Archeologia Alp i Niziny Padańskiej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	3101-DWALP-OG
Kod Erasmus / ISCED:	08.4 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu:	Archeologia Alp i Niziny Padańskiej
Jednostka:	Wydział Archeologii
Grupy:	Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne Przedmioty ogólnouniwersyteckie Instytutu Archeologii Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Rodzaj przedmiotu:	ogólnouniwersyteckie
Tryb prowadzenia:	w sali
Skrócony opis:	zajęcia mają na celu wprowadzenie w warunki naturalne, formowanie Alp, dolin i formacji polodowcowych od okresu czwartorzędu do okresu prahistorycznego celem zrozumienia funkcji tego obszaru związanego z Niziną Padańską oraz jej zamieszkaniem od najdawniejszych epok po czasy historyczne. Do prawidłowego przyswajania danych wskazane jest przygotowanie w zakresie geografii, podstaw nauk o ziemi oraz zrozumienia kultury materialnej.
Pełny opis:	Archeologia Alp i Niziny Padańskiej: to wykłady monograficzne wprowadzające w zagadnienia specyfiki terytorialnej, geologii, geomofologii, klimatu i zmian zachodzących na obszarze alpejskim i padańskim od najdawniejszych czasów po okres romanizacji oraz zwiazków kulturowych na tak bardzo zróżnicowanym terytorium od formacji alpejskich do terenów lagunowych. Będą omawiane zagadnienia związane z ukształtowaniem górotworów oraz przełęczami alpejskimi wschodniej, centralnej i zachodniej części masywów. Pokazane zostanie wykorzystanie przełęczy w kontaktach kulturowych od okresu prahistorycznego. Omówione zostaną najważniejsze znaleziska świadczące o tym że Alpy nie stanowiły przeszkody nie do pokonania od najdawniejszych czasów, co zaświadcza mumia Oetzi oraz ceramika. Wykazane zostaną relacje kulturowe obszarów przedalpejskich i zaalpejskich. Przedstawiony zostanie rozwój kultur archeologicznych na terenach alpejskich i na Nizinie Padańskiej od okresu prahistorycznego do okresu żelaza. Omówione zostaną różnice kulturowe związane z ukształtowaniem terenu oraz warunkami hydrograficzno- morfologicznymi. Oddzielnie omówione zostanie fenomen kulturowy Valcamonica z rytami naskalnymi wielu epok stanowiący dobro kultury chronione przez prawo Unesco. Omówione zostaną zmiany hydrografii zachodzące na obszarze Veneto, zagadnienia związane z subsydencją i kształtowaniem laguny weneckiej. Przedstawione zostaną wyniki polskich i włoskich prac nad terytorium Górnego Adriatyku i jego lagunowych wybrzeży. Omówione zostaną najnowsze badania przy pomocy teledetekcji w poszukiwaniu antycznego miasta na brzegu laguny weneckiej.. Będą omawiane zagadnienia związane z ukształtowaniem górotworów oraz przełęczami alpejskimi wschodniej, centralnej i zachodniej części masywu. Pokazane zostanie wykorzystanie przełęczy w kontaktach kulturowych od okresu prahistorycznego. Omówione zostaną najważniejsze znaleziska świadczące o tym że Alpy nie stanowiły przeszkody nie do pokonania od tysiącleci, co zaświadcza mumia Oetziego oraz ceramika. Wykazane zostaną relacje kulturowe na terenach przedalpejskich i zaalpejskich. Przedstawiony zostanie rozwój kultur archeologicznych na wyżynach alpejskich i na Nizinie Padańskiej od okresu prahistorycznego do okresu żelaza. Omówione zostaną różnice kulturowe związane z ukształtowaniem terenu oraz warunkami hydrograficzno-morfologicznymi. Oddzielnie omówione zostanie fenomen kulturowy Valcamonica z rytami naskalnymi stanowiący dobro kultury chronione przez prawo Unesco. Omówione zostaną zmiany hydrografii zachodzące na obszarze Veneto, zagadnienia związane z subsydencją i kształtowaniem laguny weneckiej. Przedstawione zostaną wyniki polskich i włoskich prac nad terytorium Górnego Adriatyku i jego lagunowych wybrzeży. Omówione zostaną najnowsze badania przy pomocy teledetekcji w poszukiwaniu antycznego miasta Altinum zapadłego w wyniku subsydencji, oraz zastosowanie nowoczesnych technik do odtwarzania zagospodarowania przestrzennego obszaru Niziny Padańskiej w okresie antycznym.
