Kultura Antyku
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3321-Z19F04-OG |
Kod Erasmus / ISCED: |
09.0
|
Nazwa przedmiotu: | Kultura Antyku |
Jednostka: | Katedra Italianistyki |
Grupy: |
Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne Przedmioty ogólnouniwersyteckie Katedry Italianistyki Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | ogólnouniwersyteckie |
Skrócony opis: |
Wprowadzenie w problematykę kultury starożytnej Grecji i Rzymu w zakresie literatury (w tym topiki antycznej), widowisk (teatralnych, sportowych, gladiatorskich etc.), religijności, obyczajowości i mentalności. Istotnym wątkiem wykładu jest kwestia recepcji motywów antycznych w nowożytnej kulturze europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem włoskiej i polskiej. Całość wykładu jest podzielona na dwie sekwencje, następujące w kolejnych latach akademickich – po jednym semestrze w roku. Ponieważ chronologia jest zachowywana w obrębie dużych jednostek tematycznych, kolejność wysłuchania obu części jest dowolna. |
Pełny opis: |
Przedmiotem wykładu będą wybrane zjawiska kultury antycznej, które w najistotniejszy sposób wpłynęły na literaturę, sztukę, teatr, naukę, politykę, sport etc. w epokach późniejszych. SEKWENCJA I 1.Podstawowe zagadnienia odnoszące się do chronologii i stanu zachowania literatury antycznej. 2.Narodziny epiki europejskiej – czasy przed Homerem. 3.Homer i jego dzieła. 4.Charakterystyczne elementy dzieła i języka epickiego. 5. Wergiliusz – rzymski spadkobierca Homera. Wergiliusz w europejskiej tradycji literackiej. 6.Wergiliusz i Dante. 7.Rzymska epika po Wergiliuszu: Owidiusz, Lukan, Stacjusz; obecność ich twórczości w tradycji europejskiej. 8.Epos dydaktyczny i utwory pokrewne tematycznie: Hezjod (tu: najważniejsze cechy religijności greckiej), Lukrecjusz, Wergiliusz (Georgiki), Horacy (Ars poetica), Owidiusz („dydaktyka miłości”). 9.Grecka liryka chóralna. 10.Grecka liryka monodyczna. 11.Rozwój poszczególnych gatunków lirycznych w Grecji i w Rzymie, najwybitniejsi poeci liryczni. 12.Najważniejsze centra naukowe i biblioteki w starożytności. SEKWENCJA II 13.Teatr w Grecji – widowisko obywatelskie. 14.Tragedia grecka: jej pochodzenie, rozwój, znaczenie. Omówienie, ze wskazaniem na podobieństwa i różnice, twórczości Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa. Postaci z tragedii greckiej w literaturze nowożytnej. 15.Komedia grecka: jej pochodzenie, 3 etapy rozwoju, wpływ na komedię rzymską, a następnie nowożytną komedię europejską. 16.Teatr w Rzymie – charakter widowiska. 17.Tragedia w Rzymie, przede wszystkim Seneka. 18.Komedia rzymska – Plaut i Terencjusz, znaczenie ich twórczości dla nowożytnej komedii europejskiej; antyczna proweniencja typów postaci komicznych. 19.Panhelleńskie igrzyska sportowe w Grecji ze szczególnym uwzględnieniem olimpijskich; zawody sportowe w tradycji literackiej. 20.Widowiska związane z obrzędami funeralnymi w Rzymie. 21.Widowiska gladiatorskie. 22.Widowiska cyrkowe. 23.Triumf wodza rzymskiego jako widowisko publiczne. |
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA (oprócz niej każda z dwu sekwencji ma podaną własną literaturę przedmiotu) 1.Z. Kubiak, Piękno i gorycz Europy. Dzieje Greków i Rzymian, Warszawa 2003 2.Maraton. 2500 lat od wielkiej bitwy. Grecja i Grecy epoki klasycznej, czyli korzenie Europy, „Polityka. Pomocnik Historyczny”, wyd. specjalne, 10/2010 3.M. Cytowska i H. Szelest, Historia literatury starożytnej, wyd. nowe pod red. M. Mejora, Warszawa 2006 4.J. Łanowski, Literatura starogrecka [w:] Dzieje literatur europejskich, t. I, Warszawa 1977 5.L. Rychlewska, Literatura rzymska, ibidem 6.Z. Kubiak, Literatura Greków i Rzymian, Warszawa 1999 i 2003 7.Słownik pisarzy antycznych, pod red. A. Świderkówny 8.K. Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1967 9.Mała encyklopedia kultury antycznej, pod red. Z. Piszczka 10.O. Jurewicz i L. Winniczuk, Starożytni Grecy i Rzymianie w życiu prywatnym i państwowym, Warszawa 1970 11.J. Carcopino, Życie codzienne w Rzymie w okresie rozkwitu cesarstwa, Warszawa 1960 12.Człowiek Grecji, pod red. J.-P. Vernanta, Warszawa 2000 13.Człowiek Rzymu, pod red. A. Giardina, Warszawa 1997 14.P. Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Ossolineum 1990 15.Z. Kubiak, Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1997 i 2003 |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: absolwent zna i rozumie: - w podstawowym stopniu powiązania filologii włoskiej z innymi dyscyplinami nauk humanistycznych, w tym przede wszystkim nauki o sztuce, nauki o kulturze i religii; -w sposób podstawowy powiązania literatury włoskiej z procesami historyczno-kulturowymi; - najważniejsze wydarzenia z historii Włoch oraz istotne aspekty kultury i języka włoskiego. Umiejętności: absolwent potrafi: - rozpoznawać różne rodzaje tekstów, umiejscowić je w ogólnym kontekście historyczno-kulturowym oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem podstawowej terminologii i właściwych metod; -samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności z wykorzystaniem odpowiednich źródeł (słowników, leksykonów, encyklopedii, tekstów źródłowych, opracowań monograficznych, itp.). Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do: - udziału w życiu kulturalnym, wypełniania zobowiązań społecznych. |
Metody i kryteria oceniania: |
Frekwencja i pisemny sprawdzian kończący wykład (sprawdzian obejmuje wyłącznie zagadnienia omawiane na wykładzie). |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.