. Warszawa 2003.

Włodzimierz Marciniak. Rozrgabione imperium. Upadek Związku Sowieckiego i powstanie Federacji Rosyjskiej. Krakow 2000.

Ola Hnatiuk. Pożegnanie z impierium. Ukraińskie dyskusje o tożsamości. Lublin 2003.

Wiedza

- Student zna naukowe kategorie: system polityczny, ideologia, dyktatura, autorytoryzm, demokracja oraz związki tych kategorji z fenomenem życia codziennego, tożsamości narodowej i historii Europy Środkowo-Wschodniej [ K_W03, K_W08, K_W11, K_W12]

- Student zna podstawową terminologię z zakresu historiografii, socjologii, etnologii i antropologii politycznej i społecznej i ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę ogólną obejmującą teorie i metodologię nauk humanistycznych [K_W01, K_ 03, K_W04]

Umiejętności

- Student ma własny pogląd na kształtowanie się i funkcjonowanie w Europie Wschodniej sytemów państwowych i politycznych po rospadzie ZSRR, zna konteksty i mechanizmy powstawania niedemokratycznych systemów władzy w Europie Wschodniej, potrafi to zdefiniować wykorzystując terminologię z zakresu antropologii politycznej i społecznej, socjologii władzy, politologii, historiografii i in. dziedzin pokrewnych [ K_U01, K_U03, K_U06, K_U07, K_U08]

- Student potrafi uzasadnić własną opinię (pozytywną bądź krytyczną) dotyczącą dzisiejszych sytuacji politycznych i społecznych w Rosji, Białorusi i na Ukrainie [ K_U01, K_U03, K_U06, K_U08]

Kompetencje

- Student rozumie zmienny i ewolucyjny charakter systemów politycznych [ K_K01, K_K03, K_K06]

- Student jest przygotowany do dyskusji merytorycznej w ramach działalności zawodowej bądź społecznej w wymiarze międzynarodowym [ K_K06]

- Dzięki zdobytej wiedzy przedmiotowej, student dysponuje argumentami na rzecz akceptacji odmienności politycznej, społecznej i kulturowej [ K_K03]

- Student jest przygotowany do kontynuacji studiów nad zagadnieniem przedmiotowym i pokrewnymi [ K_K01]

Kurs obejmuje co dwatygodniowe zajęcia w wymiarze 4 godz. wykładu W ramach zajęć :

-Na wykładach prezentowany jest materiał dokumentujący (fotografie, prezentacje i video ) i ilustrujący omawiane zagadnienia.

- Część wykładów realizowana jest na zasadzie dyskusji nad zadaną literaturą .

- ocenianie ciągłe w trakcie zajęć, w tym weryfikacja znajomości pozycji z listy lektur

- praca pisemna /esej/ lub prezentacja na zakończenie kursu

- obecność na zajęciach