Applied physical geography

Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z aplikacyjnym wymiarem geografii fizycznej kompleksowej. Zajęcia mają formę wykładu konwersatoryjnego (wprowadzenia teoretycznego do prezentowanych zagadnień) z dyskusją tematyczną.

Tematyka konwersatorium:

GEOMORFOLOGIA

• Geomorfologia stosowana – wprowadzenie do zagadnień;

• Geoindykatory – zastosowanie, ochrona strefy litoralnej;

• Procesy stokowe (ruchy masowe, skutki działalności człowieka, metody zapobiegania);

• Procesy glacjalne i peryglacjalne – badania geomorfologiczne w ocenie dynamiki zmian tych systemów i ich wykorzystanie;

• Erozja wodna – spłukiwanie – zagrożenie proces, konsekwencje gospodarcze – metody ochrony przed erozją;

• Procesy fluwialne a działalność człowieka i problemy zagospodarowania dolin;

• Ocena uwarunkowań geomorfologicznych pod zainwestowanie budowlane.

GEOEKOLOGIA

• Kierunki badań geografii fizycznej kompleksowej,

• Zastosowania praktyczne zintegrowanych badań środowiska przyrodniczego,

• Metody ocen środowiska przyrodniczego, ze szczególnym uwzględnieniem ich roli w planowaniu przestrzennym,

• Praktyczne i formalnoprawne aspekty ochrony przyrody i krajobrazu na poziomie krajowym i Unii Europejskiej,

• Udział społeczeństwa w ochronie przyrody i krajobrazu, ze szczególnym uwzględnieniem roli konsultacji społecznych,

• Zastosowanie koncepcji usług ekosystemowych i wielofunkcyjnego użytkowania ekosystemów,

• Rola edukacji formalnej i poza formalnej w ochronie przyrody i krajobrazu.

HYDROLOGIA

• zapotrzebowania na wodę w Polsce

• rodzaju i dostępności zasobów wodnych w Polsce;

• oceny zagrożeń związanych z niedoborem i nadmiarem wody;

• monitoringu hydrologicznego;

• tematycznych materiałów kartograficznych.

Ponadto, omawiane są źródła informacji hydrologicznej (bazy danych pomiarowych, mapy hydrograficzne). Część uwagi poświęcona jest prognozom zjawisk hydrologicznych i rożnym formom ich prezentacji . Analizowane są potencjalne źródła błędów.

KLIMATOLOGIA

• Przedmiot badań klimatologii stosowanej, historia rozwoju tej dyscypliny oraz jej główne narzędzia badawcze.

• Wpływ warunków klimatycznych na organizm człowieka - podstawy bioklimatologii.

• Wpływ warunków klimatycznych na rolnictwo - podstawy agroklimatologii i fenologii.

• Rola klimatu w architekturze, budownictwie i planowaniu przestrzennym - podstawy klimatologii urbanistycznej.

• Wpływ warunków klimatycznych na wybrane dziedziny działalności człowieka: transport i komunikację, energetykę, finanse i ekonomię.

• Uwarunkowania klimatyczne rozwoju turystyki i rekreacji, podstawy meteorologii sportu.

• (Poszczególne zagadnienia mogą być poruszane w dowolnej kolejności, na więcej niż jednym wykładzie)

Nakład pracy studenta:

2 ECTS – godziny w bezpośrednim kontakcie z prowadzącymi, tj. udział w zajęciach

1 ECTS - wkład własny studenta - zapoznanie z literaturą i przygotowanie do udziału w konwersatorium, przygotowanie do zaliczenia/zaliczenie.

Literatura będzie podawana systematycznie w czasie zajęć.

Przykłady:

GEOMORFOLOGIA

• Allison R. J. (red.) 2002, Applied geomorphology Wiley & Sons, LTD.

• Babiński Z. 2002, Wpływ zapór na procesy korytowe, ze szczególnym uwzględnieniem stopnia wodnego „Włocławek” Wyd. Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz.

• Banasik K., Skibiński J., Górski D. 1995, Metody oceny erozji powierzchniowej i akumulacji rumowiska w zbiornikach [w:] Metodyka zagospodarowania zasobów wodnych w małych zlewniach rzecznych, Wyd. SGGW, Warszawa.

• Cooke R.U., Doornkamp J.C. 1990, Geomorphology in Environmental Management, Oxford, London.

• Mycielska-Dowgiałło E., Korotaj-Kokoszyńska M., Smolska E., Rutkowski J. 2001, Geomorfologia dynamiczna i stosowana, WGiSR UW, Warszawa.

• Pruszak Z., 1998, Dynamika brzegu i dna morskiego IBW PAN, Gdańsk.

• Przedwojski B. 1998, Morfologia rzek i prognozowanie procesów rzecznych, Wydaw. Akademii Rolniczej, Poznań .

