Slovakia during World War II

Państwo Słowackie ks. Tiso (1939 – 1945) we współczesnej słowackiej narracji historycznej. Opis przedmiotu, założenia: Celem wykładu jest przedstawienie genezy oraz sytuacji politycznospołecznej Republiki Słowackiej ks. Tiso (1939-1945). Podczas wykładu omówiona zostanie tzw. kwestia słowacka w międzywojennej Czechosłowacji, okoliczności powstania Pierwszej Republiki Słowackiej oraz jej ewolucja ustrojowa, w kontekście wydarzeń okresu II wojny światowej w Europie Środkowej. Problematyka zostanie omówiona w oparciu o współczesne badania słowackich historyków nad źródłami oraz pamięcią związaną z tradycją tzw. Pierwszej Republiki Słowackiej. Uwaga : Literatura do poszczególnych wykładów zawiera ważniejsze pozycje bibliograficzne historyków słowackich (głównie po upadku systemu komunistycznego i powstaniu samodzielnej Słowacji) oraz wybór piśmiennictwa badaczy polskich, czeskich, niemieckich i innych.

1. Kwestia słowacka w latach 20-tych XX wieku. Stosunki słowacko-czeskie.

2. Geneza powstania Państwa Słowackiego ks. Tiso - lata 30-te XX wieku.

3. Konferencja w Monachium i jej konsekwencje. Stosunki słowacko-niemieckie.

4. Stosunki słowacko-węgierskie - mała wojna.

5. Stosunki słowacko-polskie.

6. Pogranicze – Spisz.

7. Rozwiązania ustrojowe.

8. Sytuacja gospodarcza.

9. Ewaluacja systemu politycznego - przełom – 1940 r. Stosunki słowacko-rosyjskie.

10. Holocaust.

11. Ruch oporu. Słowackie Powstanie Narodowe.

12. Propaganda Państwa Słowackiego.

13. Dziedzictwo Państwa Słowackiego ks. Tiso we współczesnej Republice Słowackiej – w dyskursie politycznym i naukowym.

Metody: Wykład, prezentacja multimedialna, Efekty uczenia: /Efekty nauczania Student zna środkowoeuropejski kontekst wydarzeń wpisujących się w genezę, funkcjonowanie i upadek Państwa Słowackiego ks. Tiso. Słuchacz uzyskał możliwość zapoznania się z ewolucją systemu politycznego Pierwszej republiki Słowackiej. Student potrafi ująć omawiane zagadnienia w kontekście nazizmu, holocaustu, ruchu oporu oraz polityki mocarstw koalicji antyhitlerowskiej wobec Europy Środkowej. Odbiorcy wykładu mają możliwość dalszego samodzielnego studiowania prezentowanych zagadnień na podstawie podanej literatury przedmiotu.

1. Bartlová A., Túžby, projekty a realita. Slovensko v medzivojnovom období, Bratislava 2010. Bystrický V., Zahraničnopolitické koncepcie politických strán na Slovensku koncom tridsiatych rokov 20. storočia, Historický časopis, 48, 2, 2000, s. 257–282; Deák L., Hra o Slovensko. Slovensko v politike Mad’arska a Pol’ska v rokoch 1933 – 1939, Bratislava 1991; Surosz M., Pepiki. Dramatyczne stulecie Czechów, Warszawa 2010.

Gniazdowski M., Obóz piłsudczykowsko-sanacyjny wobec słowackiego ruchu autonomicznego, [w:] Stosunki polsko-słowackie w I połowie XX wieku (materiały pokonferencyjne), red.: J. Głowińska, Wrocław 2006, s. 27–45;

