Wstęp do literaturoznawstwa

obowiązkowe

Przedmiot oferowany jako kursowy dla kierunku filologia rosyjska.

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z najważniejszymi zagadnieniami z dziedziny literaturoznawstwa, z aparatem pojęciowym i dwujęzyczną terminologią (polską i rosyjską). Wiedza teoretyczna jest następnie wykorzystywana do analizy i interpretacji utworów należących do trzech rodzajów literackich – liryki, epiki oraz dramatu.

Zajęcia są pomyślane jako wprowadzenie w problematykę literaturoznawczą i mają umożliwić studentom zdobycie ogólnej orientacji w zagadnieniach związanych z badaniami zjawisk i procesów literackich oraz poznanie najważniejszych prawidłowości rządzących nauką o literaturze. Studenci zapoznają się też z podstawowymi kategoriami i umiejętnościami badawczymi wykorzystywanymi podczas analizy tekstów literackich oraz ćwiczą je na wybranych przykładach.

1. Co to jest literatura? Wyznaczniki literatury (podstawy).

2. Co to jest nauka o literaturze? Teoria literatury. Historia literatury. Krytyka literacka.

3. Poetyka. Granice poetyki i kompetencje teorii literatury.

4. Dzieło literackie. Funkcje dzieła literackiego. Analiza, interpretacja.

5. Proces historycznoliteracki (model ogólny).

6. Teorie piękna w badaniach literaturoznawczych. Kategorie estetyczne. Wartości i wartościowanie.

7. Źródła wiedzy o literaturze.

8. Artes poeticae. Arystoteles (Poetyka). F.K. Dmochowski (Sztuka rymotwórcza).

9. Stylistyka (klasyfikacja). Teorie metafory. Styl dzieła literackiego.

10. Genologia. Liryka. Epika. Dramat. Gatunek literacki. Odmiana gatunkowa.

11. Wersologia. Wersyfikacja. Wiersz. Rym. Sylabizm. Sylabotonizm.

Literatura

Opracowania ogólne:

W. Chołszewnikow, Zarys wersyfikacji rosyjskiej, tłum. J. Faryno, Ossolineum 1976.

M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Zarys teorii literatury, Warszawa 1986.

M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich, Warszawa 1976 i nast.

Literaturnaâ enciklopediâ terminov i ponâtij, red. A.N. Nikolûkin, Moskva 2001.

Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda, S. Tyniecka-Makowiecka, Kraków 2006.

Opracowania szczegółowe:

Arystoteles, Poetyka, Wrocław: Ossolineum 1989.

M. Gołaszewska, Filozoficzne podstawy teorii literatury, w: Poszukiwania teoretyczno-literackie, red. E. Czaplejewicz i E. Kasperski, Wrocław etc. 1989, s. 23-34.

R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa, „Pamiętnik Literacki” 1960, nr 51/2, s. 431-473.

H. Markiewicz, Główne problemy wiedzy o literaturze, Kraków 1976.

H. Markiewicz, Wymiary dzieła literackiego, Wrocław 1984.

R. Queneau, Ćwiczenia stylistyczne, tłum. J. Gondowicz, Izabelin 2005.

Problemy teorii dramatu i teatru, red. Janusz Degler, Wrocław 1988, s. 105-123 [artykuł S. Skwarczyńskiej] i 125-131 [artykuł A. Hutnikiewicza]).

WIEDZA

Student:

- ma podstawową wiedzę o badaniach filologicznych;

- zna specyfikę literaturoznawstwa i jego miejsce w ogólnym podziale nauk humanistycznych;

- zna podstawową rosyjską i polską terminologię literaturoznawczą;

- zna i rozumie podstawowe kategorie i metody badawcze w zakresie analizy, interpretacji i wartościowania dzieła literackiego.

UMIEJĘTNOŚCI

Student:

- umie wykorzystać podstawową terminologię z zakresu literaturoznawstwa w wypowiedziach na temat zjawisk i procesów literackich;

- umie właściwie dobrać źródła z zakresu literaturoznawstwa i wyko¬rzystać zawarte w nich informacje;

- potrafi uzupełniać swoją wiedzę i doskonalić umiejętności;

- posiada podstawowe umiejętności badawcze w zakresie analizy i interpretacji dzieła literackiego na poziomie problemowo-tematycznym, rodzajowym, gatunkowym, kompozycyjnym i językowo-stylistycznym.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Student:

- zdaje sobie sprawę z różnorodności paradygmatów naukowych, sposobów analizy oraz interpretacji, i ma dla nich poszanowanie.

1 ECTS (30 godz.) - konwersatorium

2 ECTS (30 + 30 godz.) - praca własna studenta

1. Zaliczeniowa praca pisemna z zakresu analizy utworu lirycznego.

2. Sprawdzian pisemny.

Pytania: 8

Liczba punktów maksymalna: 24 (8x3)

Punkty i oceny:

13-16 – 3,0 (dst)

16,5-18 – 3,5 (dst+)

18,5-20 – 4,0 (db)

20,5-22 – 4,5 (db+)

22,5-24 – 5,0 (bdb)

5! - bezbłędna odpowiedź na wszystkie pytania (liczba punktów maksymalna: 24) oraz odwołanie się do wiedzy spoza programu (liczba punktów: 25).

Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu nieobecności decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Warunki zaliczenia przedmiotu w terminie poprawkowym są takie same jak w terminie I.

W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą odbywać się przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, najprawdopodobniej Google Meet oraz innych zalecanych przez UW.

nie dotyczy