University of Warsaw - Central Authentication System
Strona główna

The Jesus of Culture: Between History and Faith

General data

Course ID: 3700-KON327-AL-OG
Erasmus code / ISCED: 08.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0220) Humanities (except languages), not further defined The ISCED (International Standard Classification of Education) code has been designed by UNESCO.
Course title: The Jesus of Culture: Between History and Faith
Name in Polish: Jezus kultury – między historią a wiarą
Organizational unit: Faculty of "Artes Liberales"
Course groups: General university courses
General university courses in the humanities
ECTS credit allocation (and other scores): (not available) Basic information on ECTS credits allocation principles:
  • the annual hourly workload of the student’s work required to achieve the expected learning outcomes for a given stage is 1500-1800h, corresponding to 60 ECTS;
  • the student’s weekly hourly workload is 45 h;
  • 1 ECTS point corresponds to 25-30 hours of student work needed to achieve the assumed learning outcomes;
  • weekly student workload necessary to achieve the assumed learning outcomes allows to obtain 1.5 ECTS;
  • work required to pass the course, which has been assigned 3 ECTS, constitutes 10% of the semester student load.

view allocation of credits
Language: Polish
Type of course:

general courses

Prerequisites (description):

(in Polish) Bierna znajomość angielskiego.

Short description: (in Polish)

Konwersatorium jest poświęcone przemianom myślenia o Jezusie Chrystusie w kulturze chrześcijańskiej. W trakcie analizy i interpretacji dzieł literackich, teologicznych i plastycznych rozstaną rozważone wybrane aspekty postaci, która stała się jednym z najważniejszych bohaterów kultury europejskiej.

Choć większość chrześcijan od wieków stale wierzy, że Jezus jest wcielonym Synem Bożym, Jego obrazy zmieniają się na przestrzeni dziejów. To, co akcentuje się w danym czasie w wypowiedziach o Nim, zależy od procesów historycznych, dotyczących zarówno polityki i społeczeństwa, jak i świata idei.

Zajęcia mają na celu uchwycenie stałych elementów w myśleniu twórców o Chrystusie oraz ich mniej lub bardziej zróżnicowanych historycznie odsłon, zaznaczających się w dziełach różnych epok. Pozwoli to głębiej zrozumieć funkcjonowanie tradycji w kulturze.

Konwersatorium ma charakter interdyscyplinarny i będzie służyło również budowaniu warsztatu metodologicznego badacza kultury.

Full description: (in Polish)

Konwersatorium jest poświęcone przemianom myślenia o Jezusie Chrystusie w kulturze chrześcijańskiej (z naciskiem na kulturę katolicką). W trakcie analizy i interpretacji dzieł literackich, teologicznych i plastycznych rozstaną rozważone wybrane aspekty postaci, która stała się jednym z najważniejszych bohaterów kultury europejskiej.

Choć większość chrześcijan od wieków stale wierzy, że Jezus jest wcielonym Synem Bożym, Jego obrazy zmieniają się na przestrzeni dziejów. To, co akcentuje się w danym czasie w wypowiedziach o Nim, zależy od procesów historycznych, dotyczących zarówno polityki i społeczeństwa, jak i świata idei.

Zajęcia mają na celu uchwycenie stałych elementów w myśleniu twórców o Chrystusie oraz ich mniej lub bardziej zróżnicowanych historycznie odsłon, zaznaczających się w dziełach różnych epok. Pozwoli to głębiej zrozumieć funkcjonowanie tradycji w kulturze.

Podczas każdego ze spotkań zostanie rozważony jeden z nurtów myślenia o Jezusie, od najstarszych po najnowsze, widziany w kontekście kultury jako całości. Dlatego w przypadku motywów powstałych w starożytności czy epokach dawnych omówione zostaną również ich późniejsze losy, a w przypadku nurtów ważnych w nowoczesności i współczesności wskazane zostaną tradycje poprzedzające je.

Konwersatorium ma charakter interdyscyplinarny i będzie służyło budowaniu warsztatu metodologicznego badacza kultury, który świadomie korzysta z możliwości, jakie dają różne gałęzie nauki, oraz docenia rolę złożoności i ciągłości procesów zachodzących u kulturze, widzi dzieła literackie i plastyczne w kontekście tradycji, a także krytycznie czyta opracowania naukowe i zdaje sobie sprawę z ich tła historycznego.

