Literatura popularna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3001-11B2PL |
Kod Erasmus / ISCED: |
09.205
|
Nazwa przedmiotu: | Literatura popularna |
Jednostka: | Instytut Literatury Polskiej |
Grupy: |
Polonistyczne minimum programowe Przedmioty obowiązkowe dla II rok filolgii polskiej - stacjonarne 2-go stopnia Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...) |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Przedmiot jest uzupełnieniem wiedzy z zakresu literatury polskiej XIX, a przede wszystkim XX i XXI w., ukazuje najważniejsze współczesne zjawiska związane z literaturą popularną oraz zmiany zachodzące w jej recepcji, obiegu i dystrybucji. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Wykład prezentuje podstawowe zagadnienia interpretacyjne związane z literaturą popularną: jej źródła, przemiany topiki i konwencji gatunkowych, newralgiczne zjawiska współczesne. Kolejne wykłady są poświęcone gatunkom i konwencjom literackim – w ujęciu diachronicznym, w odniesieniu do klasyki literatury popularnej i tekstów najnowszych, przeznaczonych dla odbiorcy dorosłego i czytelnika dziecięcego. Podejmowane zagadnienia będą rozpatrywane m.in. w aspektach: historycznoliterackim, genologicznym, socjologiczno-rynkowym. |
Pełny opis: |
Wykład rozpoczynają zagadnienia definicyjne oraz związane ze strukturą literatury popularnej, problematyka wartościowania i kiczu. Kolejne wykłady koncentrują się wokół narodzin i rozwoju konwencji gatunkowych i gatunków literatury popularnej, relacji między nimi. Na przykładach wybranych dzieł literackich ukazuje się estetykę i wizję świata literatury popularnej oraz związane z tym charakterystyczne dla niej konwencje i klisze. Kolejne tematy będą prezentowane w ujęciu przekrojowym. Uwzględnione zatem zostaną teksty zarówno należące do klasyki literatury popularnej, jak i utwory najnowsze; te przeznaczone dla odbiorcy dorosłego, jak i te dla czytelnika dziecięcego. Omówione zostaną także relacje między literaturą popularną a dziecięcą i młodzieżową: wyróżniki, nurty i odmiany typowe dla literatury popularnej występujące w literaturze dla niedorosłego odbiorcy oraz tematy i konwencje zaczerpnięte z literatury tradycyjnie uznawanej za dziecięcą, a pojawiające się w literaturze popularnej adresowanej do dojrzałego odbiorcy. Podejmowane w trakcie wykładu zagadnienia będą rozpatrywane w aspektach: historycznoliterackim, genologicznym, socjologiczno-rynkowym. |
Literatura: |
• P. Bohusiewicz, Uczłowieczanie superbohaterów we współczesnej kulturze popularnej [w:] Fantastyczność i cudowność. Mit – literatura – tajemnica, red. W. Gruszczyński, T. Ratajczak, B. Trocha, 2013 • R. Caillois, Odpowiedzialność i styl. Eseje, wyb. M.Żurowski, 1967 • P. Ciećwierz, Synowie Kaina, córy Lilith... Rzecz o wampirach w fantasy, 2009 • K. Dmitruk, Kultura popularna – obieg – literatura, „Literatura i Kultura Popularna” 1992, t. 2 • J. Dunin, Papierowy bandyta. Książka kramarska i brukowa w Polsce, 1974 • U. Eco, Superman w literaturze masowej, 1996 • A. Gemra, Od gotycyzmu do horroru. Wilkołak, wampir i Monstrum Frankensteina w wybranych utworach, 2008 • Harry Potter. Fenomen społeczny – zjawisko literackie – ikona popkultury, red. W. Kostecka, M. Skowera, 2014 • A. Has-Tokarz, Horror w literaturze współczesnej i filmie, 2010 • A. Jaworek, Powieść graficzna jako opowiadanie multimedialne, „Studia Kulturowe” 3/2012 • J. Kolbuszewski, Od