The Paradox of Analysis

Seminarium poświęcone jest zagadnieniu tzw. paradoksu analizy. Paradoks ten ma wskazywać na niemożliwość pogodzenia ze sobą dwóch oczekiwań wobec analizy pojęciowej. W efekcie, uznaje się, że analiza pojęciowa jest albo fałszywa, albo trywialna. Podczas seminarium dyskutowane będą historyczne źródła paradoksu analizy, próby jego rozwiązania a także konsekwencje, jakie on niesie dla roli analizy pojęciowej oraz pokrewnych zagadnień.

Seminarium poświęcone jest zagadnieniu tzw. paradoksu analizy. Paradoks ten wskazuje na niemożliwość pogodzenia dwóch oczekiwań wobec analizy pojęciowej – informatywności oraz konieczności trafności. W efekcie uznaje się, że analiza pojęciowa jest albo fałszywa, albo trywialna. Podczas seminarium będą omawiane historyczne źródła paradoksu analizy, próby jego rozwiązania, a także konsekwencje, jakie niesie dla roli analizy pojęciowej oraz pokrewnych zagadnień.

Seminarium opiera się na krytycznej analizie zarówno klasycznych tekstów, które podejmują próbę określenia tego, czym jest analiza filozoficzna, jak również tych, które wskazują na fiasko teoretyczne stosowania takiej analizy. Kolejno przyjrzymy się najbardziej popularnym próbom przezwyciężenia paradoksu analizy. W końcu postaramy się spojrzeć na ten paradoks z perspektywy współczesnej semantyki oraz filozofii nauki. Paradoks ten będzie punktem odniesienia w dyskusji nad takimi zagadnieniami jak: metodologia filozofii, natura pojęć, hiperintensjonalność, poznanie a priori, eksplikacja, definicja realna, zależność ontologiczna, prawa nauki, wyjaśnienie. Ostatecznym celem seminarium będzie weryfikacja hipotezy, zgodnie z którą informatywność oraz konieczność analizy pojęciowej opierją się na analogii do praw nauki oraz definicji realnych.

Przykładowe teksty, które będą omawiane podczas seminarium:

-Ajdukiewicz, K. (1958). Three concepts of Definition. Logique Et Analyse 1 (3):115.

-Audi, P. (2015). Explanation and Explication. In Chris Daly (ed.), Palgrave Handbook of Philosophical Methods. Palgrave Macmillan.

-Black, M. (1944). The “paradox of analysis”. Mind 53 (211):263-267.

-Chisholm, R. M & Potter, R. C. (1981). The paradox of analysis: A

solution. Metaphilosophy 12 (1):1-6.

-Earl, D. (2007). A semantic resolution of the paradox of analysis. Acta Analytica 22 (3):189-205.

-Fumerton, R. A. (1983). The paradox of analysis. Philosophy and Phenomenological Research 43 (4):477-497.

-Jenkins, C. S. (2008). Romeo, Ren., and the reasons why: What explanation is. Proceedings of the Aristotelian Society 108 (1pt1):61-84.

-King, J.C. (2016). Philosophical and conceptual analysis. In: Cappelen, Herman; Gendler, Tamar & Hawthorne, John P. (eds.) (2016). The Oxford Handbook of Philosophical Methodology. Oxford, United Kingdom: Oxford University Press.

-Kitcher, Ph. (2000). A priori knowledge revisited. In: Boghossian, Paul and Christopher Peacocke (eds.), 2000, New Essays on the A Priori, Oxford: Clarendon Press. doi 10.1093/0199241279.001.0001

-Langford, C. H. (1944). The "Paradox of Analysis.". Journal of Symbolic Logic 9 (4):104-105.

-Lewy, C. (1976). Meaning and Modality. New York: Cambridge University Press.

Margolis, E. and Laurence, S. (2019). Concepts. Stanford Encyclopedia of Philosophy.