GEOEKOLOGIA

• Bródka S. (red.).2010. Praktyczne aspekty ocen środowiska przyrodniczego; Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań

• Richling A., Solon J. 2002. Ekologia krajobrazu. PWN, Warszawa

• Symonides E. 2014. Ochrona Przyrody. PWN, Warszawa

• Strona internetowa Komisji Europejskiej w zakresie ochrony przyrody: https://ec.europa.eu/environment/nature/index_en.htm

• Aktualne opracowania naukowe, popularnonaukowe i aplikacyjne przekazane przez prowadzącą do dyskusji podczas zajęć.

HYDROLOGIA

Byczkowski A. Hydrologia ogólna, t. 1-2, wyd. SGGW

Gutry-Korycka M., Sadurski A. , Kundzewicz Z. W., Pociask-Karteczka J, Skrzypczyk L., 2014 Zasoby wodne a ich wykorzystanie Nauka 1, 77-98

Kundzewicz Z., Zalewski M., Kędziora A, Pierzgalski E. Zagrożenia związane z wodą 2010, Nauka 4, 87-96

Pocisk-Karteczka J. (red.) 2003, Zlewnia. Właściwości i procesy. Wyd UJ.

Tokarczyk T, Szalinska W. Otop I., Bedryj M., 2017, Zarządzanie ryzykiem suszy. Monografie Komit. Gosp. Wodnej PAN z 40

KLIMATOLOGIA

• Bac S., Koźmiński C., Rojek M., 1998, Agrometeorologia, PWN, Warszawa.

• Błażejczyk K., Kunert A., 2011, Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce, IGiPZ PAN, Warszawa.

• Durschmied E., 2001, Jak pogoda zmieniała losy wojen i świata, Amber, Warszawa.

• Jafernik H., Wilczek Z., Ziarko J., 2000, Meteorologiczna osłona działań lotnictwa, Bellona, Warszawa.

• Janiszewski S., 2010, Podstawy meteorologii lotniczej, WPK J. Skalmierskiego, Katowice.

• Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., 1997, Bioklimatologia człowieka, PAN IGiPZ Monografie 1,Warszawa.

• Lewińska J., 2000, Klimat miasta. Zasoby. Zagrożenia. Kształtowanie. IGPiK.

• Oke T.R. 1987, Boundary layer climates, Routledge, London-New York.

• Preś J., 2007, Zarządzanie ryzykiem pogodowym, Wyd. CeDeWu, Warszawa.

• Radomski C., 1977, Agrometeorologia, PWN, Warszawa.

• Szponar A., Fizjografia urbanistyczna, Warszawa, Wyd. Nauk. PWN, 2003.

• Thompson R.D., Perry A. (ed), 1997, Applied climatology, Routledge, London-New York.

Efekty uczenia się: K_W02, K_W03, K_W06, K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U06, K_U07, K_U08, K_U09, K_K03, K_K04, K_K06

K_W02 Procesy przyrodnicze, teorie tłumaczące ich rozwój, czynniki je kształtujące oraz główne kierunki ich przeobrażeń

K_W03 Znaczenie antropopresji w środowisku przyrodniczym w skali lokalnej, regionalnej i globalnej

K_W06 potrzebę ochrony środowiska i zna sposoby działań w tym zakresie

K_U01 wykorzystać wiedzę teoretyczną do opisu i rozwiązania problemu badawczego

K_U02 wykorzystywać literaturę naukową i inne źródła, także w języku obcym

K_U03 wybrać i zastosować optymalne metody pozyskiwania, analizy i prezentacji danych przestrzennych

K_U04 zaplanować i przeprowadzić proste badanie naukowe lub projekty

K_U06 stosować narzędzia geoinformatyczne do monitoringu środowiska i analizy przestrzennej, wykonać prezentację kartograficzną i wizualizację danych przestrzennych

K_U07 prawidłowo interpretować i wyjaśniać relacje między zjawiskami i procesami społecznymi oraz przyrodniczymi

K_U08 uczestniczyć w debacie geograficznej, dyskutować, zajmować stanowisko

K_U09 Współdziałać, zorganizować pracę w grupie, pełniąc w niej różne role i przewidywać skutki swojej działalności

K_K03 podjęcia działań związanych z upowszechnianiem dokonań naukowych

K_K04 do wypełniania oraz współorganizowania działań na rzecz środowiska z poczuciem odpowiedzialności za stan ekosystemów i zasobów Ziemi

K_K06 działania w sposób przedsiębiorczy w przygotowywaniu i realizacji projektów ekologicznych, społecznych i gospodarczych

Konwersatorium kończy egzamin, a jego zakres obejmuje tematykę poruszaną podczas poszczególnych bloków (geomorfologia, hydrologia, klimatologia, geoekologia). Egzamin będzie w formie pisemnej. Egzamin pisemny może mieć formę pytań otwartych, testowych jednokrotnego lub wielokrotnego wyboru. Może zawierać również materiały graficzne do interpretacji i wyjaśnienia). Szczegóły egzaminu będą przedstawione na zajęciach.

Na ocenę końcową składa się po 25% wymagań z każdego bloku zajęć.

Ocena końcowa:

Bardzo dobra: 95% (wszystkich wymagań, ze wszystkich bloków, np pkt. z egzaminu)

Dobra: 75%

Dostateczna: 55%