Przybliżona liczba godzin, jaką student musi przeznaczyć na osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia: 30 godzin zajęć w sali, 60 godzin pracy samodzielnej (w tym przygotowanie pracy zaliczeniowej).

Bibliography:

Wybrane opracowania:

M. Bacci, The Many Faces of Christ: Portraying the Holy in the East and West, 300 to 1300, London 2014.

L. Bouyer, From the Jewish Qahal to the Christian Ecclesia, w: tenże, Life and Liturgy, London 1956.

R.A. Burridge, Cztery Ewangelie, jeden Jezus. Interpretacja symboliczna, przeł. W. Fladziński, Kraków 2014.

E. Chlebowska, Szmaragd cesarza Tyberiusza – „prawdziwe” wizerunki Chrystusa w twórczości Norwida, „Studia Norwidiana” 2018, nr 36.

J. Daniélou: Teologia judeochrześcijańska. Historia doktryn chrześcijańskich przed Soborem Nicejskim, przeł. S. Basista, Kraków: 2002.

F. Drączkowski, Patrologia, Pelplin 2014.

G. Dufour, W szkole Serca Jezusowego ze świętą Małgorzatą Marią. Droga duchowa, Kraków 2008.

T. Dziubecki, Ikonografia Męki Chrystusa w nowożytnym malarstwie kościelnym w Polsce, Warszawa 1996.

D. Forstner, Świat symboliki chrześcijańskiej, przeł. i opr. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, wybór ilustracji i komentarz T. Łozińska, Warszawa 1990 (lub wyd. nast.).

G. Górny, Świadkowie Tajemnicy, Warszawa 2012.

P. Helas, Lo „smeraldo“ smarrito, ossia il „vero profilo“ di Cristo, w: Il Volto di Cristo, red. G. Morello, G. Wolf, Milano 2000.

Historia chrześcijaństwa, red. T. Dowley, przeł. T. Szafrański, Warszawa 2002.

Ikonografia nowożytnej sztuki kościelnej w Polsce, red. J. S. Pasierba, t. 1-2: Nowy Testament, Warszawa 1987.

C.S. Keener, Komentarz historyczno-kulturowy do Nowego Testamentu, red. naukowa wyd. polskiego K. Bardski, W. Chrostowski, Warszawa 2000.

S. Kobielus, Krzyż Chrystusa. Od znaku i figury do symbolu i metafory, Warszawa 2000.

E. Kuryluk Ewa, Weronika i jej chusta. Historia symbolizmu i struktura „prawdziwego” obrazu, Kraków 1998.

J. Kudasiewicz, Jezus historii a Chrystus wiary, Lublin 1987.

J. Kudasiewicz, Biblia, historia, nauka. Rozważania i dyskuje biblijne, Kraków 1978.

J. Ladame, Święta Małgorzata Maria Alacoque. Uczennica Serca Jezusowego i Jego apostołka, Kraków 2008.

X. Léon-Dufour, The Gospels and the Jesus of History, trans. J.H. McHugh, London 1968.

J. Markale, Cathedral of the Black Madonna. The druids and the mysteries of Chartres, trans. Jon Graham, New York 2004.

A. Merdas Alina RSCJ, Ocalony wieniec. Chrześcijaństwo Norwida na tle odrodzenia religijnego w porewolucyjnej Francji, Warszawa 1995.

I. Panic, Tajemnica Całunu, Kraków 2010.

J. Pelikan, Jezus przez wieki, przeł. Andrzej Pawelec, Kraków 1993.

R. Penna, DNA chrześcijaństwa. Tożsamość chrześcijan, przeł. L. Rodziewicz-Doktór, Kraków 2011.

J. R. Porter, Jezus Chrystus. Człowiek i Bóg, przeł. Marcin Stopa, Warszawa 2007.

M. A. Powell, Jesus as a Figure in History. How Modern Historians View the Man from Galilee, Louisville 1999.

M. Starowieyski, Tradycje biblijne. Biblia w kulturze europejskiej, wstęp G. Ravasi, Kraków 2019.

M. Starowieyski, Z historii wczesnego chrześcijaństwa. Biblia, męczennicy, poganie i inni, Kraków 2019.

A. Starownik, Profile Chrystusa w „Albumie Orbis” Norwida. Wstępne rozpoznanie, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2019, nr 9 (12).

J. Stevens, The Historical Jesus and the Literary Imagination 1860–1920, Liverpool 2010.

A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii. Nowy Testament, wyd. dowolne.

