Phenomenology of Imagination

monograficzne
ogólnouniwersyteckie

Good ability in English. Basic knowledge of the history of philosophy

Celem kursu jest przedstawienie zarysu fenomenologii wyobraźni, który, w połączeniu z psychoanalitycznymi rozpoznaniami, zda sprawę z polifonicznej natury wyobraźni, jej szczególnego statusu metodologicznego, jak również różnych roli, jakie odgrywa w doświadczeniu nas samych, innych ludzi oraz otaczającego nas świata. Szczególny akcent położony będzie na jej projekcyjną funkcję, cielesno-afektywny charakter, oraz etyczny (w szerokim tego słowa znaczeniu) wymiar.

Czym jest wyobraźnia? Jakie miejsce pełni w ogólnej „architektonice” ludzkich władz poznawczych? Czy zasadniczo jest wtórna wobec innych władz poznawczych (w sczególności percepcji, pamięci, myślenia)? Czy raczej jest autonomiczna? Czy pełni jakąś pozytywną rolę w odsłanianiu naszej codziennej rzeczywistości, czy raczej wprowadza nas jedynie w sferę tego, co nierealne, fikcyjne, fantazmatyczne? Czy pomiędzy tymi dwoma wymiarami istnieje nieprzekraczalna przepaść, czy raczej relacja wzajemnego przenikania się? Pytania tego rodzaju towarzyszą filozofii co najmniej od czasów Platona. Szczególnego znaczenia nabrały jednak w fenomenologii, dla której problematyka wyobraźni stanowiła od początku jeden z tematów przewodnich. Z jednej strony przedstawiana była tu jako „królewska droga” do odsłonięcia istoty rzeczy (Husserl). Z drugiej zaś strony albo jako przynależna świadomości funkcja „odrzeczywistniania” stanowiąca zarazem konieczny warunek wolności, jak i cokolwiek dwuznaczną dyspozycję etyczną (Sartre), albo jako istotowy i zarazem twórczy składnik wszystkich form ludzkiego doświadczenia (Heidegger, Merleau-Ponty, Casey). Co więcej jako obdarzonej cielesno-afektywnym charakterem (Sartre, Merleau-Ponty, Wilshire, psychoanalysis) przypisywano jej trzy zasadnicze funkcje. Po pierwsze jest ona projekcją przestrzeni egzystencjalnej, przestrzeni, w której żyjemy, działamy i współdziałamy z innymi. Po drugie, wpisanym w ludzką cielesność nastawieniem na to, co w doświadczeniu nie jest dane bezpośrednio, ale jedynie założone, na ukryte w rzeczywistości możliwości. Po trzecie, stanowi projekcję uczuciową, która nadaje otaczającej nas rzeczywistości afektywną aurę, a więc tym samym znaczący charakter. Celem kursu jest przedstawienie zarysu fenomenologii wyobraźni, który, w połączeniu z psychoanalitycznymi rozpoznaniami, zda sprawę z polifonicznej natury wyobraźni, jej szczególnego statusu metodologicznego, jak również różnych roli, jakie odgrywa w doświadczeniu nas samych, innych ludzi oraz otaczającego nas świata. Szczególny akcent położony będzie na jej projekcyjną funkcję, cielesno-afektywny charakter, oraz etyczny (w szerokim tego słowa znaczeniu) wymiar.

Mary Warnock,”Imagination”

Edward S. Casey, „Imagining: A Phenomenological Study”

Edward S. Casey, „Imagining and Remembering”

Richard Kearney, „Poetics of Imagining: Modern and Postmodern”

Paul Crowther, „Imagination, Language and the Perceptual World: A Post-Analytic Phenomenology”

Jean-Paul Sartre, „Imagination”

Jean-Paul Sartre, „The Imaginary: A Phenomenological Psychology of the Imagination”

Bruce Wilshire, “The Role Playing and Identity: The Limits of Theatre as Metaphor”

Riccardo Steiner (ed.), „Unconscious Phantasy”

Po ukończeniu kursu student/ka:

- utrwala i wzbogaca słownictwo oraz doskonali biegłość w języku angielskim (na poziomie C1);

- ma uporządkowaną i szczegółową wiedzę odnośnie różnych funkcji wyobraźni w życiu ludzkim i kulturze;

- zna i rozumie metody badawcze i strategie argumentacyjne stosowane w fenomenologii;

- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych osiągnięciach w obszarze filozofii.

Po ukończeniu kursu student/ka:

- czyta i interpretuje tekst filozoficzny;

- poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną;

- analizuje argumenty filozoficzne, identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia oraz wykrywa zależności między nimi.

Po ukończeniu kursu student/ka jest:

- otwarty/otwarta na nowe idee i gotów/gotowa do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów;

- wykazuje motywację do zaangażowanego uczestnictwa w życiu społecznym.

Końcowa ocena wystawiona będzie na podstawie: eseju oraz udziału w dyskusjach dotyczących poruszanej problematyki.

W obu przypadkach oceniane będą: umiejętność rozumienia i rozwiązywania danego problemu filozoficznego przy użyciu odpowiednich argumentów; poprawne użycie poznanej terminologii filozoficznej; użycie strategii argumentacyjnej odpowiednio dostosowanej do danego problemu filozoficznego; argumentacyjna i narracyjna przejrzystość przedłożonego eseju; przekonująca i adekwatna odpowiedź na krytykę.

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2