Literatura:	podstawowa, szczegółowa bibliografia podawana jest w trakcie wykładów i plany miast-rozdawane w formie kserokopii i pdf; Canal E., Testimonianze archeologiche nella laguna di Venezia, L' età antica. Mestre 1998. Calaon D., Prima di Venezia. Abitare in laguna tra IV e X s.D.C., Lezione all' Universita' di Siena 8 aprile 2013 p.1. Http://www.youtube.com/watch?v=fnInfNA3KUM p.2. Http://www.youtube.com/watch?v=cK891bHRKQ Calaon D. Quando Torcello era abitata, regione del Veneto ed. Venezia 2013. Calaon D. et al., Torcello scavata. Patrimonio condiviso, regione del Veneto ed., vols.1,2, Venezia 2014. E. Canal, Archeologia della laguna di Venezia 1960-2010, Verona 2013. De Bon S. et als., Alessio De Bon. Nota biograficzna, Studia i Materiały, IA UW ed., 25-35. Emilia, Venezie, E. Manganati et als., Roma-Bari 1993. Gelichi S., Le isole fortunate? La storia della laguna di Venezia attraverso lo scavo di San Lorenzo di Ammiana, Archeologia Medievale.Cultura Materiale Insediamenti, Territorio XXXIX, 2012, 9- 56 (on line pdf). La Venetia nell' area padano-danubiana. Le vie di comunicazione, Convegno internazionale, M. Pavan et als.(eds.), Padova 1990. (oryginał-biblioteka IA UW) Modrzewska-Pianetti I., Północ Italii przedrzymskiej. Człowiek i środowisko, Warszawa 2008, (2009), ( podręcznik dostępny w IA UW) Modrzewska-Pianetti I., Pianetti F., Idrografia della antica città di Altinum (al margine della laguna di Venezia), Études et Travaux XXV 2012, p. 270-273. Modrzewska-Pianetti I., Pianetti F., La laguna di Venezia in epoca romana, [in:] Industria apium, Homage à Raymond Brulet, M. Cavalieri ed., Louvin 2012, p. 205-216. Modrzewska-Pianetti I., Amphores romaines tardives et la stratigraphie del l' île de San Lorenzo (lagune de Venise). Discussion et nouvelles observations, Études et Travaux XXIX, 2016, 135-156. Piemonte, Valle d' Aosta, Liguria, Lombardia, G. Cavalieri Manase et als., Roma- Bari 1982. (kserokopia w bibl. IA. UW) Pauli L., Die Alpen in Frühzeit und Mittelalter, München 1987. ( bibl. IA UW-też kserokopia w jęz. włoskim) “Quaderni di Archeologia del Veneto” ed. Uniw.w Padwie, różne lata (w bibliotece IA) www.archeopd.beniculturali.it , to strona urzędu konserwatorskiego Veneto, tam hasła na temat stanowisk:aree archeologiche, scavi ( 30.01.2017). www.archeologica.Lombardia.beniculturali.it , tam Musei e aree archeologiche gdzie dane na temat parku Valcamonica.
Efekty uczenia się:	Student powinien w ciągu 30 godz. pracy własnej-być przygotowany do zaliczenia pisemnego wykładu semestralnego (to nie test, ale forma pytań opisowych) ze znajomości archeologii alpejskiej, lagunowej, toponomastyki, szlaków komunikacyjnych i obecnego zachowania zabytków antycznych- co będzie omawiane w ramach wykładów oraz w formie materiałów pomocniczych danych studentom przed każdym z wykładów. po ukończeniu przedmiotu student: zna topografię współczesnych północnych Włoch, zna organizację i instytucje zajmujące się ochroną dóbr kultury, zna podstawową literaturę tematyczną, rozpoznaje toponomastykę i hydronimy północnej Italii. Zna geografię historyczną i znaczenie formacji alpejskich i nizinnych w procesach antropizacji płn. Italii. Zna najważniejsze odkrycia archeologiczne tych obszarów oraz najważniejsze stanowiska różnych kultur archeologicznych.
Metody i kryteria oceniania:	zaliczenie na stopień na końcu semestru zimowego, po ukończeniu cyklu wykładów, w formie pisemnej-opisowej oraz obecna aktywność na zajęciach oraz na wykładach wykładowców gości.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.