Unijny mandat organów administracji publicznej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2200-1S391 |
Kod Erasmus / ISCED: |
10.0
|
Nazwa przedmiotu: | Unijny mandat organów administracji publicznej |
Jednostka: | Wydział Prawa i Administracji |
Grupy: |
Blok: Regulacja wybranych rynków w prawie europejskim i krajowym |
Strona przedmiotu: | http://robertgrzeszczak.bio.wpia.uw.edu.pl/ |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Wymagania (lista przedmiotów): | Nauka o administracji publicznej 2200-1B105 |
Założenia (opisowo): | Krajowe organy administracyjne są zobowiązane do niezastosowania przepisów prawa krajowego, jeżeli są one niezgodne z prawem UE. Niezależnie od ich stanowiska i uprawnień na mocy prawa krajowego, krajowe organy administracyjne powinny przestrzegać tego tzw. „Zobowiązania Costanzo”, zgodnie z ustaleniami Trybunału Sprawiedliwości. Wykład dotyczy prawa unijnego i jego stosowania w prawie krajowym. Mowa będzie o tych zasadach prawa Unii Europejskiej, które oddziaływają na status prawa unijnego w porządku krajowym i kształtują tzw. „unijny zakres obowiązków” sądów i organów administracji publicznej. Temat jest ważny praktycznie, złożony, wieloaspektowy. Przedmiotowe zasady zostaną zobrazowane wybranymi dziedzinami prawa unijnego. Zostaną przedstawione konkretne przypadki prawidłowego (a także błędnego) zastosowania prawa UE przez krajowe (najczęściej polskie) organy administracji publicznej.
Będą to zwłaszcza takie zakresy tematów jak: przepływ osób, obywatelstwo UE i prawa podstawowe, a także odniesienia do prawa konsumentów,
rynków kapitałowych, komunikacji elektronicznej, energetyki, i inne. Wskazane zostaną sytuacje, w których można lub należy sięgać do prawa unijnego, tj. źródła prawa bezpośrednio stosowalne i mogące rodzić skutki bezpośrednie. (na tle nowego i najnowszego orzecznictwa TSUE i sądów administracyjnych. Wykład oparty jest o najnowszą literaturę przedmiotu i uwzględnia aktualny stan prawny i faktyczny oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. |
Tryb prowadzenia: | zdalnie |
Skrócony opis: |
Przedmiotem zajęć jest zakres obowiązków organów administracji publicznej, tzw. obowiązek ze spr. Costanzo, charakter źródeł prawa UE i jakie to ma znaczenie dla administracji krajowej, sposoby stosowania prawa UE, rozróżnienie spraw unijnych i czysto wewnętrznych, konsekwencje złamania prawa UE przez administrację krajową. |
Pełny opis: |
Cześć I: Wprowadzenie do tematu - „unijny mandat” organów administracji publicznej ➢ Pojęcie prawa Unii Europejskiej o źródła prawa Unii Europejskiej i ich funkcjonowanie w wewnętrznych porządkach prawnych państw członkowskich Unii Europejskiej • Prawo pierwotne i prawo wtórne (pochodne) • Umowy międzynarodowe • Akty ustawodawcze/ akty nieustawodawcze; akty delegowane; akty wykonawcze – charakterystyka kategorii źródeł prawa i ich hierarchia. • Rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zlecenia i opinie –w świetle traktatu oraz orzecznictwa sądowego Część II: Sprawy unijne i sprawy wewnętrzne – różne standardy o Zakres stosowania prawa UE o Sprawa „czysto” wewnętrzna czy unijna: o Skutki nie zastosowania prawa UE przez sąd /organ adm. o Zasada odpowiedzialności odszkodowawczej państwa wobec jednostki za złamanie prawa UE ➢ Case study (wybrane przykłady), m.in: o brak notyfikacji przepisów technicznych o Zakaz sprzedaży napojów alkoholowych za pośrednictwem Internetu – wyroki sądów administracyjnych w Poslce ➢ Pojęcie państwa - wszystkie organy państwa (wyrok z dnia 29 kwietnia 1999 roku w sprawie C-224/97 Ciola, akapit 30; wyrok z dnia 22 czerwca 1989 roku w sprawie 103/88 Fratelli Costanzo); pytanie prejudycjalne z 25.07.2015 roku - irlandzkiego Sądu Najwyższego, w związku z rozumieniem "emanacji państwa" (spr. C-413/15, Farrell) Część III: Stosowanie prawa Unii Europejskiej w wewnętrznym porządku prawnym ➢ Zasada pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej w świetle orzecznictwa TSUE i orzecznictwa sadów polskich ➢ Zasada skutku bezpośredniego w świetle orzecznictwa TSUE i orzecznictwa sądów polskich ➢ Pro-unijna wykładnia prawa krajowego w świetle orzecznictwa TSUE i orzecznictwa sądów polskich ➢ Obowiązek zwrócenia się̨ z pytaniem prejudycjalnym do TSUE (art. 267 TFUE) a odpowiedzialność państwa za krajowe organy sądowe – praktyka sądów polskich ➢ Zasada autonomii proceduralnej i jej ograniczenia o Krajowe przepisy proceduralne i materialne podlegające zasadzie autonomii proceduralnej o Ograniczenia autonomii proceduralnej ➢ Zasada lojalności współpracy (art. 4 ust. 3 TUE). ➢ Zasada skuteczności prawa UE i równoważności/ekwiwalencji ➢ Polska praktyka stosowania prawa Unii Europejskiej o Naczelny Sąd Administracyjny oraz wojewódzkie sądy administracyjne - wybrane przykłady Część IV: Obowiązki unijne sądu i organu administracyjnego ➢ Zastosowanie w konkretnej sprawie przepisu prawa UE jako podstawy rozstrzygnięcia sądu - po rozważeniu przez sąd: o okoliczności faktycznych i prawnych dotyczących charakteru prawnego sprawy (unijna lub krajowa) o ustalenia przepisu prawa unijnego doniosłego dla rozstrzygnięcia ( zasada bezpośredniego skutku) o określenia charakteru relacji między przepisem prawa UE a przepisem prawa polskiego ( zgodność́ lub niezgodność́) oraz ich konsekwencji ( substytucja lub wyłączenie) z koniecznością̨ usunięcia niezgodności w drodze wykładni zgodnej z prawem UE o rozważenie – w razie wątpliwości co do wykładni lub obowiązywania (ważności) prawa UE - zwrócenia się do TSUE z pytaniem ( art. 267). |
Literatura: |
Literatura obowiązkowa: 1. The Costanzo Obligation – The obligations of national administrative authorities in the case of incompatibility between national law and European law, by Maartje Verhoeven. (Antwerp: Intersentia Publishing, 2011) - dostęp online 2. R. Grzeszczak, A. Szczerba-Zawada (red.), Prawo administracyjne Unii Europejskiej, Warszawa 2016, ss. 487. - wskazane rozdziały 3. R. Grzeszczak, Władza wykonawcza w systemie Unii Europejskiej, warszawa 2011 - wybrane fragmenty (jako skany) |
Efekty uczenia się: |
Studentki i studenci posiadają poszerzoną wiedzę o: - zasadach stosowania prawa UE w państwach członkowskich - charakterze i znaczeniu źródeł prawa pochodnego UE - roli organów administracji publicznej - Skutków złamania prawa Unii Student potrafi przeprowadzić test i kwalifikować sprawy jako unijne i jako wewnętrzne krajowe. |
Metody i kryteria oceniania: |
Kontrola obecności, ocena ciągła polegająca na ocenie przygotowania do zajęć oraz aktywności podczas zajęć, przygotowanie 1 pracy pisemnej (w domu) na zadany temat. |
Praktyki zawodowe: |
- |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.