Źródła do średniowiecznych dziejów Węgier od początków do tzw. Złotej Bulli króla Andrzeja II (1222)

fakultatywne

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi źródłami do studiowania wczesnych dziejów Węgrów i Węgier, ich typami i dziejami badań nad tymiże źródłami. W skład tych źródeł wchodzą m. in. relacje perskich i arabskich pisarzy, dzieła cesarzy bizantyjskich, (i pierwsze i drugie w przekładzie angielskim, ew. rosyjskim); roczniki zachodnio europejskie i ruskie, oraz od w. XI dokumenty, legendy i kroniki węgierskie. Celem przedmiotu jest oprócz źródeł spisanych zapoznanie się z źródłami heraldycznymi, sfragistycznymi, numizmatycznymi i ikonograficznymi w danym okresie. Podczas zajęć słuchacze mogą się zapoznać nie tylko z źródami, lecz ze wczesnymi dziejami Węgier, oraz z dyskusjami prowadzonymi przez węgierskich i zagranicznych badaczy epoki w ostatnich latach, z tradycyjnymi edycjami, oraz z internetowymi bazami danych w zakresie węgierskich źródeł średniowiecznych.

Zalecana jest podstawowa umiejętność czytania literatury po angielsku (ew. czytania tekstów źródłowych po łacinie, o ile jest to wymagana również na innych zajęciach mediewistycznych).

Orsolya Falus, Szpitalne zakony rycerskie w czasach Arpadów na Węgrzech, Zabrze, Tarnowskie Góry, Połomie, 2019.

Ryszard Grzesik: Od składania ofiar własnym bogom do „sancti reges et duces” czyli Arpádów przygoda z sacrum, „Historia Slavorum Occidentis: czasopismo historyczne” 2016, nr 2, s 149-162.

Ryszard Grzesik: Polska Piastów i Węgry Árpádów we wzajemnej opinii (do 1320 roku), Warszawa, 2003.

György Györffy: Święty Stefan I król Węgier, Warszawa, 2003. (fragm.)

James Powell: Anatomy of a crusade, 1213-1221, Philadelphia, 1986.

Steven Runciman: Dzieje wypraw krzyżowych. T. 3, Królestwo Akki i późniejsze krucjaty, przeł. [z ang.] Jerzy Schwakopf ; posłowiem opatrzył Benedykt Zientara, Warszawa, 1997. s. 23.24 i 147-150.

Lesław Spychała: Qui… Ungros Agarenos putant, loga via errant”. W kwestii średniowiecznych poglądów na origo Hungarorum, Wrocław, 2001, s. 103-131.

Stanisław Sroka, Historia Węgier do 1526 roku w zarysie, Bydgoszcz, 2000, s. 9-42.

Stanisław Sroka: Węgry, (seria Początki państw), Poznań, 2015. (fragm.)

Wincenty Swoboda: Anonymus notarius Belae regis Hungariae, [w:] SSS t. 7, cz. 2, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1986, s. 365-367.

Student zna ważniejsze wydarzenia, procesy historyczne, ważniejszych aktorów historycznych i ich rolę, oraz chronologię tychże, Student się orientuje, do jakich źródeł sie sięga przy studiowaniu powyższych, jakie są nurty badań nad źródłami, i spółczesne.

Aktywny udział w dyskusjach podczas zajęć, odpowiedzi ustne na pytania pod koniec programu przedmiotu w związku z przekazanym i przeczytanym materiałem.