Historia Serbii

ogólnouniwersyteckie

Przedmiot jest poświęcony prezentacji historii Serbii od początków serbskiej państwowości w średniowieczu po czasy współczesne. Jednak głównym zamierzeniem zajęć będzie przybliżenie wieków XIX i XX. W trakcie zajęć omawiane są najważniejsze wydarzenia historyczne, postaci, a także główne procesy cywilizacyjne i ich społeczne uwarunkowania oraz następstwa.

Przedmiot dotyczy dziejów Serbii od średniowiecznych początków państwowości po wydarzenia współczesne. Celem ćwiczeń jest zapoznanie słuchaczy z konstytutywnymi dla serbskiego procesu historycznego wydarzeniami, ich aktorami oraz towarzyszącymi im przemianami cywilizacyjnymi i społecznymi na tle losów regionu Bałkanów i Europy. Przedmiotem rozważań w toku ćwiczeń są przede wszystkim te zjawiska, które odegrały zasadniczą rolę w formowaniu się kultury narodowej Serbów w XIX i XX wieku, a tym samym stanowią zasadniczy budulec głównych dyskursów historiograficznych i autorefleksji tożsamościowej. Podstawą pracy na zajęciach jest interpretacja dziejów Serbii z wykorzystaniem dostępnych opracowań w języku polskim.

Przykładowa literatura:

Benson L., Jugosławia. Historia w zarysie, przeł. B. Gutowska-Nowak, Kraków 2011.

Czerwiński M., Przyczyny rozpadu Jugosławii w chorwackich i serbskich syntezach dziejów narodu. Od historii do retoryki, [w:] Bałkany Zachodnie między przeszłością a przyszłością, red. P. Chmielewski, S.L. Szczesio (red.), Łódź 2013.

Hebda W., Serbska dominacja polityczna w pierwszej federacji narodów południowosłowiańskich (1918-1941) - zarys problematyki, Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej, XLIX z. 2.

Jagiełło-Szostak, Komuniści jugosłowiańscy wobec idei i tożsamości jugosłowiańskiej. Wybrane aspekty, Balcanica Bosnianiensia XX.

Jagiełło-Szostak (red.), Republika Serbii. Aspekty polityki wewnętrznej i międzynarodowej, Wrocław 2016.

Jelavich B., Historia Bałkanów, t. 1: Wiek XVIII i XIX, przeł. J. Polak, K. Salwa; t. 2: Wiek XX, przeł. M. Chojnacki, J. Hunia, Kraków 2005.

Korzeniewska-Wiszniewska M., Serbia pod rządami Slobodana Miloševicia. Serbska polityka wobec rozpadu Jugosławii, Kraków 2008.

Moroz-Grzelak L., Bracia Słowianie. Wizje wspólnoty a rzeczywistość, Warszawa 2013.

Popek K., Geneza, przebieg oraz znaczenie powstań serbskich (1804-1815), Studenckie Zeszyty Naukowe Instytutu Filologii Słowiańskiej UJ nr 2(6)/2014.

Rabka R., Bałkany 1912-1913, Warszawa 2010.

Rapacka J., Godzina Herdera. O Serbach, Chorwatach i idei jugosłowiańskiej, Warszawa 1995.

Rapacka J., O idei jugosłowiańskiej jako idei narodowej, [w:] Współcześni Słowianie wobec własnych tradycji i mitów. Sympozjum w Castel Gandolfo 19-20 sierpnia 1996 roku, red. M. Bobrownicka, L. Suchanek, F. Ziejka, Kraków 1997.

Rycerska I., Rozpad Jugosławii. Przyczyny i przebieg, Kielce 2003.

Skrzeszewska M., Droga Serbii do Unii Europejskiej - stan i perspektywy, "Studia Europejskie" 1/2016.

Tanty M., Bałkany w XX wieku. Dzieje polityczne, Warszawa 2003.

Zacharias M.J., Komunizm. Federacja. Nacjonalizmy. System władzy w Jugosławii 1943-1991. Powstanie - przekształcenia - rozkład, Warszawa 2004.

Student/ka posiada podstawową wiedzę o historii Serbii. Umie wskazać zdarzenia i postaci konstytutywne dla dziejów tego kraju (zwłaszcza z XIX i XX wieku) oraz rozumie tak wewnętrzne, jak i zewnętrzne uwarunkowania procesów historycznych i cywilizacyjnych zachodzących na tym obszarze. Potrafi wskazać zjawiska historyczne kluczowe dla uformowania się narodu serbskiego oraz podstawowe elementy narracji tożsamościowej Serbów. Zna podstawowe źródła (polskie bądź przetłumaczone na polski) z zakresu historii Serbii, umie je analizować i interpretować, a w przyszłości zapoznając się z źródłami prymarnymi będzie potrafił wykazać się krytyką wskazanych zagadnień. Sprawnie posługuje się mapą i zna geografię historyczną kraju.

Podstawą zaliczenia ćwiczeń jest:

- obecność na zajęciach (student ma prawo do 2 nieobecności w semestrze);

- przygotowanie do zajęć (znajomość lektur) oraz aktywny udział w dyskusji;

- test końcowy.