Social Philosophy

Celem fakultetu jest prezentacja klasycznych i współczesnych koncepcji filozofii społecznej. Rekonstrukcji poddane zostaną problemy związane z klasyczną filozofią społeczną przedstawione w porządku historycznym – od starożytności do nowożytności. Następnie przeanalizowane zostaną kluczowe problemy filozofii społecznej jako wprowadzenia do nowożytności czy nowoczesności (w sensie Neuzeit). Odwołując się do pojęcia „legitymizacji nowożytności” (Blumenberg) analizie poddane zostaną m.in. pojęcia pracy, intersubiektywności, modernizacji społecznej, ideologii, wolności, a następnie wprowadzone zostaną teorie, które analizują trajektorie rozwoju nowoczesności jako projektu filozoficznego.

Fakultet realizowany będzie dwutorowo – w pierwszej części zajęć odbywać się będzie wykład konwersatoryjny wprowadzający do tematu. W drugiej części zajęć realizowane będą ćwiczenia w oparciu o opracowany tekst źródłowy.

Celem fakultetu jest prezentacja klasycznych i współczesnych koncepcji filozofii społecznej. Rekonstrukcji poddane zostaną problemy związane z pojęciem wspólnoty, naturą ludzką oraz jej oddziaływaniem na życie społeczne oraz kształtowaniem się relacji jednostka-państwo (m.in. Platon, Arystoteles, św. Tomasz, Machiavelli, Hobbes). Następnie analizie poddane zostaną konstytutywne dla nowożytności pojęcia umowa społecznej, stan natury, prawo, własność, wolność, demokracja (m.in. Locke, Kant, Rousseau). Następnie nowożytny model państwa i społeczeństwa skonfrontowany zostanie z konsekwencjami postępującej historycznie modernizacji społecznej wyłaniając problem pracy, indywidualizmu, ideologii, form świadomości, techniki (Hegel, Marks, Szkoła Frankfurcka). Kurs zamykać będzie odwołanie do teorii, które analizują metaproblemy nowożytności – problem myślenia, intersubiektywności, aktualności projektu moderny, statusu języka dla budowania wspólnoty społecznej itp. (m.in. Arendt, Habermas). Fakultet realizowany będzie dwutorowo – w pierwszej części zajęć odbywać się będzie wykład konwersatoryjny wprowadzający do tematu. W drugiej części zajęć realizowane będą ćwiczenia w oparciu o opracowany tekst źródłowy.

- J.P. Vernant, Źródła myśli greckiej (fragmenty)

- Platon, Państwo ks. IV, VI

- Arystoteles, Polityka, ks. I; Etyka nikomachejska, ks. I, rozdz. 1-5, ks. VIII

- św. Tomasz, O władzy, ks. I

- T. More, Utopia (fragmenty)

- N. Machiavelli, Książę (fragmenty)

- T. Hobbes, Lewiatan, Wstęp, r. I-IV, XIII-XIV

- J. Locke, Drugi traktat o rządzie, rozdz. II-V

- J.J. Rousseau, Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności między ludźmi; Umowa społeczna (fragmenty)

- I. Kant, Do wiecznego pokoju

- G.W.F. Hegel, Fenomenologia ducha: O prawdzie i pewności samego siebie 1-3, część A: Samoistność i niesamoistność samowiedzy; Panowanie i niewola; Zasady filozofii prawa: Społeczeństwo obywatelskie, część A, B, C.

- K. Marks, Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne 1844r., Ideologia niemiecka (fragmenty)

- T. Adorno, M. Horkheimer, Dialektyka oświecenia: Pojęcie oświecenia

- A. Badiou, św. Paweł. Ustanowienie uniwersalizmu, rozdz. IV, VIII, X

- H. Arendt, Kondycja ludzka, rozdz. V, Działanie.

- C. Schmitt, Teologia polityczna, rozdz. I-IV

- M. Foucault, Nadzorować i karać: Panoptykon

- J. Habermas, Niedokończony projekt moderny

WYKŁAD

Nabyta wiedza:

- uczestnik zajęć ma usystematyzowaną znajomość i zrozumienie głównych kierunków i pojęć w ramach obszaru badań filozofii społecznej (społeczeństwo obywatelskie, sprawiedliwość, wolność, uznanie, praca i potrzeby społeczne)

Nabyte umiejętności:

- uczestnik zajęć samodzielnie interpretuje tekst filozoficzny z dziedziny filozofii społecznej, potrafi twórczo konfrontować tezy pochodzące z różnych tekstów źródłowych

- uczestnik zajęć samodzielnie konstruuje oraz rekonstruuje charakterystyczne dla filozofii społecznej argumentacje z perspektywy różnych stanowisk teoretycznych

Nabyte kompetencje społeczne:

- uczestnik zajęć ma pogłębioną świadomość znaczenia refleksji humanistycznej dla formowania się więzi społecznych.

ĆWICZENIA:

Nabyta wiedza:

Absolwent zna i rozumie:

K_W02 w pogłębionym stopniu – metody badawcze i strategie argumentacyjne wybranej dyscypliny filozoficznej oraz metody interpretacji tekstu filozoficznego,

K_W03 specjalistyczną terminologię filozoficzną w języku polskim,

K_W05 główne kierunki rozwoju i najważniejsze nowe osiągnięcia w ramach wybranej dyscypliny filozoficznej,

K_W06, wybrane kierunki i stanowiska rozwojowe współczesnej filozofii w zakresie jednego bloku głównych dyscyplin filozoficznych: 2) filozofia społeczna

K_W08 w pogłębionym stopniu – normy konstytuujące i regulujące struktury i instytucje społeczne oraz źródła tych norm, ich naturę, zmianę i drogi wpływania na ludzkie zachowania.

Nabyte umiejętności:

Absolwent potrafi:

K_U02 określać stopień doniosłości stawianych tez dla badanego problemu lub argumentacji,

K_U03 analizować złożone argumenty filozoficzne, identyfikować składające się na nie tezy i założenia, ustalać zależności logiczne i argumentacyjne między tezami,

K_U16 wykrywać zależności pomiędzy kształtowaniem się idei filozoficznych a proce-sami społecznymi i kulturalnymi oraz określać relacje między tymi zależnościami.

Nabyte kompetencje społeczne:

Absolwent jest gotów do:

K_K05 aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym; interesuje się nowatorskimi koncepcjami filozoficznymi w powiązaniu z innymi częściami życia kulturalnego i społecznego i zachęca do wdrażania tych koncepcji.

Wykład: Egzamin pisemny, podczas którego sprawdzane jest, czy uczestnik a. zna i rozumie podstawowe pojęcia charakterystyczne dla filozofii społecznej; b. jest w stanie zrekonstruować najważniejsze klasyczne i współczesne koncepcje zaliczane do nurtu filozofii społecznej; c. potrafi samodzielnie i twórczo odnieść się do jednego z zagadnień badanych przez filozofię społeczną.

Ćwiczenia: aktywność oraz esej zaliczeniowy.

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze