History of the history of art

Wykład stanowi prezentację historycznego namysłu nad sztuką od czasów autorów greckich i Pliniusza Starszego do schyłku XX stulecia. Historyczna refleksja nad sztuką jest jednym wątkiem problemowym, drugim są dzieje historii sztuki jako dyscypliny akademickiej.

Wykład jest pomyślany jako próba prezentacji zarówno szeroko pojętej refleksji nad sztuką, jak i dziejów historii sztuki jako dyscypliny akademickiej (i humanistycznej). Na wykładzie przedstawione zostaną początki historycznego namysłu nad sztuką (od autorów greckich i Pliniusza St.) w kontekście ówczesnego rozumienia sztuki i ujęcia historyczności wytworów ludzkich, poprzez średniowieczne i nowożytne próby uchwycenia dziejów sztuki (np. Ghiberti, Vasari, Bellori, Lanzi), aż do epoki Oświecenia i roli Winkckelmanna. Drugi wątek dotyczy już historii historii sztuki po epoce Winckelmanna, w kontekście procesu usamodzielniania się historii sztuki jako dyscypliny akademickiej, aż do schyłku XX wieku, przede wszystkim w perspektywie różnych metodologii oraz sporów o podstawy historii sztuki.

Pojęcia, problemy, metody współczesnej nauki o sztuce. Dwadzieścia sześć artykułów uczonych europejskich i amerykańskich. Wybrał, przekłady przejrzał, wstępem opatrzył Jan Białostocki, Warszawa 1976.

J. Białostocki, Historia sztuki wśród nauk humanistycznych, Wrocław 1980.

Mariusz Bryl, Suwerenność dyscypliny. Polemiczna historia sztuki od 1970 roku, Poznań 2008.

D. Carrier, Principles of Art History Writing, University Park, 1991.

Stanisław Czekalski, Intertekstualność i malarstwo: problemy badań nad związkami międzyobrazowymi, Poznań 2006.

H. R. Jauss, Dzieje sztuki i historia, „Pamiętnik Literacki” 1984, nr 75, s.257-290.

E. Mansfield, Art History and Its Institutions: Foundations of a Discipline, London 2002.

Perspektywy współczesnej historii sztuki. Antologia przekładów „Artium Quaestiones”, re. M. Bryl. P. Juszkiewicz, P. Piotrowski, W. Suchocki, Poznań 2009.

M. Podro, The Critical Historians of Art, New Haven, 1982.

W. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć. Sztuka – Piękno – Forma – Twórczość – Odtwórczość – Przeżycie estetyczne, Warszawa 1975.

J.-J. Wunenburger, Filozofia obrazów. Przeł. Tomasz Stróżyński, Gdańsk 2011.

K 2_W05: Uczestnik zajęć ma szczegółową wiedzę o współczesnych dokonaniach, szkołach badawczych, obejmującą wybrane obszary dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla historii sztuki;

K2_W06: ma pogłębioną wiedzę o dziedzinach nauki i dyscyplinach naukowych powiązanych z historią sztuki, pozwalającą na integrowanie perspektyw, właściwych dla kilku dyscyplin naukowych;

K2_W07: zna i rozumie zaawansowane metody analizy, interpretacji, wartościowania i problematyzowania różnych wytworów kultury, właściwe dla wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla historii sztuki.

K2_U03: Uczestnik zajęć potrafi integrować wiedzę z różnych dyscyplin w zakresie historii sztuki oraz zastosować ją w nietypowych sytuacjach profesjonalnych;

K2_U04: przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych rodzajów dzieł sztuki, stosując oryginalne podejścia, uwzględniające nowe osiągnięcia historii sztuki, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

K2_K03: Uczestnik zajęć jest gotów do przekuwania projektów w profesjonalne działania o charakterze badawczym, muzealniczym lub wystawienniczym, myśląc w sposób przedsiębiorczy i działając na rzecz dobra wspólnego.

Treści programowe: pogłębiona znajomość dziejów historii sztuki jako dyscypliny akademickiej oraz pogłębiona wiedza na temat różnych nurtów refleksji historycznej nad sztukami plastycznymi; znajomość powiązań historii sztuki z innymi dyscyplinami akademickimi; umiejętności krytycznej i szeroko zakrojonej analizy problemów metodologicznych oraz interpretacji zasadności metod, charakterystycznych dla historii sztuki jako nauki humanistycznej.

Egzamin pisemny złożony z 5 pytań, dotyczących problemów poruszanych na zajęciach; tezy do egzaminu podane z wyprzedzeniem