1. Kamenec I., Slovenský stát, Praha 1992; Baka, I.: Slovenská republika a nacistická agresia proti Poľsku, Bratislava, 2006 Batowski H., Z dziejów dyplomacji polskiej na obczyźnie (wrzesień 1939-lipiec 1941), KrakówWrocław 1984. 3 Batowski H., Stosunki polsko-czeskie, polsko-czechosłowackie i polskoczeskosłowackie, 1918 – 1939. Uwagi metodologiczne i kierunki w literaturze historycznej. [w]: Stosunki polsko-czesko-słowackie w latach 1918 – 1945, red. E. Orlof. Rzeszów, 1992; M. Lacko (ed.), Proti Poľsku. Odraz ťaženia roku 1939 v denníkoch a kronikách slovenskej armády, Bratislava 2007. Orlof E., Kwestia słowacka w polskiej polityce zagranicznej w latach 1938-1939, Rzeszów, 1977. Orlof E., Relacje miedzy państwem polskim a państwem słowackim w okresie od 15 marca do 1 września 1939 r., [w:] Stosunki polsko-słowackie w I połowie XX wieku (materiały pokonferencyjne), red.: J. Głowińska, Wrocław 2006, s. 46–54. Petranský I. A., Republika Słowacka 1939 – 1945 – próba charakterystyki, [w:] Stosunki polskosłowackie w I połowie XX wieku (materiały pokonferencyjne), redakcja J. Glowińska, Wrocław 2006, s. 55–65; Chreňo J., Malý slovník Slovenského štátu 1938 -1945, Bratislava 1965. Kováč D. a kol., Kronika Slovenska. 2. Slovensko v dvadsiatom storočí, Praha–Bratislava, 1999. Jablonický J., Podoby násilia, Bratislava 2000. Letz R, Mulík P., Bartlová A., Slovenská ľudová strana v dejinách (1905 – 1945), Martin 2006. P. Sokolovič, Hlinková garda 1938 – 1945, Bratislava 2009. Kamenec I., Prečan V., Škorvánek V., Vatikán a Slovenská republika (1939–1945). Dokumenty, Bratislava 1992; Bystrický V. (ed.): Pokus o politický a osobný profiel Jozefa Tisu, Bratislava 1992; Čierna-Lantayová D., Tradícia a dejiny. Vybrané otázky zo slovensko-maďarských a slovensko-ruských vzťahov (1934-1949), Bratislava 2009. Korček J., Slovenská republika 1943-1945, Bratislava 1999. Lacko M. (ed.) Denníky a spomienky vojakov z východného frontu 1941–1944, Trnava 2006. Lacko M., Dezercie a zajatia príslušníkov Zaisťovacej divízie v ZSSR v rokoch 1942-1943, 5 Bratislava 2007. Mičianik P., Slovenská armáda v ťažení proti Sovietskemu zväzu (1941-1944), I. V operácii Barbrossa, Banská Bystrica 2007. Mičianik P., Slovenská armáda v ťažení proti Sovietskemu zväzu (1941-1944), II. Zaisťovacia divázia a železniční pionieri, Banská Bystrica 2008; Nižňanský E., Kamenec I., Holokaust na Slovensku 2. Prezident, vláda, Snem SR a Štátna rada o židovskej otázke, Bratislava 2003. Nižňanský E., Baka I., Kamenec I., Holokaust na Slovensku 5. Pracovné tábory a strediská, Bratislava 2004. Nižňanský E., Holokaust na Slovensku 6.Deportácie v roku 1942. Dokumenty, Bratislava 2005; Pečan V. (ed.), Slovenské národné povstanie. Dokumenty, Bratislava 1965. Pečan V. (ed.), Slovenské národné povstanie. Nemci a Slovensko, Bratislava 1970; Sen verzus skutočnosť. Umenie verzus propaganda, red. K. Bajcurová, P. Hanáková, B. Koklesová, Bratislava 2016. Turčan V., Pribina a Svätopluk - slovenskí veľmoži?, [w:] Mýty naše slovenské, zust. E. Krekovič, E. Mannová, E. Krekovičová, Bratislava 2005, s. 30–33; Lipták L., Slovensko v 20 storočí. Najdiskutovanejšia historická esej o Slovensku, Bratislava 1998.

