History of historiography

Zajęcia mają na celu wprowadzenie studentów w problematykę badań subdyscypliny nauki historycznej, jaką jest historia historiografii. Subdyscypliny, która zajmuje się… historią nauki historycznej.

Celem zajęć przybliżenie studentom zasadniczych nurtów nauki historycznej od schyłku XVIII do XX wieku z uwzględnieniem zasadniczych problemów podejmowanych przez badaczy w kolejnych okresach, wskazaniem oddziaływania na refleksję historyków myśli filozoficznej, a także czynników „pozanaukowych”, jak np. sytuacja polityczna.

Przedmiot obowiązkowy dla studentów pierwszego roku studiów drugiego stopnia.

Podczas zajęć omawiane będą kluczowe zagadnienia nauki historycznej w XVIII–XX w. Wpływ filozofii oraz innych nauk na rozwój nauki historycznej. Najważniejsze kierunki badań nad przeszłością. Wpływ dzieł historyków na kształtowanie pamięci historycznej społeczeństw europejskich.

Zajęcia poświęcone będą rozwojowi i przemianom nauki europejskiej, lecz punktem odniesienia pozostanie polska nauka historyczna.

– Anzenbacher Arno, Wprowadzenie do filozofii, przełożył Juliusz Zychowicz, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005, 2018.

– Grabski Andrzej Feliks, Kształty historii, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1983.

– Grabski Andrzej Feliks, Dzieje historiografii, wprowadzenie Rafał Stobiecki, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2003.

– Grabski Andrzej Feliks, Zarys historii historiografii polskiej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2003.

– Iggers Georg G., Historiografia XX wieku. Przegląd kierunków badawczych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

– Kelly Donald R., Granice historii. Badanie przeszłości w XX wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

– Kelly Donald R., Losy historii. Padania przeszłości od Herdera do Huizingi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

– Kuderowicz Zbigniew, Filozofia dziejów, Wiedza Powszechna, Warszawa 1983.

– Serczyk Jerzy, 25 wieków historii. Historycy i ich dzieła, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1994.

– Serejski Marian Henryk, Europa a rozbiory Polski, Państwowe Wydawnictwo naukowe, Warszawa 1970.

– Topolski Jerzy, Jak się pisze i rozumie historię: tajemnice narracji historycznej, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1996 i nast.

– Topolski Jerzy, Od Achillesa do Béatrice de Planissolles. Zarys historii historiografii, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1998.

– Wierzbicki Andrzej, Historiografia polska doby romantyzmu, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław 1999.

– Wierzbicki Andrzej, Poczet historyków polskich, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań 2014.

Po ukończeniu zajęć student:

– zna w stopniu pogłębionym najważniejsze kierunki badawcze historiografii, uwarunkowania społeczne, kulturowe i ideowe ich powstania;

– zna specjalistyczną terminologię z zakresu historii historiografii;

– wie, jaką rolę historia jako nauka pełniła w procesach społeczno-kulturowych w szczególności w XIX i XX w.;

– rozumie wpływ najważniejszych systemów filozoficznych i ideologii na sposób postrzegania historii i możliwości jej badania;

– rozumie wpływ innych nauk na historię w procesie jej rozwoju jako dyscypliny naukowej;

– rozumie wpływ zróżnicowanych uwarunkowań na kształt i przemiany współczesnych nauk historycznych;

– potrafi scharakteryzować główne nurty przeszłej i współczesnej historiografii;

– umie usytuować własne badania i doświadczenia jako historyka w kontekście historycznym rozwoju dyscypliny.

Podstawę wystawienia oceny z zajęć stanowią:

– obecność na zajęciach (dopuszczalne są dwie nieobecności);

– przygotowanie do zajęć;

– aktywny udział w dyskusji;

– ocena uzyskana ze sprawdzianu pisemnego, który odbędzie się na ostatnich zajęciach.