Przedmiot i metody historii sztuki

obowiązkowe

Wykład jest syntetycznym zarysem sposobów rozumienia podstawowych kategorii historii sztuki jako dyscypliny: prezentacją poglądów na temat przedmiotu historii sztuki, analizą celów tej gałęzi wiedzy humanistycznej o opisem najważniejszych metod.

Wykład stanowi próbę zwięzłej prezentacji, w porządku historyczno-teoretycznym, sposobów pojmowania przedmiotu, celów poznawczych i metod wyjaśniania (rozumienia), charakterystycznych dla historii sztuki jako wyodrębnionej dyscypliny. W trakcie wykładu ukazana zostanie geneza historii sztuki jako gałęzi humanistyki, przeanalizowane zostaną koncepcje „przedmiotu” historii sztuki, a także zaprezentowane podstawowe metody i cele, stawiane tej dyscyplinie w świetle różnych dyrektyw badawczych. Wykład obejmuje dzieje historii sztuki w XIX i XX wieku, wskazując także na związki historii sztuki (oraz na kluczowe odrębności) z krytyką artystyczną oraz teorią sztuki i estetyki ostatnich dwu stuleci. Podczas prezentacji poruszanej problematyki szczególna uwaga zostanie zwrócona na kwestie budowania schematów oceny oraz konstruowania modeli historycznego rozwoju sztuk plastycznych.

Pojęcia, problemy, metody współczesnej nauki o sztuce. Dwadzieścia sześć artykułów uczonych europejskich i amerykańskich. Wybrał, przekłady przejrzał, wstępem opatrzył Jan Białostocki, Warszawa 1976.

J. Białostocki, Historia sztuki wśród nauk humanistycznych, Wrocław 1980.

H. R. Jauss, Dzieje sztuki i historia, „Pamiętnik Literacki” 1984, nr 75, s.257-290.

Perspektywy współczesnej historii sztuki. Antologia przekładów „Artium Quaestiones”, re. M. Bryl. P. Juszkiewicz, P. Piotrowski, W. Suchocki, Poznań 2009.

W. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć. Sztuka – Piękno – Forma – Twórczość – Odtwórczość – Przeżycie estetyczne, Warszawa 1975.

R. Wollheim, Art and its Objects, Harmondsworth 1968.

J.-J. Wunenburger, Filozofia obrazów. Przeł. Tomasz Stróżyński, Gdańsk 2011.

K_W01; K_W03; K_W05; K_W16; K_W17; K_W19; K_U03; K_K02

Celem wykładu jest wprowadzenie słuchacza w historię podstawnych kategorii historii sztuki jako dyscypliny humanistycznej: zapoznanie go z historycznie zmiennymi modelami analizy dzieła sztuki, z historią koncepcji „wytworu”, „dzieła sztuki”, „wytworu artystycznego”, „przedmiotu estetycznego” jako proponowanych historycznie przedmiotów badania w historii sztuki, a także prezentacja najważniejszych celów poznawczych, stawianych historii sztuki. Uczestnik zajęć ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu historii sztuki, obejmującą dzieje, teorię i metodologię dyscypliny, również w odniesieniu do aktualnych osiągnięć. Słuchacz zdobywa podstawową wiedzę o miejscu historii sztuki w systemie nauk, poznaje jej przedmiotową i metodologiczną odrębność jako dyscypliny humanistycznej, zdobywa podstawowe umiejętności analityczne, pozwalające czytać i analizować wybrane teksty metodologiczne. Posługuje się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami historii sztuki w konkretnych badaniach historycznych. Uczy się także krytycznie odróżniać i oceniać różne modele interpretacji i aksjologii w historii sztuki, ukazane w powiązaniu z estetyką i teorią sztuki konkretnej epoki.

Egzamin pisemny