-Papineau, D. (2013). The poverty of conceptual analysis. In Matthew C. Haug (ed.), Philosophical Methodology: The Armchair or the Laboratory? Routledge. pp. 166.

-Rieber, S. D. (1994). The paradoxes of analysis and synonymy. Erkenntnis 41 (1):103 -116.

-Rosen, G. (2015). Real definition. Analytic Philosophy 56 (3): 189-209

-Rosen, S. (1980). The limits of analysis. South Bend, Ind.: St. Augustine’s Press.

-Schroeter, L. (2004). The limits of conceptual analysis. Pacific Philosophical

Quarterly 85 (4):425-453.

-Sellars, W. (1950b). The identity of linguistic expressions and the paradox of analysis. Philosophical Studies 1 (2):24 - 31.

-Soames, S. (2014). Why the Traditional Conception of Propositions Can’t be Correct. In King, Jeffrey C.; Soames, Scott and Speaks, Jeff (2014). New Thinking About Propositions. Oxford University Press.

-Sosa, E. (1983). Classical analysis. Journal of Philosophy 80 (11):695-710.

-Szubka, T. (2009). Filozofia analityczna: koncepcje, metody, ograniczenia. Wrocław: Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego.

-White, M. G. (1945). Analysis and identity: A rejoinder. Mind 54 (216):357-361.

-Wiggins, D. (2007). Three moments in the theory of definition or analysis: Its possibility, its aim or aims, and its limit or terminus. Proceedings of the Aristotelian Society 107 (1pt1):73-109.

Nabyta wiedza:

Student/Studentka:

- ma rozszerzoną wiedzę o miejscu i znaczeniu analizy w relacji do logiki, metafizyki i filozofii języka.

- zna specjalistyczną terminologię z dziedziny metodologii nauk w języku polskim

- zna i rozumie główne stanowiska i kierunki współczesnej metodologii nauk

- zna poszczególne stanowiska w sporze o naturę i rolę analizy filozoficznej

- zna idee i argumenty sporów prowadzonych w ramach filozofii nauki

- zna metody interpretacji tekstu z dziedziny metodologii nauk

- ma gruntowną znajomość metod badawczych i strategii argumentacyjnych używanych w filozofii języka, filozofii nauki, ontologii

(KW03, KW05, KW08, KW09, KW11).

Nabyte umiejętności:

Student/Studentka potrafi samodzielnie interpretować teksty filozoficzne, formułować argumenty na rzecz określonych tez, analizować i krytycznie oceniać argumenty filozoficzne, wykorzystywać wiedzę filozoficzną w analizie krytycznej. W szczególności:

- wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i wykorzystuje informacje ze źródeł tradycyjnych i elektronicznych - czyta i interpretuje tekst z dziedziny filozofii fikcji

- słucha ze zrozumieniem ustnej prezentacji idei i argumentów z zakresu metodologii nauk

- poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną

- analizuje argumenty z zakresu filozofii języka, filozofii nauki, ontologii, identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia

- wykrywa zależności między różnymi twierdzeniami i stanowiskami filozoficznymi

- dobiera strategie argumentacyjne, konstruuje krytyczne argumenty, formułuje odpowiedzi na krytykę̨.

(KU03, KU04, KU05, KU08, KU09, KU14, KU16).

Nabyte kompetencje społeczne:

Student/Studentka:

- zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego (KK01)

- jest otwarty na nowe idee i gotów do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów (KK02)

- efektywnie organizuje własną pracę i krytycznie ocenia stopień jej zaawansowania (KK05)

- potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (referenta, dyskutanta). (KK06).

Warunkiem koniecznym zaliczenia seminarium jest aktywna obecność, systematyczna lektura i znajomość omawianych tekstów, a także wygłoszenie referatu oraz przedstawienie pracy pisemnej na uzgodniony temat z zakresu problematyki seminarium. Ocena wystawiona na podstawie wygłoszenia referatu (waga 50%) i pracy zaliczeniowej (50%).

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2