Samorząd terytorialny w teorii i praktyce II

gospodarka przestrzenna

obowiązkowe

w sali

Wykład pomoże studentom w zrozumieniu funkcjonowania samorządów lokalnych w Europie jako demokratycznych instytucji politycznych. Pozwoli także na poznanie różnych modeli samorządowych w krajach europejskich.

Lista poruszanych tematów obejmuje:

1. Nowe trendy w interpretacji polityki i demokracji lokalnej w krajach Unii Europejskiej: New Public Management, Nowa Kultura Polityczna, Lokalne współrządzenie, Koncepcja klasy kreatywnej i miasta jako maszyny rozrywki, Zarządzanie wielopoziomowe; absorpcja nowych tendencji w Polsce.

2. Sprawność administracji samorządowej – koncepcje teoretyczne , wpływ kapitału społecznego w teorii R. Putnama. Sprawność administracji samorządowej w Polsce; związek między sprawnością administracji i absorpcją funduszy unijnych przez samorządy

3. Współpraca międzynarodowa samorządów. Europeizacja samorządów w Polsce

4. Dylematy zarządzania obszarami metropolitalnymi, ustrój obszarów metropolitalnych w krajach Unii Europejskiej

5. Samorząd na obszarach metropolitalnych w Polsce – obecna praktyka i koncepcje przyszłych rozwiązań

6. Podział terytorialny, wielkość jednostki samorządowej a efektywność jej funkcjonowania – argumenty teoretyczne

7. Reformy podziału terytorialnego na szczeblu gminnym w krajach europejskich.

8. Współpraca międzygminna jako odpowiedź na fragmentację terytorialną

9. Jednostki pomocnicze w wykonywaniu zadań publicznych i w demokracji lokalnej

10. Samorząd terytorialny w Wielkiej Brytanii

11. Samorząd terytorialny w krajach skandynawskich

12. Samorząd terytorialny we Francji

13. Samorząd terytorialny we Włoszech

14. Samorząd terytorialny w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej (Ukraina)

15. Porównania poziomu autonomii lokalnej w krajach europejskich

16. teoretyczne rozważania dot. idei samorządności

Literatura ma charakter uzupełniający. Podstawowym materiałem wymaganym na egzaminie jest zakres wykładów

Lackowska M., Szmigiel-Rawska K., Teles F. (red.) (2021) Local Government in Europe. New Perspectives and Democratic Challenges. Bristol University Press, Bristol

Teles F. (red.) (2023) Handbook on Local and Regional Governance, Wyd. Elgar

Ladner, A., Keuffer N., Baldersheim H., Hlepas N., Swianiewicz P, Steyvers K., & Navarro C. (2019). Patterns of Local Autonomy. Palgrave Macmillan.

Ladner, A. & Keuffer, N. (2021). ‘Creating an index of local autonomy–theoretical, conceptual, and empirical issues’, Regional and Federal Studies. Taylor & Francis, 31(2)

Gendźwiłł A., Kjaer, U., Steyvers K. (red.) (2022) The Routledge Handbook of Local Elections and Voting in Europe, Routledge

Gendźwiłł A. (2020) WYBORY LOKALNE W POLSCE: Uczestnictwo, konkurencja i reprezentacja polityczna w demokracjach mniejszej skali, Scholar, Warszawa

Sellers J., Lidström A., Bae Y. (2020) Multilevel democracy, Cambridge university press

P. Swianiewicz (2011) „Europeizacja w działaniach polskich samorządów terytorialnych – wybrane przykłady”, Zarządzanie Publiczne nr 15 (1/2011), s. 5-20

V. Hoffmann-Martinot, J. Sellers (2005) „Conclusions: The Metropolonization of Politics” [w:] V. Hoffmann-Martinot, J. Sellers (eds.) Metropolitanization and Political Change, Opladen: Verlag fur Sozialwissenschaften

H. Heinelt, D. Kuebler (2005) “Metropolitan Governance: Democracy and the Dynamics of Place” [w:] H. Heinelt, D. Kuebler (red.) Metropolitan Governance in Europe, London: Routledge.

