Illuminated manuscripts and their creators – selected

Konwersatorium poświęcone wybranym zagadnieniom

związanym ze średniowiecznym i nowożytnym

malarstwem książkowym. Zajęcia będą odbywały się w

IHS, MNW oraz (ewentualnie) innych kolekcjach w

Warszawie

W trakcie zajęć poruszane będą kwestie związane z

malarstwem książkowym, w szczególności takie, jak:

- materiały, którymi posługiwano się przy tworzeniu

manuskryptów i ich malarskich dekoracji – podłoża i ich

rodzaje, pigmenty, narzędzia pisarskie i malarskie

- typy manuskryptów

- struktura manuskryptów i dekoracji karty:

tekst/iluminacja/inicjał/bordiura/margines/marginalia

- organizacja pracy w warsztacie miniatora

- najważniejsze środowiska artystyczne, w których

powstawały rękopisy iluminowane; wybrani twórcy

- zleceniodawcy i właściciele ksiąg

- manuskrypty iluminowane a początki druku

- sposoby traktowania iluminowanych manuskryptów na

przestrzeni wieków – m.in. wycinanie inicjałów itd.

- problematyka współczesnych badań nad manuskryptami

– badania techniczne, technologiczne, proweniencyjne,

ikonograficzne, atrybucyjne – na wybranych przykładach;

- kolekcjonerstwo manuskryptów i iluminacji

Wybrana bibliografia w języku polskim:

- Zamieszkać z Chrystusem i Marią. Sztuka dewocji

osobistej w Niderlandach w latach 1450–1530, red. Marcin

Kaleciński, kat. wyst., Muzeum Narodowe w Gdańsku,

Gdańsk 2017

Wybrana bibliografia w językach obcych:

- Illuminating Renaissance. The Triumph of Flemish

Manuscript Painting in Europe, by Thomas Kren and Scot

McKendrick, kat. wyst., The J. Paul Getty Museum, Los

Angeles, 2003

- Renaissance Painting in Manuscripts. Treasures from the

British Library, ed. by Thomas Kren, New York 1983

- Michelle P. Brown, Understanding Illuminated

Manuscripts. A Guide to Technical Terms, Los Angeles

1994

- Rowan Watson, Illuminated Manuscripts and their

Makers,2016 London 2003

- Colour. The Art. And Science of Illuminated Manuscripts,

ed. by Stella Panayotova, kat. wyst., The Fitzwilliam

Museum, Cambridge 2016

- Katarzyna Płonka-Bałus, The Catalogue of Medieval

Illuminated Manuscripts and Miniatures in the Princes

Czartoryski Library and Museum, Part 1: The Netherlands

(15th-16th Centuries), Kraków 2018

- Jonathan J.G. Alexander, The Painted Book in

Renaissance Italy 1450–1600, New Haven and London

2016

- Collard Mansion. Incunabula, Prints and Manuscripts in

Medieval Bruges, ed. by Evelien Hauwaerts, Evelien de

Wilde, Ludo Vandamme, kat. wyst., Musea Brugge 2018

Wybrane strony internetowe:

The Morgan Library & Museum

https://www.themorgan.org/manuscripts/list

The British Library

https://www.bl.uk/manuscripts/

Beinecke Rare Book & Manuscript Library

https://pre1600ms.beinecke.library.yale.edu/

Po zakończeniu zajęć student:

K_W02 - zna podstawową terminologię historyczno-

artystyczną w zakresie średniowiecznego i nowożytnego

malarstwa książkowego, dotyczącą dzieł sztuki, w

szczególności w zakresie technik i materiałów, funkcji,

datowania

K_W03 - ma uporządkowaną wiedzę ogólną z

zakresu historii malarstwa książkowego, obejmującą

dzieje, teorię i metodologię dyscypliny

K_W04 - ma uporządkowaną wiedzę z zakresu

malarstwa książkowego w ujęciu chronologicznym,

tematycznym i problemowym, w zakresie

najważniejszych artystycznych kierunków, ruchów,

tendencji, środowisk itd.

K_W07 - zna podstawową terminologię związaną z

malarstwem książkowym – zarówno z całymi

kodeksami, jak i poszczególnymi stronami i ich

dekoracjami

K_W10 - zna na terminologię z zakresu teorii i

praktyki malarskiej, rysunkowej, graficznej,

rzeźbiarskiej, złotniczej i ceramicznej w kontekście

malarstwa książkowego

K_W11 - ma podstawową wiedzę o technikach i

technologii malarstwa książkowego

K_W17 - zna i rozumie podstawowe metody analizy i

interpretacji obiektów malarstwa książkowego,

stosowane w historycznej i aktualnej historii sztuki i

potrafi je dostosować do badania konkretnego dzieła

K_U01 - potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać,

selekcjonować i użytkować informacje, wykorzystując

różne źródła i sposoby

K_U02 - posiada podstawowe umiejętności

badawcze, obejmujące formułowanie i analizę

problemów badawczych, dobór metod i narzędzi

badawczych, opracowanie i prezentacje wyników,

pozwalające na rozwiązywanie problemów w zakresie

historii sztuki

K_U04 - potrafi rozpoznać różne rodzaje dzieł

malarstwa książkowego (pod względem techniki,

tematu, typologii, chronologii, stylistyki, genezy,

atrybucji) oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i

interpretację z zastosowaniem typowych metod, w

celu określenia ich znaczeń, oddziaływania

społecznego i miejsca w procesie historyczno-

kulturowym, umie opisać dzieła omawianego okresu

identyfikując i wartościując zjawiska i problemy

szczególnie istotne

K_U05 - potrafi krytycznie analizować teksty źródłowe

i opracowania

K_U06 - umie samodzielnie zdobywać wiedzę i

umiejętności badawcze kierując się wskazówkami

opiekuna naukowego

K_K02 - ma świadomość odpowiedzialności za

zachowanie światowego i krajowego dziedzictwa

kulturowego, standardów upowszechniania,

bezpieczeństwa i ochrony dzieł sztuki

K_K04 - prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy

związane z wykonywaniem zawodu (muzealnika,

kuratora, edukatora historii sztuki, animatora kultury,

recenzenta wystaw)

K_K05 - uczestniczy w życiu kulturalnym, korzystając

z różnych mediów i form (poznaje zbiory muzealne,

wystawy, instytucje kultury, uczestniczy w

spotkaniach z artystami, kuratorami, kustoszami i

konserwatorami)

Zaliczenie zajęć na podstawie egzaminu pisemnego

składającego się z testu (slajdy) oraz pytań otwartych.