Romantyzm: sacrum-wyobraźnia-tekst

seminaria magisterskie

- podstawowa wiedza (wynikająca z programu studiów) z zakresu historii literatury romantyzmu

-zainteresowania skoncentrowane na literaturze, filozofii i kulturze wieku dziewiętnastego

-umiejętność analizy tekstu i jego interpretacji

- orientacja w zagadnieniach historii Polski XIX wieku

w sali

Seminarium magisterskie Sacrum- wyobraźnia- tekst ma na celu:

- poszerzenie wiedzy z zakresu literatury i kultury romantycznej – badanie swoistości romantyzmu, w tym określających epokę modeli antropologicznych, estetycznych, epistemicznych, aksjologicznych.

- przygotowanie studenta do napisania pracy magisterskiej

- zapoznanie z interdyscyplinarnymi kontekstami kultury duchowej i estetycznej,

- przygotowanie do napisania pracy magisterskiej i egzaminu końcowego, w związku z czym studenci zapoznawać się będą na zajęciach systematycznie z warsztatem badawczym, technikami informacyjno-komunikacyjnymi i metodologiami w badaniach historycznoliterackich, które będą pomocne we własnej pracy badawczej

- zapoznawać się z opracowaniami z zakresu objętego tematyka seminarium

- przygotowanie do ewentualnych studiów doktoranckich na studiach III stopnia.

Seminarium adresowane jest do studentów zainteresowanych kulturą duchową romantyzmu, zwłaszcza prymarnymi dla epoki problemami:

- doświadczeń wewnętrznych, duchowych, literatury jako wykładnika tekstowego przeżywanego przez podmiot świata – w szczególności świata wewnętrznego

- przeżywania wiary,

-prób budowania różnych romantycznych wersji religii (także swoistych dla romantyzmu jak religia miłości, Ojczyzny, indywidualnego „ja” czy kobiety)

-problemom artykulacji tekstowych różnych doświadczeń, w tym wyrażania niewyrażalnego i nieweryfikowalnego.

Seminarium ogniskować: się będzie wokół problemów:

- różnych sposobów eksploracji i zapisów szeroko pojętych podmiotowych doświadczeń ,

-przygód romantycznego człowieka wewnętrznego,

-romantycznych orto- i heterodoksji

-egzystencjalnych projektów romantyków polskich po roku 1830,

wreszcie

-problemów metodologicznych związanych z badaniem- doświadczenia wewnętrznego i jego artykulacji (relacji między podmiotem doświadczającym świata i ekspresją tego doświadczenia w sztuce)

- w pierwszym roku trwania seminarium zajęcia będą poświęcone budowie obrazu romantyzmu jako szczególnego prądu w dziejach kultury europejskiej, relacji miedzy romantyzmem a dziewiętnastowiecznością i wiekiem XIX i europejskimi romantyzmami. Stad koncentrować się będziemy na takich np. zagadnieniach jak: swoistość romantyzmu, wielonurtowość polskiego romantyzmu i jego specyfika ideowa, romantyczna epistemologia i

modele romantycznego myślenia, mistyka romantyczna, zagadnienia estetyczne (np. romantyczny panpoetyzm, romantyczna wizja sztuki).

Zajęcia poświęcone będą pogłębionej analizie i interpretacji (także kontekstowej) dzieła romantycznego

Program seminarium uwzględnia także indywidualne zainteresowania i projekty badawcze związane z szeroko rozumianą problematyką dziewiętnastowieczności.

Podana literatura obejmuje teksty przydatne w przygotowaniu się do egzaminu magisterskiego. Może ulec zmianom i modyfikacji w zależności od indywidualnych zainteresowań uczestników seminarium i tematów prac magisterskich. Do listy lektur w zależności od indywidualnych zainteresowań proponowane będą teksty z zakresu metodologii badań nad literaturą i kulturą dziewiętnastego wieku.

A. Mickiewicz, Dziady, Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego, wybór liryków (m.in. cykl Sonetów krymskich, Pan Tadeusz, liryki okresu rzymsko-drezdeńskiego, cykl lozański, wiersz Widzenie, śniła się zima, Do samotności, Gdy tu mój trup…, wybór listów, Prelekcje paryskie kurs III i IV

J. Słowacki, Anhelli, Genezis z Ducha, Książe Niezłomny, Początek poematu o tajemnicach genezyjskich, liryki (wybrane teksty), listy

Z. Krasiński, Irydion, Przedświt, wybrane pisma polityczne i filozoficzne, Eter (rozprawa), Ułamek naśladowany, wybór liryków napisanych po roku 1840 , korespondencja.