Zaliczenie przedmiotu - Test końcowy - na platformie Kampus

Państwo Słowackie ks. Tiso (1939 – 1945) we współczesnej słowackiej narracji historycznej. Opis przedmiotu, założenia: Celem wykładu jest przedstawienie genezy oraz sytuacji politycznospołecznej Republiki Słowackiej ks. Tiso (1939-1945). Podczas wykładu omówiona zostanie tzw. kwestia słowacka w międzywojennej Czechosłowacji, okoliczności powstania Pierwszej Republiki Słowackiej oraz jej ewolucja ustrojowa, w kontekście wydarzeń okresu II wojny światowej w Europie Środkowej. Problematyka zostanie omówiona w oparciu o współczesne badania słowackich historyków nad źródłami oraz pamięcią związaną z tradycją tzw. Pierwszej Republiki Słowackiej. Uwaga : Literatura do poszczególnych wykładów zawiera ważniejsze pozycje bibliograficzne historyków słowackich (głównie po upadku systemu komunistycznego i powstaniu samodzielnej Słowacji) oraz wybór piśmiennictwa badaczy polskich, czeskich, niemieckich i innych.

1. Kwestia słowacka w latach 20-tych XX wieku. Stosunki słowacko-czeskie.

2. Geneza powstania Państwa Słowackiego ks. Tiso - lata 30-te XX wieku.

3. Konferencja w Monachium i jej konsekwencje. Stosunki słowacko-niemieckie.

4. Stosunki słowacko-węgierskie - mała wojna.

5. Stosunki słowacko-polskie.

6. Pogranicze – Spisz.

7. Rozwiązania ustrojowe.

8. Sytuacja gospodarcza.

9. Ewaluacja systemu politycznego - przełom – 1940 r. Stosunki słowacko-rosyjskie.

10. Holocaust.

11. Ruch oporu. Słowackie Powstanie Narodowe.

12. Propaganda Państwa Słowackiego.

13. Dziedzictwo Państwa Słowackiego ks. Tiso we współczesnej Republice Słowackiej – w dyskursie politycznym i naukowym.

Metody: Wykład, prezentacja multimedialna, Efekty uczenia: /Efekty nauczania Student zna środkowoeuropejski kontekst wydarzeń wpisujących się w genezę, funkcjonowanie i upadek Państwa Słowackiego ks. Tiso. Słuchacz uzyskał możliwość zapoznania się z ewolucją systemu politycznego Pierwszej republiki Słowackiej. Student potrafi ująć omawiane zagadnienia w kontekście nazizmu, holocaustu, ruchu oporu oraz polityki mocarstw koalicji antyhitlerowskiej wobec Europy Środkowej. Odbiorcy wykładu mają możliwość dalszego samodzielnego studiowania prezentowanych zagadnień na podstawie podanej literatury przedmiotu.

1. Bartlová A., Túžby, projekty a realita. Slovensko v medzivojnovom období, Bratislava 2010. Bystrický V., Zahraničnopolitické koncepcie politických strán na Slovensku koncom tridsiatych rokov 20. storočia, Historický časopis, 48, 2, 2000, s. 257–282; Deák L., Hra o Slovensko. Slovensko v politike Mad’arska a Pol’ska v rokoch 1933 – 1939, Bratislava 1991; Surosz M., Pepiki. Dramatyczne stulecie Czechów, Warszawa 2010.

Gniazdowski M., Obóz piłsudczykowsko-sanacyjny wobec słowackiego ruchu autonomicznego, [w:] Stosunki polsko-słowackie w I połowie XX wieku (materiały pokonferencyjne), red.: J. Głowińska, Wrocław 2006, s. 27–45;

