National minorities, disputes and conflicts in the Caucasus

Przedstawione będą węzłowe problemy współczesnych zmian w krajach kaukaskich, zjawiskach separatyzmu etnicznego, przechodzących w określonych warunkach w otwarte konflikty zbrojne o szerokim rezonansie międzynarodowym.

Węzłowe problemy współczesnych zmian w krajach kaukaskich, zjawiskach separatyzmu etnicznego, przechodzących w określonych warunkach w otwarte konflikty zbrojne o szerokim rezonansie międzynarodowym. Ponadto konflikty zbrojne na Kaukazie nie sprzyjały poczuciu stabilizacji wewnętrznej, niezbędnej do ich prawidłowego rozwoju. Główną przyczyną niepokojów były skomplikowane stosunki etniczne w regionie. Jest to jedna z tych cech Kaukazu, która podkreśla jego specyfikę. Wielość narodów, dialektów, występujących często na tym samym terenie, mieszanie się różnych narodowości powoduje, że trudno tu wytyczyć międzypaństwowe granice. Tym bardziej, że wewnątrz państw takowe rzadko istniały. Czynnikiem często wpływającym na różnorodność etniczną ZSRR były deportacje i migracje narodów. Zaobserwować można było wysoki procent ludności nieautochtonicznej, ze względu na przymusowe zesłania w okresie stalinowskim. Wzmożone ruchy demograficzne można było zaobserwować również po rozpadzie ZSRR, kiedy w wyniku konfliktów etnicznych i zmian władzy, niektóre narody zostały zmuszone opuszczenie swoich domów. Polityka narodowościowa w ZSRR, mimo negatywnych skutków, sprzyjała zachowaniu odmienności etnicznej wielu narodów. Jednakże ze względu na totalitarny charakter państwa, utworzone republiki i obwody autonomiczne tworzyły fasadę swobód etnicznych.

T. Świętochowski, Azerbejdżan i Rosja. Kolonializm, islam i narodowość w podzielonym kraju, Warszawa 1998; K. Gomółka, I. Borucińska-Dereszkiewicz, Stosunki Polski z Armenią, Azerbejdżanem i Gruzją na przełomie XX i XXI wieku, Toruń 2015; M. Chudziak, Czerkieski ruch narodowy: emigracja – diaspora – transnacjonalizm, Sprawy narodowościowe 46, Warszawa 2015; E. Nowak, Rosja a Partnerstwo Wschodnie – polskie spojrzenie, [w:] Partnerstwo Wschodnie. Wielka szansa Europy, red. J. Sawczuk, Poznań–Chorzów 2011; Polacy w Gruzji, red. E. Walewander, Lublin 2002; T. Olejarz, Interesy Kościoła katolickiego na Wschodzie, [w:] Polityka wschodnia Polski: uwarunkowania, koncepcje, realizacja, red. A. Gil, T. Kapuśniak, Lublin–Warszawa 2009; P. Olszewski, Uwarunkowania historyczne i dzieje nowożytne regionu na tle europejskim, [w:] Wprowadzenie do studiów wschodnioeuropejskich. Armenia, Azerbejdżan i Gruzja – przeszłość i teraźniejszość, t. 4, red. M. Korzeniowski, D. Tarasiuk, K. Latawiec, Lublin 2013; Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 1992–1996, Warszawa 1993–2014; T. Stępniewski, Geopolityka regionu Morza Czarnego w pozimnowojennym świecie, Warszawa–Lublin 2011; K.A. Appiah, Identity, Authenticity, Survival: Multicultural Societies and Social Reproduction, [w:] Multiculturalism. Examining the Politics of Recognition, pod red. C. Taylora, Princeton University Press, Princeton 1994. B. Tibi, Fundamentalizm religijny, Warszawa 1997; J.J.G. Jansen, Podwójna natura fundamentalizmu islamskiego, Kraków 2005; R. Eckert, Culture of Conflict? Migration, Culture Conflict and Terrorism, [w:] Migration, Culture Conflict, Crime and Terrorism, pod red. J. D. Freilicha, R. T. Gurrette’a, Ashgate, Hampshire 2006; W. Richmond, The Northwest Caucasus: Past, present, future. London, New York 2008.

Student po ukończeniu kursu przewidzianego programem:

Wiedza:

- posiada rozszerzoną, interdyscyplinarną wiedzę dotyczącą Kaukazu, zwłaszcza z zakresu problematyki zróżnicowania społecznego, gospodarczego, politycznego, kulturowego i etnicznego, na obszarze Kaukazu, na tle procesów globalnych i kontynentalnych; [K_W01,]

- wszechstronnie zna i rozumie mechanizmy lokalnych stosunków politycznych oraz ich wpływ na bieżącą politykę państw kaukaskich [K_W02]

- ma pogłębioną wiedzę na temat dziejów regionu, rozumie zróżnicowania kulturowe i narodowe oraz ich wpływ na sytuację Kaukazu [K_W03]

ma poszerzoną wiedzę na temat aktualnych wydarzeń na Kaukazie, rozeznanie w sytuacji politycznej i gospodarczej Kaukazu [K_W04]

