Dysydenci, obrońcy praw człowieka, opozycjoniści. Ludzie wolni przeciwko autorytaryzmowi w ZSRR. Od Odwilży do pierestrojki

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	3620-DOPCO-SP-B-OG
Kod Erasmus / ISCED:	(brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu:	Dysydenci, obrońcy praw człowieka, opozycjoniści. Ludzie wolni przeciwko autorytaryzmowi w ZSRR. Od Odwilży do pierestrojki
Jednostka:	Studium Europy Wschodniej
Grupy:	Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim Przedmioty ogólnouniwersyteckie społeczne Przedmioty ogólnouniwersyteckie Studium Europy Wschodniej
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Rodzaj przedmiotu:	ogólnouniwersyteckie
Skrócony opis:	Monograficzny wykład poświęcony ruchowi obrońców praw człowieka w ZSRR, najaktywniejszemu, obok ruchów narodowych i religijnych w poszczególnych republikach i regionach imperium, środowisku opozycyjnemu. Omówione zostaną: 1) najważniejsze organizacje, m.in. Inicjatywna Grupa, Komitet Praw Człowieka, Moskiewska Grupa Helsińska. 2) podstawy ideowe i zasady działania – jawnego, zgodnego z ówczesnym prawodawstwem radzieckim, wyrzekającego się przemocy, apolitycznego. 3) głośne manifesty i teksty środowiska oraz samizdat i prasa bezdebitowa. 4) główne postaci ruchu dysydenckiego, m.in.: Andriej Sacharow, Jurij Orłow, Władimir Bukowski, Siergiej Kowalow, Aleksandr Jesienin-Wolpin, Ludmiła Aleksiejewa, Anatolij Marczenko, Andriej Amalrik. 5) głośne procesy polityczne w ZSRR i ich bohaterowie.
Pełny opis:	Odwilżowi prekursorzy: młodzi poeci, czyli ideowe dzieci Majakowskiego. Boris Pasternak i sprawa noblowska Dekabryści i rewizjoniści. Tradycje i wzorce sprzeciwu obywatelskiego Proces Brodskiego. „Oni mu zrobią biografię” – Anna Achmatowa mówiła o represjach KGB wobec leningradzkiego Sprawa Siniawskiego i Daniela. Czy człowiekowi radzieckiemu wolno publikować za granicą? Aleksandr Ginzburg przygotowuje Białą Księgę. Jawność jest najmocniejszym dysydenckim orężem Kronika Zdarzeń Bieżących – największy samizdat w obozie Od tajnej fizyki jądrowej do opozycji – wybory i losy akademika Andrieja Sacharowa Grupa Inicjatywna – zamiast działać oddzielnie, spróbujmy powołać organizację Czy i jak dysydenci mogli pomóc braciom słabszym? Moskwa wobec Tatarów krymskich i katolików na Litwie Szpitalne represje. Psychiatria w służbie reżimu Słynne procesy polityczne – Władimir Bukowski, Siergiej Kowalow, Paweł Litwinow, Proces Czworga „Za sukces naszej beznadziejnej sprawy”. Czy dysydenci marzyli o upadku ZSRR?
Literatura:	Siergiej Kowalow „Żyliśmy, jak ludzie wolni”, Czarne 2017 „Wstyd było milczeć. Świadectwa radzieckich dysydentów. Antologia”, Instytut Książki 2013 Władimir Bukowski „I powraca wiatr”, Znak 1999 Andriej Sacharow „Wspomnienia”, Pomost 1991 Anatolij Marczenko „Moje zeznania”, Karta 2014 Aleksandr Podrabinek „Nieuleczalnie nieposłuszni”, Karta 2017
Metody i kryteria oceniania:	Egzamin ustny lub pisemny Obecność na zajęciach

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.