Wprowadzenie do archeologii

obowiązkowe

Studenci uczestniczący w zajęciach uzyskają podstawową wiedzę na temat specyfiki

archeologii, jej dziejów i rozwoju, współczesnej metodologii, wyzwań i głównych

obszarów badawczych – zarówno w skali dyscypliny, jak i w odniesieniu do

indywidualnego warsztatu pracy archeologa. Studenci będą mieli okazję do

zapoznania się z podstawowymi pojęciami i terminami używanymi w archeologii wraz z

wykorzystywaniem ich zarówno w pracach terenowych jak i gabinetowych. Celem

przedmiotu jest również dostarczenie podstaw do zrozumienia dlaczego i w jaki

sposób sposób archeologia może być narzędziem do zrozumienia zmian społecznych,

gospodarczych, politycznych, wydarzeń historycznych zachodzących w przeszłości, w

tym także do rozpoznawania i interpretowania różnorodnych śladów indywidualnych

zachowań ludzkich.

w sali

1. Odkrywanie przeszłości, czyli wprowadzenie do archeologii

2. Archeologia jako nauka, czyli zainteresowanie przeszłością i narodziny dyscypliny

naukowej

3. Dzieje myśli archeologicznej: od antykwaryzmu i archeologii ewolucjonistycznej do

archeologii XXI wieku

4. Odkrywanie przeszłości w terenie i gabinecie. Archeologia jako zawód

5. Najważniejsze odkrycia archeologiczne.

6.Kształtowanie się kultur i społeczności w przeszłości

7. Największe wynalazki i odkrycia starożytności.

8. Zmiany i transformacje, czyli interakcja człowieka ze środowiskiem i krajobrazem

9. Handel i wymiana w dawnych społecznościach

10. Archeologia niematerialna: wierzenia, rytuały, nieuchwytne archeologicznie

obyczaje.

11. Szyfry przeszłości: symbole i znaki dawnych kultur, czyli do źródeł ludzkiego języka

12. Arcydzieła sztuki

1. Odkrywanie przeszłości, czyli wprowadzenie do archeologii

2. Archeologia jako nauka, czyli zainteresowanie przeszłością i narodziny dyscypliny

naukowej

3. Dzieje myśli archeologicznej: od antykwaryzmu i archeologii ewolucjonistycznej do

archeologii XXI wieku

4. Odkrywanie przeszłości w terenie i gabinecie. Archeologia jako zawód

5. Najważniejsze odkrycia archeologiczne.

6.Kształtowanie się kultur i społeczności w przeszłości

7. Największe wynalazki i odkrycia starożytności.

8. Zmiany i transformacje, czyli interakcja człowieka ze środowiskiem i krajobrazem

9. Handel i wymiana w dawnych społecznościach

10. Archeologia niematerialna: wierzenia, rytuały, nieuchwytne archeologicznie

obyczaje.

11. Szyfry przeszłości: symbole i znaki dawnych kultur, czyli do źródeł ludzkiego języka

12. Arcydzieła sztuki

13. Nauki pomocnicze archeologii (humanistyczne): historia, historia sztuki, etnografia,

numizmatyka, epigrafika, paleografia, gliptyka, numizmatyka, sfragistyka, metrologia;

(przyrodnicze i techniczne): antropologia fizyczna, archeozoologia, palinologia,

dendrologia, paleoekologia, petrografia; metaloznawstwo, traseologia

14. Popularyzacja wyników badań, archeologia w pop kulturze, archeologia przyszłości

15. Prawo w archeologii (etyka zawodowa, ochrona zabytków i stanowisk

archeologicznych, nielegalny handel zabytkami)

1. Abramowicz A., Historia archeologii polskiej. XIX i XX wiek, Warszawa 1991

2. Ashmore W., Sharer R.J., Odkrywanie przeszłości. Wprowadzenie do archeologii,

Kraków 2008

3.Bahn P., Archeologia. Przewodnik, Warszawa 2006

4. Hodder I., Czytanie przeszłości. Współczesne podejścia do interpretacji archeologii,

Poznań 1995

5.Kokowski A., Dwanaście miesięcy z archeologią, Warszawa 2010

6. Machowski W., Śladami Pauzaniasza. Podróż po starożytnej Grecji, Kraków 2013

7. Malinowska-Sypek A., Sypek R., Sukniewicz D., Przewodnik archeologiczny po

Polsce, Warszawa 2010

8. Pollard J., Historia archeologii. 50 najważniejszych odkryć, Warszawa 2011

Zakładane efekty kształcenia Symbole kierunkowych efektów

kształcenia, np.:

Wiedza

- ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w w systemie nauk,

społeczno-kulturowej przeszłości człowieka, jej specyfice przedmiotowej i

metodologicznej oraz historii; K_W01

- zna podstawowe pojęcia związane z archeologią i zawodem archeologa; K_W02

- ma podstawową wiedzę o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami oraz

dyscyplinami naukowymi, z obszaru nauk humanistycznych, społecznych,

przyrodniczych i ścisłych; K_W06

- rozumie związek między osiągnięciami wybranej dziedziny nauki a możliwościami ich

wykorzystania w archeologii; K_W07

- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych

osiągnięciach w zakresie archeologii; K_W08

- ma podstawową wiedzę o rozwoju i osiągnięciach człowieka; K_W14

Umiejętności

- potrafi wyszukiwać informacje o źródłach archeologicznych; K_U01

- potrafi przystępnie przedstawić podstawowe fakty z dziedziny archeologia; K_U03

- potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami stosowanymi w archeologii; K_U07

- potrafi wykorzystywać proste zależności między artefaktami a dawnymi procesami

kulturowymi i społecznymi; K_U11

- umie przytoczyć podstawowe tezy badawcze, najważniejsze odkrycia i osiągnięcia

archeologii; K_U13

Kompetencje

- uznania istotnego znaczenia pozostałości materialnych, języków starożytnych i źródeł

pisanych jako elementu dziedzictwa kulturowego ludzkości; K_K02

- docenić niepowtarzalne wartości źródeł i ich roli w odtwarzaniu przeszłości

człowieka; K_K03

- podkreślania znaczenia dziedzictwa archeologicznego dla rozumienia procesu

przemian gospodarczych, społecznych i kulturowych od czasów najdawniejszych do

współczesności; K_K06

- wypełniania obowiązków związanych z upowszechnianiem wiedzy o dziedzictwie

archeologicznym w społeczeństwie; K_K08

- dbania o dorobek i tradycje zawodu archeologa K_K14

zaliczenie na ocenę