Historia urbanistyki II

obowiązkowe

Wykład przeznaczony jest dla studentów, którzy znają podstawy historii w tym historii sztuki na poziomie oceny co najmniej dobrej absolwenta szkoły średniej.

w sali

Wykład z wykorzystaniem technik multimedialnych oraz elementami konwersatorium.

ZAJĘCIA 1

1. WSTĘP DO PRZEDMIOTU

• Literatura

• Tworzenie miasta - czynniki urbanistyczne

• Biblijny obraz miasta

• Jerozolima: miasto święte

2. STAROŻYTNOŚĆ:

3. MEZOPOTAMIA

• Neolit i chalkolit

• Okres sumeryjsko – akadyjski

• Mezopotamia południowa – Babilonia

• Mezopotamia północna – Asyria

• Mezopotamia pod obcym panowaniem

4. EGIPT

• Egipt darem Nilu

• Budulec

• Stare Państwo

• Średnie Państwo

• Nowe Państwo

• Panowanie asyryjskie

• Egipt nowożytny

5. GRECJA ARCHAICZNA

• Kultura minojska

• Troja

ZAJĘCIA 2

1. GRECJA: KULTURA POLIS

• Wprowadzenie: słownik grecki, złoty podział odcinka, Hipodamos z Miletu

• Specyfika osadnictwa - miast kolonii – basen Morza Śródziemnego

• Delfy – zasady kompozycji zabudowy

• Milet, Priene, Efez, Pergamon, Ateny Akropol

2. CYWILIZACJA RZYMSKA

• Miasta, drogi, mosty, wodociągi…

• Początek Rzymu

• Cardo I Decumanus jako elementy krystalizujące plan

• Układ obozu wojskowego

• Perge i Aspendos

• Geraza, Palmira, Timgad

• Pompeje u stóp Wezuwiusza,

3. RDZEŃ RZYMSKI W MIASTACH EUROPY

• Neapol (Neapolis), Aosta, Split (Spalatum), Trewir (Augusta Treverorum), Paryż (Lutetia Parisiorum), Londyn (Londinium), Kolonia (Colonia Claudia Ara Agrippinensium), Wiedeń (Vindobona), Manchester (Mamucium)

4. MIASTA ISLAMU

• Wprowadzenie: upadek cesarstwa zachodniego

• Wędrówka ludów w Europie

• Mekka i Medyna, Jerozolima, Bagdad, Samara nad Tygrysem, Kordoba, Alhambra

ZAJĘCIA 3 i 4

1. SPLENDOR ŚREDNIOWIECZA

• Uwarunkowania: system polityczny, klasztory, rolnictwo

• Młyn, wiatrak, ogród

• Miasto jako element zamknięty (Carcassonne)

• Wertykalizm (Mont San Michelle, San Gimignano)

• Piza, Asyż, Perugia, Siena,

• Outremeer i wyprawy krzyżowe. Wymiana myśli

• Wenecja

• Prawo lokacyjne. Lubeka, Magdeburg

2. MIEJSCE ZA LASAMI, ZA GÓRAMI: MIASTA SIEDMIOGRODU

3. ŚREDNIOWIECZE W POLSCE:

• Początki cywilizacji: Karpacka Troja

• Grody: Gniezno, Ostrów Lednicki

• Modernizacja XIII wieku

• Miasta lokacyjne, zasady, warunki

• Wrocław i inne miasta śląskie

• Kraków, Lwów, Wilno, Lublin

• Toruń, Chełmno, Gdańsk, Elbląg

4. CESARSTWO WSCHODNIE. KONSTANTYNOPOL

• Grecki Bizantion

• Konstantynopol okres świetności

• Schyłek miasta chrześcijańskiego

• Zdobycie Konstantynopola przez Mehmeta II

• Początek renesansu – armata i jej wpływ na kształt miasta

ZAJĘCIA 5

1. RENESANS

• Koncepcja miasta idealnego

• Fortyfikacje determinantą planu

• Zamość i inne polskie miasta

• Florencja

• Pomnik jako zwornik planu

• Otwarcie na krajobraz (Pitigliano)

• Złudzenia geometrii (Teatro Olimpico A. Palladio)