M. Lackowska (2009) Zarządzanie obszarami metropolitalnymi w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Uniwerystetu Warszawskiego.

M. Lackowska, P. Swianiewicz (2013) „Dwuszczeblowe struktury zarządzania obszarami metropolitalnymi w Europie”, Samorząd Terytorialny nr 4

P. Swianiewicz, M. Herbst (2002) „Korzyści i niekorzyści skali w polskich samorządach”, Samorząd Terytorialny nr 6/2002

P. Swianiewicz (2009) Reformy konsolidacji terytorialnej – teoria i praktyka krajów Europy Środkowo-Wschodniej, Samorząd Terytorialny, nr 4.

P. Swianiewicz, A. Gendźwiłł, J. Łukomska, A. Kurniewicz (2016) Wielkość gmin i powiatów a sprawność ich funkcjonowania: hipotezy wielkoludów i liliputów, Warszawa: Scholar

P. Swianiewicz, J. Krukowska, M. Lackowska, A. Kurniewicz (2013) Błędne rondo marginalizacji? Jednostki pomocnicze samorządu w zarządzaniu dużymi miastami, Warszawa: Elipsa

P. Swianiewicz (2011) „Europeizacja w działaniach polskich samorządów terytorialnych – wybrane przykłady”, Zarządzanie Publiczne nr 1, s. 21–38;

M. Lackowska (2011) „Europeizacja – ramy koncepcyjne dla badań samorządów?”, Zarządzanie Publiczne nr 1, s. 39–58;

J. Loughlin et al. (2010) The Oxford handbook of local democracy in Europe, Oxford University Press.

P. Swianiewicz (2006) “Poland and Ukraine: Two Paths of Decentralization and Territorial Reforms”, Local Government Studies, Vol. 32, No. 5.

[Efekty uczenia się: K_W01, K_W03, K_W04, K_W08 / K_U03, K_U04, K_U05, K_U06, K_U08, K_U09, K_U10 / S1_W12 / S1_U12]

Po zakończeniu przedmiotu student rozumie rolę odgrywaną przez samorządy terytorialne w funkcjonowaniu współczesnych państw europejskich. Posiada umiejętność analizy polityki lokalnej. W szczególności Student:

1) zna i stosuje terminologię nauk gospodarce przestrzennej i samorządzie terytorialny; zna zasady funkcjonowania samorządowych instytucji publicznych rozmaitych szczebli, rozumie paradygmat interdyscyplinarności badań nad JST.

2) Zna i rozumie rodzaje więzi społecznych i posiada wiedzę o przestrzennej manifestacji tych więzi w procesach zarządzania lokalnego i regionalnego

3) zna i rozumie system norm i reguł będący podstawą do formułowania zasad zarządzania publicznego na wszystkich szczeblach oraz współdziałania szczebli między sobą

(w tym z włączeniem struktur europejskich); potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami w celu rozwiazywania problemów dot. samorządu terytorialnego.

4) Potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania struktur samorządowych z wykorzystaniem procesu badawczego

5) Potrafi samodzielnie formułować i rozwiązywać problemy dot. JST

6) Potrafi rozwiązywać złożone zadania dot. Funkcjonowania JST, z uwzględnieniem interdyscyplinarności tych procesów.

7) Potrafi korzystać z wiedzy nabytej podczas wykładów oraz zdobywać nową wiedzę, weryfikować jej źródła i przydatność, poddawać ją krytycznej analizie i interpretacjom oraz formułować na jej podstawie opinie; ma umiejętność samokształcenia i prowadzenia badań naukowych dot. JST i gospodarki przestrzennej

8) objaśnia i wprowadza w życie normy i zasady funkcjonowania organizacji terytorialnych dot. Ładu przestrzennego, polityki lokalnej i regionalnej, administracji i społeczeństwa obywatelskiego

9) potrafi przygotować prezentacje dot. JST.

Egzamin pisemny obejmuje materiał z wykładów prowadzonych w ramach przedmiotu „Samorząd terytorialny i gospodarka przestrzenna w teorii i praktyce krajów UE I” i „Samorząd terytorialny i gospodarka przestrzenna w teorii i praktyce krajów UE II”.