Historia starożytna

obowiązkowe

w sali

omawianie podstawowych zagadnień z historii Grecji i Rzymu

Wykład z historii starożytnej, nauki pomocniczej literaturoznawstwa, w sposób syntetyczny przybliża słuchaczom najważniejsze zagadnienia z historii starożytnej Grecji od końca epoki brązu do podboju rzymskiego. Celem wykładu jest przedstawienie kluczowych problemów starożytności grecko-rzymskiej (z uwzględnieniem różnicy stanowisk prezentowanych we współczesnej historiografii) oraz jej roli w kształtowaniu historii Europy nowożytnej.

I semestr: wykład z historii Grecji od końca epoki brązu do podboju rzymskiego.

II semestr: wykład z historii Rzymu oraz cywilizacji grecko-rzymskiej.

A. Ziółkowski, Historia powszechna. Starożytność, Warszawa 2009

Student:

- ma elementarną wiedzę o powiązaniach filologii klasycznej z pokrewnymi naukami humanistycznym, w tym naukami historycznymi (K_W08/ P6S_WG)

- ma podstawową wiedzę o naturze, rozwoju i historycznych uwarunkowaniach systemów społecznych i ustrojów politycznych starożytnej Grecji i Rzymu (K_W11/ P6S_WG)

- zna periodyzację dziejów greckich i rzymskich, najważniejsze wydarzenia polityczne i podstawowe uwarunkowania ekonomiczne (K_W08/ P6S_WG)

- umie umiejscowić poznawane utwory w ogólnym kontekście historyczno- kulturowym (K_U08/ P6S_UW)

- ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju (K_K01/P6S_KK)

- ma świadomość znaczenia nauk historycznych dla tradycji europejskiej i europejskich więzi społecznych (K_K0/P6S_KO)

Egzamin pisemny

z listy podanych tematów

bibliografia: A. Ziółkowski, Historia powszechna. Starożytność, PWN, Warszawa

zestaw tematów:

Tematy egzaminacyjne z historii Grecji i Rzymu - Adam Ziółkowski

Grecja

1. Periodyzacja i chronologia dziejów Grecji; dziedzictwo epoki mykeńskiej w klasycznej cywilizacji greckiej.

2. Powstanie polis: czas i ewentualne przyczyny.

3. Wielka kolonizacja: przyczyny, chronologia, geografia.

4. przemiany polityczne i społeczne w Grecji archaicznej: tyrani, mędrcy, prawodawcy.

5. Sparta: społeczeństwo i instytucje.

6. Ateny od Solona do Kleisthenesa: społeczeństwo i instytucje.

7. Stosunki grecko-perskie do powstania Związku Morskiego.

8. Demokracja i imperializm: Ateny od wojen perskich do końca wojny peloponeskiej.

9. Aleksander Macedoński i geografia polityczna świata hellenistycznego do podboju rzymskiego.

10. Hellenizacja Wschodu po podbojach Aleksandra: motywy, mechanizmy i granice.

11. Miasto hellenistyczne, jego społeczeństwo i instytucje.

Rzym

12. Instytucje polityczne republiki i ich kompetencje: urzędnicy, zgromadzenia, senat.

13. Formy kontaktów wspólnoty rzymskiej ze światem boskim.

14. Geneza i charakter patrycjatu oraz organizacji plebejskiej.

15. Powstanie rzymskiej machiny podbojów: okoliczności, motywy, mechanizmy.

16. Imperium republikańskie w Italii i poza Italią: formy eksploatacji podbitych ludów; ewolucja pojęcia prowincji.

17. Zyski z imperium a państwo i społeczeństwo; kwestia rolna za późnej republiki.

18. Wojny domowe: przyczyny, mechanizmy, przebieg.

19. Senat za cesarstwa: rekrutacja, kompetencje, znaczenie.

20. Armia rzymska za cesarstwa; przyczyny i skutki ustania podbojów.

21. Mechanizmy i przebieg procesu romanizacji Imperium.

22. Cesarstwo a chrześcijaństwo, I-III w.