A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii. Opowieści i przypowieści, wyd. dowolne.

Teologia Nowego Testamentu, red. M. Rosik, t. 1-.3, Wrocław 2008.

A. Tradigo Człowiek krzyża. Historia w obrazach, wprow. G. Ravasi, przeł. K. Stopa I in., Kielce 2014.

C. Webster, Od Paracelsusa do Newtona. Magia i powstanie nowożytnej nauki, przeł. K. Kopcińska, A. Zapałowski, Warszawa 1992.

A. Weiser, Teologia Nowego Testamentu, przeł. M. Szczepaniak, Kraków 2011.

I. Wilson, Całun Turyński, przeł. i posł. A. Polkowski, Warszawa 1984.

L. Wojciechowski, Drzewo przenajszlachetniejsze. Problematyka Drzewa Krzyża w chrześcijaństwie zachodnim (IV-połowa XVII wieku), Lublin 2003.

K. Wojtyła, Świętego Jana od Krzyża nauka o wierze, red. T. Styczeń i in., przeł. K. Stawecka, Lublin 2000.

W szkole miłosierdzia św. Siostry Faustyny, opr. siostry ze Zgromadzenia Matki Bożej Miłosierdzia, Kraków 2003.

T. Ziolkowski, Fictional Transfigurations of Jesus, Princeton 1972.

Wybrane źródła:

Apokryfy Nowego Testamentu, red. M. Starowieyski, Kraków 2001-2007.

Św. Augustyn, Państwo Boże, wyd. dowolne.

Św. Augustyn, Wyznania, wyd. dowolne.

Biblia w przekładzie księdza Jakuba Wujka z 1599 r., transkrypcja [...] i wstępy J. Frankowski. Warszawa 1999.

Św. Bernard z Clairvaux, O miłowaniu Boga i inne traktaty, przeł. i wstęp S. Kiełtyka, Poznań 2000.

W. Blake, Wiersze i poematy, wybór i opr. K. Puławski, przeł. T. Basiuk i in., Warszawa 1994.

Św. Bonawentura, Pisma ascetyczno-mistyczne, przedm. P. A. Dudycz, wprowadzenie C. Niezgoda, Warszawa 1984.

Cały świat nie pomieściłby ksiąg. Staropolskie opowieści i przekazy apokryficzne, opr. W. Rzepka, W. Wydra, wstęp M. Adamczyk, Warszawa 1996 (lub wyd. nast.).

Jan de Caulibus, Rozmyślania o życiu Jezusa Chrystusa, opr. A. Lubik, Kraków [1936].

F.R. Chateaubriand, Geniusz chrześcijaństwa, opr. i przeł. A. Loba, Poznań 2003.

Żywot i bolesna męka Pana naszego Jezusa Chrystusa i najświętszej Matki Jego Maryi wraz z tajemnicami Starego Przymierza według widzeń świątobliwej Anny Katarzyny Emmerich, z zapisków K. Brentano, przeł. W. Rakowski, Wrocław 2009.

Euzebiusz z Cezarei, Historia kościelna, opr. i tłum. Arkadiusz Lisiecki, Poznań 1924.

Św. Franciszek, św. Klara, Pisma, przeł. K. Ambrożkiewicz OFMCap, M. Kulikowska, red. W. Michalczyk OFM, Z. Styś OFM, Kraków 2015.

Z. Herbert, Wiersze zebrane, opr. R. Krynicki, Kraków 2008.

Św. Jan od Krzyża, Dzieła, przeł. B. Smyrak OCD, wyd. IX, Kraków 2014.

Tomasz a Kempis, O naśladowaniu Chrystusa, przeł. A. Kamieńska, przedm. J. Twardowski, Warszawa 1980 (i inne. wyd.).

J. Kochanowski, Fraszki, opr. i wstęp J. Pelc, Wrocław 1991 (i wyd. nast.).

J. Kochanowski, Treny, oprac. J. Pelc, Wrocław 1978 (i wyd. nast.).

M.F. Kowalska, Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej, wyd. dowolne.

Kwiatki św. Franciszka z Asyżu, przeł. L. Staff, wyd. dowolne.

Lamartine, Podróż na Wschód, opr. P. Hertz na podst. J. T. S. Jasińskiego, Warszawa 1986.

Pisma starochrześcijańskich pisarzy, Warszawa 1969-2015.