Pigalle po kresy. Krajobrazy literatury popularnej, 1994 • A. Kotas, „Zaradne kobiety zasługują na miłość”. O powieściach Rodziewiczówny i Kalicińskiej, w: Literatura popularna. T. 1: Dyskursy wielorakie, red. E. Bartos, M. Tomczok, 2013 • P. Kowalski, (Nie)bezpieczne światy masowej wyobraźni, 1999 • M. Krajewski, Kultury kultury popularnej, 2003 • E. Kraskowska, O tak zwanej „kobiecości” jako konwencji literackiej, w: Krytyka feministyczna – siostra teorii i historii literatury, red. G. Borkowska, L. Sikorska, 2000 • S. Lasić, Poetyka powieści kryminalnej: próba analizy strukturalnej, 1976 • T.Z. Majkowski, W cieniu białego drzewa. Powieść fantasy w XX wieku, 2013 • Z. Marecki, Modele wiejsko-prowincjonalnej arkadii i jej funkcje we współczesnej polskiej powieści dla kobiet, „Świat Tekstów. Rocznik Słupski” 2014, nr 12 • A. Martuszewska, „Ta trzecia”. Problemy literatury popularnej, 1997 • A. Niewiadowski, A. Smuszkiewicz, Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, 1990 • R. Nowakowski, Żywy trup. Jak kultura popularna reprodukuje lęk przed wykluczeniem, „Kultura Popularna” 2013, nr 2 • J. Nowakowski, W kręgu obiegowych ideałów estetycznych. Szkice o literaturze popularnej, 1980 • M. Pustowaruk, Od Tolkiena do Pratchetta. Potencjał rozwojowy fantasy jako konwencji literackiej, 2009 • J. Ruszała, Robinson w literaturze polskiej, 1998 • J. Siewierski, Powieść kryminalna, 1979 • K. Slany, Puer Horroris w literaturze i kulturze dziecięcej, „Kwartalnik Polonistyczny. Konteksty Kulturowe”, 2009 • Słownik literatury popularnej, red. T. Żabski, 1997, 2006 • A. Smuszkiewicz, Stereotyp fabularny fantastyki naukowej, 1980 • J. Szyłak, Komiks. Świat przerysowany, 1998 • M. Tkacz, Baśnie zbyt prawdziwe. Trzydzieści lat fantasy w Polsce, 2012 • K. Uniłowski, Fantastyka i realizm, w: Literatura popularna. T. 2: Fantastyczne kreacje światów, pod red. E. Bartos i in., 2014 • A. Wróblewska, Władza w komiksach na przykładzie narracji o Batmanie, w: Wybory popkultury. Relacje kultury popularnej z polityką, ideologią i społeczeństwem, red. K. Kowalczyk, J. Płoszaj, 2014 • M. Wydmuch, Gra ze strachem. Fantastyka grozy, 1975 |
Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu zajęć student: wiedza – zna źródła literatury popularnej i rozumie, jakie były mechanizmy jej ewolucji, – charakteryzuje różnorodne współczesne literackie zjawiska i tendencje oraz obszary problemowe związane z literaturą popularną, – rozpoznaje swoistość odmian gatunkowych literatury popularnej, – zna wybrane narzędzia polskiej i zachodniej metodologii badań literatury popularnej; umiejętności – charakteryzuje poszczególne odmiany powieści z obszaru literatury popularnej, – rozpoznaje, nazywa i analizuje wybrane tendencje i zjawiska literackie charakterystyczne dla literatury popularnej, – potrafi odpowiednio dobierać instrumenty analizy literatury popularnej i za ich pomocą interpretować dzieła i zjawiska; kompetencje społeczne – rozumie zjawiska literackie i socjologiczne związane z literaturą popularną, jest więc świadomym użytkownikiem kultury popularnej, – postrzega i interpretuje utwory i zjawiska przynależne kulturze popularnej w odpowiednim kontekście literackim i kulturowym, – rozumie i docenia wagę profesjonalnej wiedzy historyczno- i teoretycznoliterackiej |
Metody i kryteria oceniania: |
końcowy pisemny test zaliczeniowy na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.