|
1. Narodziny kina jako medium, zjawiska kulturowego i źródła historycznego.
Wyjątkowo podczas tych zajęć (pierwszych w semestrze) dominować będzie pogadanka nauczająca. Przyjrzymy się kinematografowi jako wynalazkowi, roli tego wynalazku w życiu społecznym pocz. XX wieku, idei filmowego źródła historycznego, jaką przedstawił w końcu XIX wieku Bolesław Matuszewski.
2. Fabularny film propagandowy (na przykładzie dwóch polskich filmów z czasów walk polsko-bolszewickich)
Czy fragmenty filmów, w dodatku wykorzystywanych w celu mobilizacji do wojennego wysiłku mogą być źródłem historycznym? Jak z nimi pracować? Jakie pytania zadawać? Pretekstem do tej dyskusji będą dwa filmy z pocz. lat 20-tych: „Dla Ciebie Polsko” i „Cud nad Wisłą”.
3. Fabularny film historyczny lat 30-tych
Podczas zajęć zastanowimy się nad definicją filmu historycznego i jej zmiennością w czasie. Analizując same filmy oraz ich recenzje porozmawiamy o oczekiwaniach „prawdy” wobec filmu historycznego oraz o czynnikach determinujących wizję przeszłości przekazywaną na ekranach kin w latach 30-tych XX wieku.
4. Komedia i jej związek z rzeczywistością społeczną.
Czy typowa komedia pomyłek XX-lecia międzywojennego może powiedzieć nam cokolwiek o widzach? Czy można przy pomocy tego gatunku śledzić zmiany społeczno-kulturowe zachodzące w dwudziestoleciu międzywojennym? – to główne pytania z jakimi zmierzymy się podczas tych zajęć.
5. Narodziny prasy masowej
Przygotowanie się do zajęć z prasy wymagać będzie więcej czasu. Dlatego ulokowałam je w drugiej części semestru. Cofniemy się zatem do ostatniej ćwierci XIX wieku i pierwszych lat wieku XX, by najpierw zapytać o społeczny zasięg prasy. Kiedy prasa staje się masowym medium? Kiedy dzieje się to na świecie, a kiedy na ziemiach polskich? Jakie warunku muszą być spełnione byśmy uznali prasę za masowy środek przekazu? Jakie zmiany w roli i charakterze prasy umasowieniu temu towarzyszą?
6. Reklamy prasowe a styl życia czytelników prasy.
Od lat 80-tych XIX w. co najmniej ¼ stron polskiej prasy codziennej zapełniały ogłoszenia handlowe czyli reklamy. W opracowaniach z zakresu historii prasy są one jednak pomijane ze względu na ich „nieważność”, słabe bądź żadne powiązanie z linią polityczną pisma. Czy słusznie? Czy anonse zachęcające do kupna mogą być źródłem historycznym? Jak poradzić sobie z źródłem tak licznym? Masowym, ale nie ustandaryzowanym? Jakie pytania warto mu postawić?
7. Ogłoszenia o pracę i kształtowanie się nowoczesnego rynku pracy.
Materiałem ciekawym i w pewnym stopniu zestandaryzowanym są ogłoszenia o prace zamieszczane przez organizacje zawodowe. Wspólnie zastanowimy się w jaki sposób analizować je, by poznać mechanizmy tworzącego się w pocz. XX wieku nowoczesnego rynku pracy.
8. Ogłoszenia matrymonialne – świadectwo zmian obyczajowych?
Specyficznym materiałem są ogłoszenia osób poszukujących partnera/partnerki życiowej. Czy były prawdziwe? Jak to sprawdzić? Kto był ich nadawcą? Czy mogą być przez historyków traktowane jako wiarygodne źródło historyczne skoro nie znamy ich autorów? Co więcej, z góry można chyba założyć, że raczej koloryzowali niż mówili prawdę? Interesować nas będą także okoliczności narodzin takich ogłoszeń. Dlaczego stają się one w I połowie XX wieku oczywistą częścią prasy? Czym więc jest prasa, a czym małżeństwo?
|