2. BAROK

• Rzym, Michał Anioł, Papież Sykstus V

• Paryż i Wersal

• Nancy

• Miasta holenderskie

• Miasta polskie

• Utopie klasycyzmu

3. SPECYFIKA ANGIELSKA XVII-XVIII W

ZAJĘCIA 6 I 7

1. MIASTA II POŁOWY XIX WIEKU I POCZĄTKU XX WIEKU

• Barcelona, plan I. Cierdy

• Łódź

• Miasto ogród E. Howarda

• Miasto przemysłowe T. Garniera

• Ruszt Jeffersona

• City Beautiful movement

• Broadacre

2. MODERNIZM I JEGO KONIEC

• Miasto współczesne i Plan Vosin

• CIAM, Le Corbusiere

• Brasili, O. Niemeyer

• Koniec ruchu nowoczesnego – Pruitt-Igoe

• Kultura urbanistyczna krajów socjalistycznych

ZAJĘCIA 8

1. MIASTO DLA LUDZI

• New urbanism: J.Jacobs, Las Vegas Strip, J.Gehl

EGZAMIN

• Wprowadzenie do historii budowy miast. Ludzie i środowisko. W. Ostrowski; OWPW W-wa 2001;

• Urbanistyka tom I i II Tołwiński T. Wyd. ZBM PW W-wa 1934;

• Pałace starożytnego orientu. E. Niemczyk, OW Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1995;

• Pokusa miejsca. Przeszłość i przyszłość miast, J. Rykwert, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2013;

• Idea miasta. Antropologia formy miasta w Rzymie, w Italii i w świecie starożytnym, J. Rykwert, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2016;

• O czynniku kompozycji w planowaniu przestrzeni. A. Böhm, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 2016;

• Zarys historii budowy miast w Polsce do połowy XIXw., W. Kalinowski, WUMK, Toruń 1966;

• Zabytki urbanistyki i architektury w Polsce, t.1 Miasta historyczne, pod red. W. Kalinowskiego, Arkady, Warszawa 1986;

• Uczyć się od Las Vegas, R. Venturi, D. Scott Brown, S. Izenour, Karakter, Kraków 2013;

• Cykl skryptów: Architekci wczesnego renesansu włoskiego, Wybitni włoscy architekci pełnego renesansu, Architekci włoscy okresu manieryzmu i baroku, Architekci włoscy okresu neoklasycyzmu, A. Czapska, Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1986;

• Architektura świata. Islam od Bagdadu do Kordoby; H. Stierling Muza S.A W-wa 1998;

• Architektura świata. Egipt od czasów prehistorycznych do rzymskich; D. Wildung Muza S.A W-wa 1997;

• Sztuka świata t.1 i kolejne, W. Dobrowolski et al., wyd. pol. zespół A. Lewicka-Morawska et al., pod kier. P. Trzeciaka;

WIEDZA

Student, który zaliczył przedmiot, posiada niezbędną wiedzę tzw. faktograficzną i przekrojową, dzięki której:

1. Zna podstawowe zespoły urbanistyczne i zasady ich kształtowania

2. Zna podstawowe koncepcje urbanistyczne historyczne(od antyku do współczesności)

UMIEJĘTNOŚCI

Student, który zaliczył przedmiot, umie skutecznie stosować nabytą wiedzę do rozwiązywania problemów praktycznych, czyli :

1. Rozumie i potrafi wskazać podobieństwa i różnice w podstawowych urbanistycznych założeniach historycznych.

3. Posiada kwalifikacje, aby wskazać podstawowe elementy kompozycyjne i ich znaczenie jako składowe poszczególnych zespołów i wnętrz urbanistycznych

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Student uczy się odpowiedzialności za innych i za dobro wspólne; poznaje składniki odpowiedzialności za społeczne skutki wykonywania swojego zawodu, odnosząc się m.in. do ochrony dziedzictwa kulturowego

1. Rozpoznaje zespoły urbanistyczne i obiekty architektoniczne wchodzące w ich skład, potrafi określić okres ich powstania i podstawowe zasady kształtowania i kompozycji.

2. Zauważa ciągłość procesów historycznych w otaczającym środowisku urbanistycznym; rozumie ich następstwo i znaczenie oraz konieczność uwzględniania tej problematyki w analizach przestrzennych i urbanistycznych.

Zajęcia zaliczone zostają na podstawie egzaminu końcowego pisemnego w postaci testu wielokrotnego wyboru: złożonego z około 32 pytań. Test zalicza zwykła większość (50% + jeden punkt).

Dodatkowe 12 punktów, ułatwiające zaliczenie, bądź podniesienie oceny końcowej można uzyskać na podstawie notatek, zawierających wskazane przez prowadzącego schematy urbanistyczne prezentowane na wykładach. Obecność na 4 i więcej wykładach będzie dodatkowo premiowana przy zaliczeniu.

Brak.