Uwiedzeni przez faszyzm
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3501-UF19-S-OG |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.1
|
Nazwa przedmiotu: | Uwiedzeni przez faszyzm |
Jednostka: | Instytut Filozofii |
Grupy: |
Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | ogólnouniwersyteckie |
Założenia (opisowo): | bierna znajomość języka angielskiego |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Na zajęciach dyskutować będziemy o tekstach znaczących filozofów i pisarzy, którzy przez dłuższy lub krótszy czas sympatyzowali z faszyzmem lub ruchami protofaszystowskimi. Spróbujemy dopowiedzieć sobie na pytanie o to, co w ich sposobie myślenia sprawiło, że dali się uwieść, a zarazem o siłę uwodzenia samego faszyzmu. |
Pełny opis: |
„Filozofię” uprawianą przez głównych ideologów faszyzmu – choć jako ideologia zbrodniczych reżimów i niebezpiecznych ruchów jest ona oczywiście przedmiotem naukowych badań – słusznie uznaje się za eklektyczny zbiór figur o (mówiąc oględnie) niezbyt wielkim ciężarze intelektualnym. Zarazem pozostaje jednak faktem, że wielu liczących się dwudziestowiecznych intelektualistów (filozofów, pisarzy itd.) „flirtowało” z faszyzmem, uległo jego sile przyciągania, już to przystępując do faszystowskich organizacji, już to głosząc poglądy na rozmaite sposoby „współbrzmiące” z doktrynami faszystów. Nie staczając się na poziom wulgarnej propagandy, dawali się tak lub inaczej uwieść. W trakcie seminarium dyskutować będziemy o tekstach znaczących, ciekawych filozofów i pisarzy, którzy w tym sensie zostali właśnie uwiedzeni przez faszyzm. Celem tych lektur będzie, z jednej strony, zrozumienie tych aspektów ich myślenia, które umożliwiły tę sytuacje, z drugiej zaś – pojęcie fatalnej siły przyciągania samego faszyzmu, jego zdolność uwodzenia także nieprzeciętnych umysłów. Lista postaci, którym się przyjrzymy, nie jest, rzecz jasna, kompletną listą ważnych teoretyków i twórców uwiedzionych przez faszyzm. Figurujący na niej autorzy pozostawali też z faszyzmem w różnych związkach, zarówno jeśli chodzi o trwanie i intensywność, jak i charakter tych relacji. O niektórych można by powiedzieć, że to raczej oni uwodzili faszystów, sami zaś związani byli z ruchami i środowiskami, z których (między innymi) faszyzm dopiero wykiełkował. Ostatecznie chodzić będzie o to, by naświetlić problem z możliwie wielu stron, uchwycić jego złożoność, uwzględniając różne konteksty językowo-kulturowe i filozoficzne. |
Literatura: |
Czytać będziemy następujące teksty: - Georges Sorel, Rozważania o przemocy (fragmenty) - Georges Sorel, Strajk proletariacki - Georges Sorel, La Décomposition du Marxisme (dostępny przekład angielski) - Georges Sorel, Złudzenia postępu - Georges Sorel, La Revolution Dreyfusienne (dostępny przekład angielski) - Curzio Malaparte, Zamach stanu - Curzio Malaparte, Szczęśliwy dzień - Carl Shmitt, Teologia polityczna i inne pisma (fragmenty) - Carl Shmitt, Dyktatura - Carl Shmitt, Pojęcie polityczności - Carl Shmitt, Legalność i prawomocność (fragmenty) - Carl Shmitt, Teoria partyzanta - Ernst Jünger, Robotnik (fragmenty) - Ernst Jünger, Publicystyka polityczna. 1019-1936 (fragmenty) - Ernst Jünger, Węzeł gordyjski (fragmenty) - Ernst Jünger, Na marmurowych skałach - Ernst Jünger, Der Waldgang (dostępny przekład angielski) - Martin Heidegger, W kwestii bycia - Martin Heidegger, Schwarze Hefte (fragmenty, dostępny przekład angielski) - Martin Heidegger, Samoutwierdzenie się niemieckiego uniwersytetu - Martin Heidegger, Rektorat 1933/1934. Czyny i myśli - Martin Heidegger, Tylko Bóg mógłby nas uratować - Carl Gustav Jung, Wotan - Carl Gustav Jung, Rozmowy, wywiady, spotkania - Gottfried Benn, Nigdy samotniej i inne wiersze (fragmenty) - Gottfried Benn, Czy poeta zmienia świat? Wybór esejów 1920-1953 - Gottfried Benn, Essays und Reden (fragmenty w przekładzie angielskim) - Filippo Tommaso Marinetti, Al di là del Comunismo (dostępny przekład angielski) - Filippo Tommaso Marinetti, L’impero italiano (dostępny przekład angielski) |
Efekty uczenia się: |
Nabyta wiedza: Student - zna na terminologię filozoficzną stosowaną w tekstach wybranych autorów sympatyzujących z faszyzmem - ma wiedzę o normach konstytuujących i regulujących struktury i instytucje społeczne oraz o źródłach tych norm, ich naturze, zmianach i drogach wpływania na ludzkie zachowania Nabyte umiejętności: Student: - czyta i interpretuje tekst filozoficzny - wykrywa zależności pomiędzy kształtowaniem się idei filozoficznych a procesami społecznymi i kulturalnymi Nabyte kompetencje społeczne: Student - zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego - jest otwarty na nowe idee i gotów do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów |
Metody i kryteria oceniania: |
referaty lub prace roczne |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.