SEMBAD: Czy można zostać Polakiem? Badanie inkluzywizmu i ekskluzywizmu społeczeństwa polskiego

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	3502-SEMBAD39
Kod Erasmus / ISCED:	14.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0314) Socjologia i kulturoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu:	SEMBAD: Czy można zostać Polakiem? Badanie inkluzywizmu i ekskluzywizmu społeczeństwa polskiego
Jednostka:	Instytut Socjologii
Grupy:	Seminaria badawcze
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Rodzaj przedmiotu:	fakultatywne
Wymagania (lista przedmiotów):	Antropologia społeczna 3502-ANT
Założenia (opisowo):	.1. Omówienie tematyki zajęć, sposobu prowadzenia, zasad zaliczenia, zainteresowań uczestników zajęć. Typy badań społecznych. Rozróżnienie badań ilościowych i jakościowych. Cele, zalety, trudności i ograniczenia badań ilościowych i jakościowych. Czy są lepsze i gorsze metody i techniki badawcze? Do czego się nadają techniki ilościowe, a do czego jakościowe? 2. Etapy badania. Pierwszy etap: ustalenie pola badań, jego zakresu oraz problemów badawczych. Zasady doboru tematu badań: realizm versus nasze zainteresowania. 3. Praca nad problemami badawczymi, ustaleniem pola badawczego, rozróżnienie pytań (problemów) badawczych i pytań scenariusza badań. Pierwsze próby sformułowania problemów badawczych i scenariusza wywiadu. 4. Problemy etyczne związane z prowadzeniem badania jakościowego. Relacja badacz-badany w sytuacji wywiadu. Co wolno, a czego nie wolno badaczowi? 5. Polskość – co to znaczy 6. Ksenofobia 7. Kategorie „swój-obcy” 8. Postawy wobec „Innego” 9. Wykluczenie - przejawy Obszary i formy wykluczenia etnicznego w Polsce : mniejszości narodowe, imigranci, uchodźcy / red. Aleksandra Jasińska-Kania, Sławomir Łodziński, fragmenty 10. Doświadczenie emigracji 11. Wymiary tożsamości imigrantów 12. Przeprowadzanie wywiad – wyzwania praktyczne Literatura: 13. Przeprowadzanie wywiad – wyzwania etyczne Literatura: 14. Kogo badamy? 15. Ustalanie ostatecznej wersji scenariusza wywiadu. Kontrola relacji: problemy (pytania badawcze versus pytania scenariusza – czego mamy szansę się dowiedzieć zadając określone pytania). 16. Omówienie procedury transkrypcji. Transkrypcja wywiadu - co powinna zawierać: strona informacyjna jej zawartość, rozdzielenie ról badacza i badanego. 17. Czytanie pierwszego przepisanego wywiadu. Komentujemy zalety i wady techniki, uczymy się na własnych błędach. 18. Czytanie kolejnych wywiadów. Komentowanie zalet i wad procedury, uzyskanego materiału. Czego się już dowiedzieliśmy? Co możemy poprawić w technice? 19. Analiza kolejnych wywiadów. Czego z wywiadu dowiadujemy się. Umiejętność korzystania z wywiadu. 20. Analiza kolejnych wywiadów. Czego z wywiadu dowiadujemy się. Umiejętność korzystania z wywiadu. 21. Analiza kolejnych wywiadów. Czego z wywiadu dowiadujemy się. Umiejętność korzystania z wywiadu. 22. Wybór tematu raportu cząstkowego przez uczestników zajęć 23. Jak pisać raport? Co powinien zawierać raport? Proporcje wstępu, cytatów i interpretacji Przygotowanie katalogu wszystkich wywiadów do użytku uczestników. Omówienie obserwacji jako uzupełnienia wywiadu. 24. Jak pisać raport? Co powinien zawierać raport? Proporcje wstępu, cytatów i interpretacji Przygotowanie katalogu wszystkich wywiadów do użytku uczestników. Omówienie obserwacji jako uzupełnienia wywiadu. 25. Czytanie kolejnych raportów w wersji wstępnej, dyskusja, zalecenie poprawek. 26. Czytanie kolejnych raportów w wersji wstępnej, dyskusja, zalecenie poprawek. 27. Analiza kolejnych raportów. Umiejętność analizy materiału empirycznego. 28. Konstruowanie raportu całościowego z raportów cząstkowych. Opis badania jako wprowadzenie. 29. Podsumowanie zajęć.
Tryb prowadzenia:	w sali
Skrócony opis:	Ostatnie lata w Europie nasycone są gorącymi, czasem nawet gwałtownymi dyskusjami na temat istoty i konsekwencji kulturowych i społecznych wielkiej migracji do Europy. Na seminarium skupimy się na jednym z aspektów zjawiska – na perspektywach integracji i akceptacji odmiennych kulturowo imigrantów w społeczeństwie polskim, włącznie z perspektywą „przyjęcia do narodu polskiego”. Będzie nas interesowało kogo z przybyszów do Polski (pochodzących z jakich kręgów kulturowych) badani zaakceptowaliby jako imigrantów, a jakich widzieliby jako potencjalnych obywateli polskich, a nawet członków narodu polskiego.
