Ochrona dziedzictwa kulturowego

gospodarka przestrzenna

fakultatywne

Celem zajęć jest przygotowanie studentów do postrzegania ochrony dziedzictwa kulturowego jako osobistego wyzwania i działania na jego rzecz, zwłaszcza w środowisku lokalnym poprzez różne formy aktywności. Główny nacisk położony jest na wiedzę dotyczącą dziedzictwa kulturowego w Polsce, uświadomienie studentom różnorodnych wartości związanych z tym dziedzictwem oraz konieczności jego ochrony.

w sali

Przedmiot obejmuje wykład w wymiarze 15 godzin i ćwiczenia 15 godzin.

Na wykładach omawiane są zagadnienia dotyczące zagadnień ogólnych: koncepcji krajobrazu oraz wybranych zagadnień dotyczących ochrony krajobrazów kulturowych w Polsce. Jednym z najistotniejszych zadań jest uczulenie studentów na różnorodność elementów traktowanych jako składowe kultury, a przez to – składowe krajobrazu kulturowego. Dlatego też na ćwiczeniach mają być omawiane głównie elementy krajobrazu kulturowego w mikroregionach, z których pochodzą studenci.

Celem przedmiotu jest przekazanie przyszłym specjalistom z zakresu gospodarki przestrzennej wiedzy na temat różnorodności elementów składających się na dziedzictwo kulturowe, w tym o krajobrazie kulturowym, wykształcenie w nich świadomości, jak cenne jest dziedzictwo kulturowe. Oprócz wykładu rozumianego w formie tradycyjnej, przewidziany jest także dialog – dyskusja. Ćwiczenia natomiast prowadzić będę do opracowania studenckich prezentacji/esejów.

Podczas wykładów zaprezentowane będą zagadnienia dotyczące:

• tożsamości miejsca,

• krajobrazów kulturowych, ich wartości materialnych i niematerialnych,

• Listy Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO,

• Listy Pamięci Świata,

• Pomników Historii,

• dziedzictwa kultury technicznej,

• ładu w krajobrazie kulturowym,

• „czytania” krajobrazów kulturowych

• odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe (w tym krajobrazy kulturowe) poprzez różne formy działań np. artystycznych, edukacyjnych, turystykę itp.

Szczególny nacisk położono na to, które wartości objęte ochroną są specyficzne dla lokalnej lub narodowej tradycji polskiej, a które stanową także element dziedzictwa europejskiego (światowego).

Ćwiczenia mają na celu kształcenie wiedzy i umiejętności dotyczących:

• określania (wyróżniania) cech i dominant w historycznych i współczesnych krajobrazach kulturowych,

• dostrzegania zróżnicowania i specyfiki regionalnego dziedzictwa kulturowego w Polsce,

• rozpoznawania w krajobrazach kulturowych obiektów, elementów wartych ochrony,

• własnych propozycji sposobów ochrony i promocji wybranych elementów krajobrazów kulturowych w swoim regionie.

Liczba godzin:

15 wykład + 15 ćwiczenia

Przygotowanie do wykładu 15 godzin

Przygotowanie do ćwiczeń 15 godzin

Łączny nakład pracy studenta - 60 godzin

• Bogdanowski J., 2000, Czytanie krajobrazu, Krajobrazy Dziedzictwa Narodowego, nr 1.

• Lenart W., Michałowski A., (red.), 2001, Krajobraz Polski. Nasze dziedzictwo i obowiązek, Media Corporation, Warszawa.

• Pawłowska K., Swaryczewska M., 2002, Ochrona dziedzictwa kulturowego, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

• Plit F., 2011, Krajobraz kulturowy – czym jest? WGSR UW, Warszawa.

• Żarska B., 2005, Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa.

Wiedza

Po zakończeniu zajęć student:

• wykazuje się wiedzą dotyczącą różnych elementów składających się na dziedzictwo kulturowe w Polsce,

• wymienia nazwy i przedstawia lokalizację oraz charakteryzuje obiekty architektoniczne i układy urbanistyczne w Polsce znajdujące się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO,

• wykazuje czym są Pomniki Historii i co to jest Lista Pamięci Świata,

potrafi wymienić przykłady obiektów wpisanych na pierwszą listę wraz z ich charakterystyką oraz wymienić nazwy dzieł wpisanych na listę drugą,

• uzasadnia, że ochrona dziedzictwa kulturowego obejmuje szereg działań nie odnoszących się wyłącznie do zabytków,

• wyjaśnia, czym jest krajobraz kulturowy (w ujęciu różnych nurtów) i potrafi identyfikować elementy krajobrazów kulturowych,

• wyjaśnia na czym polega i czemu służy „czytanie” krajobrazów kulturowych,

• wyjaśnia na czym polega (z czego wynika) ład w krajobrazie kulturowym,

• określa na czym polega ochrona zabytków technicznych,

• wymienia przykłady uratowanych zabytków oraz określa funkcje, które obecnie one pełnią,

Umiejętności

Po zakończeniu zajęć student:

• potrafi uzasadnić wpisanie obiektów na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO i odczytać ich kody kulturowe,

• wymienić i scharakteryzować składowe różnych rodzajów krajobrazów kulturowych,

• uzasadnić wpisanie wybranych obiektów na listę pomników historii,

• wskazać w najbliższym otoczeniu obiekty, w przypadku których należy rozpatrzyć celowość objęcia ich ochroną i zaproponować ewentualne formy ochrony.

Postawy

Po zakończeniu zajęć oczekujemy od studenta:

• postrzegania wieloaspektowości dziedzictwa kulturowego,

• tolerancji związanej z faktem, że ten sam obiekt może mieć różne znaczenie symboliczne dla różnych (grup) osób,

• zrozumienia, że ochrona konserwatorska jest zdecydowanie niedoskonałą, niewystarczającą formą ochrony dziedzictwa,

• dostrzegania własnych możliwości promowania dziedzictwa kulturowego oraz prowadzenia różnych form edukacji ułatwiającej mieszkańcom Polski jego dostrzeganie i uświadomienia ich wartości.

Zaliczenie ćwiczeń stanowi 50% składowych oceny końcowej, zaliczenie wykładów - 50%.

Zaliczenie wykładów: pięć zadań otwartych; składają się one z pięciu wiązek pytań/poleceń (zagadnień szczegółowych). Zaliczenie 60 % gwarantuje ocenę dostateczną.

Brak.