S. Garczyński, Wacława dzieje

S. Goszczyński, Król zamczyska

N. Żmichowska, Poganka

E. A. Poe, Opowieści niesamowite

C. Norwid, Nowele, liryki, listy

B. B. Stoker, Dracula

F. R. de Chateaubriand, Geniusz chrześcijaństwa, Pamiętniki zza grobu (fragmenty)

S. Kierkegaard, Wprawki do chrześcijaństwa, tegoż O trudnościach bycia chrześcijaninem (fragmenty)

A. Bagłajewski, Poezja „Trzeciej epoki”, Lublin 2009

H. Bergson, Dwa źródła moralności i religii, Kraków 1993

S. Brzozowski, Filozofia romantyzmu polskiego, Rzym 1945

M. Cieśla- Korytowska, O romantycznym poznaniu, Kraków 1997

M. Cieśla- Korytowska, Romantyczna poezja mistyczna, Kraków 1989

Wł. Dawid, O intuicji w mistyce, filozofii i sztuce, Kraków 1913

L. Dupre, Inny wymiar. Filozofia religii, Kraków 1991

W. James, Doświadczenia religijne, Warszawa 1958

A. Fabianowski, Myśl polityczna Zygmunta Krasińskiego

E. Hoffmann-Piotrowska, Mickiewicz- towiańczyk. Studium myśli, Warszawa 2004

E. Hoffmann-Piotrowska, W ustach jest otwór duszy. Szkice o romantykach i mistykach Warszawa 2012

M. Janion, Romantyzm i jego media, Kraków 2001

M. Janion, Wobec zła, Chotomów 1989

J. A Kłoczowski, Drogi człowieka mistycznego, Kraków 2001

J. A. Kłoczowski, Między samotnością a wspólnotą. Wstęp do filozofii religii, Kraków 1994

L. Kołakowski, Jeśli Boga nie ma…Horror methaphicicus, Poznań 1999

D. Kosiński, Polski teatr przemiany, Wrocław 2007

A. Kowalczykowa, wstęp do: j. Słowacki, Krąg pism mistycznych, Warszawa 1992

A. Kowalczykowa, Czym był romantyzm?, Warszawa 1990

Liryki lozańskie Adama Mickiewicza. Strona Lemanu, oprac. M. Stala. Kraków 1998

Literackie reprezentacje doświadczenia, pod red. W. Bpleckiego i E. Nawrockiej, Warszawa 2007

M. Masłowski, Gest, symbol rytuały polskiego teatru romantycznego, Warszawa 1998,

M. Masłowski, Problemy tożsamości. Szkice romantyczne i (post) romantyczne, Lublin 2001,

Medytacja postawa intelektualna, sposób poznania, gatunek dyskursu, red. T. Kostkiewiczowa, M. Saganiak, Warszawa 2010

Nasze pojedynki o romantyzm, pod red. D. Siwickiej i M. Bieńczyka, Warszawa 1995

R. Otto, Świętość. Warszawa 1999

M. Piasecka, Mistrzowie snu. Mickiewicz – Słowacki - Krasiński, Wrocław 1992,

M. Piwińska, Juliusz Słowacki od duchów, Warszawa 1992

R. Przybylski, Homile na Ewangelię dzieciństwa. Szkice z teologii biblijnej malarzy i poetów, Paryż 1990

K. Rutkowski, Braterstwo albo śmierć. Zabijanie Mickiewicza w Kole Sprawy Bożej, Gdańsk 1999

J.M. Rymkiewicz, Juliusz Słowacki pyta o godzinę, Warszawa 1989

Romantyzm i nowoczesność, pod red. M. Kuziaka, Kraków 2009

M. Saganiak, Człowiek i doświadczenie wewnętrzne, Warszawa 2009

A. Sikora, Posłannicy słowa. Hoene-Wroński, Towiański, Mickiewicz, Warszawa 1967

D. Siwicka, Ton i bicz. Mickiewicz wśród towiańczyków, Warszawa 1990

Słowacki mistyczny. Propozycje i dyskusje, pod red. M. Janion i M. Żmigrodzkiej, Warszawa 1981

Słowacki mistyczny. Rewizje po latach, pod red. A. Fabianowskiego i E. Hoffmann-Piotrowskiej, Warszawa 2010

E. Szczeglacka- Pawłowska, Romantyzm brulionowy, Warszawa 2015

S. Traugutt, Sny z premedytacją, „Teksty” 1974 z.2

J. Tomkowski, Mistyka i herezja, Warszawa 1984

J. Tomkowski, Dom chińskiego mędrca. Esej o samotności, Warszawa 2000

S. Wasilewski, Pod urokami zaświatów, Kraków 1958

A. Witkowska, Cześć i skandale. O emigracyjnym doświadczeniu Polaków, Gdańsk 1997

A. Witkowska, Onirologia i oniromania, „Teksty” 1973, nr 2

A. Witkowska, Wielkie stulecie Polaków, Warszawa 1987

Student po zaliczeniu seminarium:

- dysponuje pogłębioną, uporządkowaną wiedzą o literaturze romantycznej – zwłaszcza po roku 1830

- zna zagadnienia z zakresu kultury romantycznej, duchowości, filozofii, historii idei dziewiętnastowiecznych, religijności polskiego romantyzmu

-operuje wiedzą interdyscyplinarną z zakresu literatury, religioznawstwa, filozofii, filozofii kultury, psychologii i socjologii zjawisk duchowych

- zna najważniejsze, kanoniczne lektury z zakresu objętego tematem seminarium

- ma umiejętności i wiedzę potrzebną do przygotowania i napisania pracy magisterskiej

- potrafi analizować i interpretować teksty literatury i kultury dziewiętnastowiecznej

- zna zakres wiedzy i umiejętności potrzebnych do zaliczenia egzaminu magisterskiego i ew. podjęcia studiów doktoranckich w zakresie literatury i kultury dziewiętnastego wieku

Zaliczenie przedmiotu odbywa się na podstawie:

- uczestnictwa w zajęciach (dopuszczalna jest dwukrotna nieusprawiedliwiona absencja w semestrze, każda kolejna - usprawiedliwiona – wymaga zaliczenia treści zajęć, które student opuścił na dyżurze prowadzącego zajęcia)

- aktywności i przygotowania do zajęć (czytanie lektur, przynoszenie tekstów na zajęcia, co umożliwia efektywną pracę z tekstem, udział w dyskusji)

- postępów w przygotowaniach do napisania pracy magisterskiej