-ma pogłębioną znajomość głównych problemów globalnych i funkcjonowania instytucji międzynarodowych; ma wiedzę na temat głównych kierunków polityki państw europejskich oraz krajów kaukaskich, ich znaczenia i wpływu na sytuację międzynarodową [K_W05]

-ma pogłębioną znajomość relacji politycznych i kulturalnych między Polską a krajami kaukaskimi [K_W06]

-ma gruntowną znajomość metod badawczych we współczesnych naukach społecznych i politycznych[K_W07]

-ma gruntowną znajomość terminologii specjalistycznej, również w wybranym języku kaukaskim [K_W08]

-posiada wiedzę na temat protokołu i praktyki dyplomatycznej, zna podstawowe elementy prawa konsularnego i dyplomatycznego[K_W09]

-ma znajomość zagadnień z zakresu bezpieczeństwa międzynarodowego i współpracy wojskowej poszczególnych państw Kaukazu, znajomość polityki bezpieczeństwa NATO i UE, ma wiedzę na temat udziału Polski w systemie bezpieczeństwa międzynarodowego i we współpracy wojskowej[K_W10]

-wszechstronnie zna i dogłębnie rozumie wybrane kierunki i stanowiska współczesnej humanistyki i nauk społecznych[K_W11]

-zna profesjonalne narzędzia wyszukiwawcze ukierunkowane na dziedziny nauk humanistycznych i społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem Kaukazu i jej problematyki[K_W12]

Umiejętności:

- dysponuje podstawami metodologicznymi oraz umiejętnościami analitycznymi, które pozwolą mu identyfikować, diagnozować i prognozować kierunki przemian społecznych, gospodarczych, politycznych, kulturowych i etnicznych na Kaukazie. [ K_U01]

- umie prawidłowo zaprojektować własny proces badawczy [K_U02],

- umie dyskutować na tematy dotyczące przedmiotu Kaukazu jego badań [K_U03]

- posiada umiejętność porównywania różnych mechanizmów przemian narodowościowych państw regionu Kaukazu [K_U04]

-umie ocenić przebieg i kierunki transformacji politycznej i ekonomicznej oraz dostrzec wieloaspektowość ich konsekwencji [K_U05]

-potrafi trafnie ocenić regiony konfliktowe, współcześnie zachodzące przemiany polityczne na Kaukazie, ich genezy i uwarunkowania[K_U06]

-ma umiejętność percypowania oraz interpretowania współczesnej literatury oraz różnych dziedzin sztuki Kaukazu, a także rozumie kontekst ich powstania i funkcjonowania. [K_U07]

-potrafi operować kategoriami z poszczególnych koncepcji teoretycznych i przeprowadzić ich analizę [K_U08]

-zna zasady tworzenia podstawowych form korespondencji dyplomatycznej, umieć adaptować formy tej korespondencji w innych dziedzinach działalności [K_U09]

-ma umiejętność sporządzania dokumentacji analitycznej z aktualnych wydarzeń na Kaukazu [K_U10]

pisze opracowania monograficzne na podstawie samodzielnie dobranej literatury, stosując oryginalne podejścia [K_U11]

-ma znajomość: 1) języka rosyjskiego na poziomie biegłości B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy lub innego języka ponadregionalnego na poziomie B2 oraz 2) dobrą znajomość jednego z języków regionalnych (gruzińskiego, ormiańskiego, azerbejdżańskiego) [K_U12]

-posiada umiejętność czytania i rozumienia trudniejszych tekstów oraz umiejętność wyrażania własnych poglądów na różne tematy w wybranym języku kaukaskim [K_U13]

posiada pogłębione umiejętności obserwowania, wyszukiwania i przetwarzania informacji na temat życia społecznego i kulturalnego Kaukazu [K_U14]

Kompetencje:

- rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego, jest przygotowany do podejmowania pracy badawczej w zakresie Kaukazu oraz studiów trzeciego stopnia [K_K01]

- umie podejmować decyzje oraz je uzasadniać, a także ma wpojone nawyki osobistej odpowiedzialności i inicjatywy. [K_K02]

- jest wrażliwy na problemy wynikające z odmienności kulturowej [ K_K03]

- uczestniczy w różnych formach aktywności w zakresie stosunków międzynarodowych [K_K04]

- ma pogłębioną świadomość znaczenia zasad współżycia międzyetnicznego i interkonfesyjnego dla formowania się więzi społecznych [K_K05]

- jest przygotowany do pracy jako ekspert w dziedzinie Kaukazu w: (1) administracji krajowej i samorządowej, (2) instytucjach międzynarodowych, (3) dyplomacji, (4) przedsiębiorstwach polskich działających na rynkach wschodnich, (5) środkach masowego przekazu oraz (6) ośrodkach badawczych i eksperckich współpracujących z krajami kaukaskimi [K_K06]

Zaliczenie na ocenę

- praca pisemna (esej) na zakończenie kursu

W ocenie będą stosowane także następujące kryteria:

- obecność na zajęciach

- ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)