1. Kamenec I., Slovenský stát, Praha 1992; Baka, I.: Slovenská republika a nacistická agresia proti Poľsku, Bratislava, 2006 Batowski H., Z dziejów dyplomacji polskiej na obczyźnie (wrzesień 1939-lipiec 1941), KrakówWrocław 1984. 3 Batowski H., Stosunki polsko-czeskie, polsko-czechosłowackie i polskoczeskosłowackie, 1918 – 1939. Uwagi metodologiczne i kierunki w literaturze historycznej. [w]: Stosunki polsko-czesko-słowackie w latach 1918 – 1945, red. E. Orlof. Rzeszów, 1992; M. Lacko (ed.), Proti Poľsku. Odraz ťaženia roku 1939 v denníkoch a kronikách slovenskej armády, Bratislava 2007. Orlof E., Kwestia słowacka w polskiej polityce zagranicznej w latach 1938-1939, Rzeszów, 1977. Orlof E., Relacje miedzy państwem polskim a państwem słowackim w okresie od 15 marca do 1 września 1939 r., [w:] Stosunki polsko-słowackie w I połowie XX wieku (materiały pokonferencyjne), red.: J. Głowińska, Wrocław 2006, s. 46–54. Petranský I. A., Republika Słowacka 1939 – 1945 – próba charakterystyki, [w:] Stosunki polskosłowackie w I połowie XX wieku (materiały pokonferencyjne), redakcja J. Glowińska, Wrocław 2006, s. 55–65; Chreňo J., Malý slovník Slovenského štátu 1938 -1945, Bratislava 1965. Kováč D. a kol., Kronika Slovenska. 2. Slovensko v dvadsiatom storočí, Praha–Bratislava, 1999. Jablonický J., Podoby násilia, Bratislava 2000. Letz R, Mulík P., Bartlová A., Slovenská ľudová strana v dejinách (1905 – 1945), Martin 2006. P. Sokolovič, Hlinková garda 1938 – 1945, Bratislava 2009. Kamenec I., Prečan V., Škorvánek V., Vatikán a Slovenská republika (1939–1945). Dokumenty, Bratislava 1992; Bystrický V. (ed.): Pokus o politický a osobný profiel Jozefa Tisu, Bratislava 1992; Čierna-Lantayová D., Tradícia a dejiny. Vybrané otázky zo slovensko-maďarských a slovensko-ruských vzťahov (1934-1949), Bratislava 2009. Korček J., Slovenská republika 1943-1945, Bratislava 1999. Lacko M. (ed.) Denníky a spomienky vojakov z východného frontu 1941–1944, Trnava 2006. Lacko M., Dezercie a zajatia príslušníkov Zaisťovacej divízie v ZSSR v rokoch 1942-1943, 5 Bratislava 2007. Mičianik P., Slovenská armáda v ťažení proti Sovietskemu zväzu (1941-1944), I. V operácii Barbrossa, Banská Bystrica 2007. Mičianik P., Slovenská armáda v ťažení proti Sovietskemu zväzu (1941-1944), II. Zaisťovacia divázia a železniční pionieri, Banská Bystrica 2008; Nižňanský E., Kamenec I., Holokaust na Slovensku 2. Prezident, vláda, Snem SR a Štátna rada o židovskej otázke, Bratislava 2003. Nižňanský E., Baka I., Kamenec I., Holokaust na Slovensku 5. Pracovné tábory a strediská, Bratislava 2004. Nižňanský E., Holokaust na Slovensku 6.Deportácie v roku 1942. Dokumenty, Bratislava 2005; Pečan V. (ed.), Slovenské národné povstanie. Dokumenty, Bratislava 1965. Pečan V. (ed.), Slovenské národné povstanie. Nemci a Slovensko, Bratislava 1970; Sen verzus skutočnosť. Umenie verzus propaganda, red. K. Bajcurová, P. Hanáková, B. Koklesová, Bratislava 2016. Turčan V., Pribina a Svätopluk - slovenskí veľmoži?, [w:] Mýty naše slovenské, zust. E. Krekovič, E. Mannová, E. Krekovičová, Bratislava 2005, s. 30–33; Lipták L., Slovensko v 20 storočí. Najdiskutovanejšia historická esej o Slovensku, Bratislava 1998.

Zaliczenie przedmiotu - Test końcowy - na platformie Kampus