Pełny opis:	Ostatnie lata w Europie nasycone są gorącymi, czasem nawet gwałtownymi dyskusjami na temat istoty i konsekwencji kulturowych i społecznych wielkiej migracji do Europy. Nie bez powodu używane jest znamienne pojęcie „kryzysu migracyjnego”. Nie ma wątpliwości, że migracje spoza Europy prowadzą do różnego typu przemian w społeczeństwach europejskich; nawet polityczne ugrupowania sprzyjające akceptacji „wielkiej migracji” takie konsekwencje zauważają. Na proponowanym seminarium badawczym chcemy się skupić na jednym z aspektów zjawiska – na perspektywach integracji i akceptacji odmiennych kulturowo imigrantów w społeczeństwie polskim, włącznie z perspektywą „przyjęcia do narodu polskiego”. Będzie nas interesowało kogo z przybyszów do Polski (pochodzących z jakich kręgów kulturowych) badani zaakceptowaliby jako imigrantów, a jakich widzieliby jako potencjalnych obywateli polskich, a nawet członków narodu polskiego. Badaniu zostaną wybrane środowiska w obrębie społeczeństwa polskiego. Zamierzamy uwzględnić z jednej strony zróżnicowanie pokoleniowe (osoby powyżej 50 roku życia (lub starsze) oraz osoby młode do 30 roku życia, a także różnorodność światopoglądową: z jednej strony osoby zaangażowane w działalność parafii rzymsko-katolickich, ewangelickich i prawosławnych i z drugiej strony osoby o światopoglądzie laickim, ateistycznym. Pragniemy tym samym przyjrzeć się realiom w zakresie społecznie aktywnych stereotypów. Seminarium stawia sobie za cel zapoznanie uczestników z całością procedury badawczej w obrębie badania jakościowego, opartego przede wszystkim na technice wywiadu. Studenci dowiedzą się w pierwszej kolejności jak należy projektować badanie jakościowe, uczestnicząc w procedurze formułowania zasadniczych problemów i pytań badawczych oraz poszukując wsparcia w teoretycznych kategoriach pojęciowych, stworzonych przez dziesięciolecia rozwoju socjologii. Zadaniem seminarium będzie nauczenie studentów sformułowania narzędzia badawczego (scenariusza wywiadu), przeprowadzenia wywiadów, ich zapisania, opracowania technicznego tak aby były użytecznym materiałem dla całej grupy, a wreszcie napisania cząstkowego raportu. Sądzimy, że skupienie się na problematyce aktualnie nurtującej opinię publiczną w Polsce, jak również na obszarze całej Europy, dostarczy ważnej wiedzy socjologicznej, ucząc zarazem metodologii badań jakościowych, dotyczących złożonych konfiguracji postaw i poglądów.
Literatura:	Hammersley, M., Atkinson, P., & Dymczyk, S. (2000). Metody badań terenowych. Zysk i S-ka [rozdział pierwszy]. U. Flick, Projektowanie badania jakościowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010 [wybrany fragmenty]. Kvale, S. (2010). Prowadzenie wywiadów, przeł. A. Dziuban, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, fragmenty Silverman, D. (2010). Prowadzenie badań jakościowych. K. Konecki (Ed.). Wydawnictwo Naukowe PWN.[wybrane fragmenty] Polskość niejedno ma imię. Kto jest Polakiem? Ewa Nowicka-Rusek, KWARTALNIK POLONICUM Tom 1/2006 r. 2006, str. 4-12 Ewa Nowicka-Rusek „Dwa oblicza ksenofobii w Polsce” w: Prawicowy radykalizm i ksenofobia w Polsce i w Niemczech. Nacjonalne i europejskie perspektywy, str. 192-200, r. 2006 Obcy u siebie : luteranie warszawscy / Ewa Nowicka, Magdalena Majewska Inny - obcy - wróg : swoi i obcy w świadomości młodzieży szkolnej i studenckiej / red. nauk. Ewa Nowicka i Jan Nawrocki, fragmenty Problemy integracji imigrantów : koncepcje, badania, polityki / pod red. Aleksandry Grzymały-Kazłowskiej, Sławomira Łodzińskiego ; Ośrodek Badań nad Migracjami, fragmenty Blaski i cienie imigracji : problemy cudzoziemców w Polsce / red. nauk. Ewa Nowicka
Efekty uczenia się:	K_W01 zna i rozumie podstawowe pojęcia socjologiczne K_W13 jest świadomy znaczenia grupy w budowaniu społecznej tożsamości człowieka K_W14 posiada podstawową wiedzę o zróżnicowaniu kulturowym Polski i współczesnego świata K_W15 posiada podstawową wiedzę o metodach badania zróżnicowania kulturowego K_W16 posiada podstawową wiedzę o problemach wynikających ze zróżnicowania kulturowego współczesnego społeczeństwa K_W18 zna podstawowe metody i techniki badań społecznych oraz wie jakie dobrać metody badawcze w celu rozwiązania prostych problemów badawczych K_W19 rozumie na czym polega specyfika analizy socjologicznej K_W20 wie jak zaplanować i zrealizować proste ilościowe i jakościowe badanie empiryczne K_U09 umie zastosować normy i zasady etyczne w praktyce badawczej K_U11 potrafi dobrać odpowiednie metody i techniki badawcze w celu przeprowadzenia analizy konkretnego problemu społecznego K_U12 potrafi zaplanować i zrealizować badanie społeczne przy użyciu podstawowych ilościowych i jakościowych metod i technik badań socjologicznych K_K09 umie prezentować wyniki swojej pracy badawczej K_K11 zna i przestrzega zasad etyki zawodowej, w tym zasad poszanowania własności intelektualnej K_K12 potrafi właściwie korzystać ze źródeł informacji naukowej K_K13 szanuje godność osób uczestniczących w procesie badawczym (respondentów, informatorów, rozmówców i innych uczestników tego procesu) K_K14 szanuje opinie innych osób (np. te wyrażane w trakcie dyskusji grupowej) K_K15 jest świadomy konsekwencji realizowanych przedsięwzięć
Metody i kryteria oceniania:	raport, prezentacja

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.