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu [Biblia Tysiąclecia] w przekładzie z języków oryginalnych, opr. zespół biblistów polskich, wyd. V, Poznań 2002 (http://biblia.deon.pl/).

C. Norwid, Album Orbis w szkicu, t. 1, Biblioteka Narodowa, sygn. AFR.1591.

C. Norwid, Album Orbis w szkicu, t. 2, Biblioteka Narodowa, sygn. AFR.1592.

C. Norwid, Album Orbis w szkicu, t. 3, Biblioteka Jagiellońska, sygn. Teka 37.

C. Norwid, Pisma wszystkie, opr. i wstęp J. W. Gomulicki, Warszawa 1971-1976.

B. Prus, Emancypantki, wyd. dowolne.

Reguła Mistrza. Reguła św. Benedykta, przeł. T. M. Dąbek, B. Turowicz, Kraków 2006.

E. Renan, Żywot Jezusa, przeł. A. Niemojewski, Łódź 1991.

F. F. Rosselly de Lorgues, Chrystus w obliczu wieku, czyli nowe świadectwo nauk na obronę chrystianizmu, przeł. J. B. Dziekoński, Warszawa 1842.

T. Różewicz, Poezja, Wrocław, 2005-2006.

E. Stachura, Poezja i proza, red. H. Bereza, Z. Fedecki, K. Rutkowski, t. 1-5, Warszawa 1984.

E. Tardif MSC, J.H. Prado Flores, Jezus żyje, przeł. M. Bigiel. Łódź 1996.

E. Tardif MSC, J.H. Prado Flores, Jezus jest Mesjaszem, przeł. M. Bigiel, Łódź 2007.

Św. Teresa od Jezusa, Dzieła, Kraków 1997.

F.R. Wilhélem, Uległość Duchowi Świętemu. Charyzmaty i życie mistyczne, Kraków 2014.

K. Wojtyła, Pieśń o Bogu ukrytym, wyd. dowolne.

Learning outcomes: (in Polish)

Po ukończeniu konwersatorium student:

• na podstawie tekstów omawianych na zajęciach wskazuje wybrane tradycje myślenia o Jezusie Chrystusie w kulturze europejskiej (K_W04, K_W06, K_K08, K_K09);

• samodzielnie interpretuje tekst literacki i dzieło sztuki odnoszące się do Chrystusa w kontekście historii literatury, ikonografii i teologii, uwzględniając funkcje nawiązań do tradycji (K_W01, K_W04, K_W05, K_W06, K_W07, K_U01, K_U02, K_K04, K_K08, K_K09);

• rozróżnia różne płaszczyzny funkcjonowania Chrystusa w dziedzictwie europejskim: powiązaną z wiarą, teologiczno-kulturową, naukowo-historyczną (K_W04, K_K08, K_K09);

• krytycznie czyta opracowania na temat historycznego Jezusa z Nazaretu oraz roli Chrystusa w kulturze (K_U01, K_U02);

• przygotowuje pracę pisemną uwzględniającą elementarne wymogi stawiane pracom akademickim, zawierającą samodzielną analizę i interpretację wybranych tekstów kultury odnoszących się do Chrystusa (K_W01, K_W05, K_W07, K_W08, K_U01, K_U02, K_U03, K_U06, K_U07, K_K04);

• potrafi podjąć rzeczową dyskusję naukową, w której jasno formułuje i przekonująco argumentuje swoje stanowisko, umie ustosunkować się do stanowiska innych, modyfikuje swoją tezę w miarę rozwoju dyskusji (K_W01, K_W05, K_W08, K_K02, K_K04).

Assessment methods and assessment criteria: (in Polish)

1. Podstawą zaliczenia są wymienione poniżej formy aktywności:

a) obecność na zajęciach;

b) przygotowanie do zajęć, uczestnictwo w dyskusji;

c) pisemna praca przedstawiająca samodzielną, wnikliwą, o przejrzystej kompozycji oraz poprawną jezykowo analizę i interpretację wybranego dzieła literackiego nawiązującego do postaci Chrystusa. Temat należy uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia.

2. Ocena końcowa uwzględnia:

– obecność na zajęciach;

– przygotowanie do zajęć i aktywny udział w zajęciach;

– pracę pisemną.

This course is not currently offered.
Course descriptions are protected by copyright.
Copyright by University of Warsaw.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
contact accessibility statement USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)