Archiwa w filmie i archiwa filmowe

ogólnouniwersyteckie

Do uczestnictwa w zajęciach nie jest konieczne wcześniejsze zaliczenie innych przedmiotów.

Jedynym założeniem wstępnym jest umiejętność biegłego czytania w języku angielskim, jako że część z oferowanej w trakcie zajęć literatury oraz materiałów nie jest dostępna w języku polskim.

Prowadząca zakłada, że przedmiot wzbogaci program formującego się aktualnie na Wydziale Artes Liberales Laboratorium Filmowego, kierowanego przez dr Michała Oleszczyka, dlatego też zajęcia będą komplementarne względem przedmiotów dotyczących historii filmu, analizy filmowej i warsztatów, a także historii sztuki.

Dla części uczestników i uczestniczek zajęcia te mogą być pierwszymi z omawianego zakresu, także każde spotkanie zawierać będzie elementy wprowadzenia podczas którego wyjaśniona zostanie przydatna nomenklatura i podstawowe zagadnienia. Do każdych zajęć polecona zostanie także odpowiednia literatura lub materiał wizualny ułatwiający zrozumienie omawianych tematów. Umożliwi to aktywny udział w zajęciach również tym osobom, które nie posiadają wcześniejszych doświadczeń z badaniami na temat filmu, historii sztuki czy archiwistyki.

Seminarium realizowane w ramach Laboratorium Filmowego Artes Liberales, usytuowane jest na pograniczu filmu i sztuk wizualnych. Zajęcia mają charakter interdyscyplinarny.

Podczas zajęć trwających jeden semestr przyjrzymy się pojęciu archiwum oraz specyfice archiwum filmowego. Następnie analizować będziemy formy filmowe i artystyczne, w których twórcy operują materiałami archiwalnymi, między innymi: filmy fabularne, dokumentalne, awangardowe, eksperymentalne, prace wideo, eseje filmowe. Zbadamy jak materiały archiwalne wspomagają i budują różne, często wymykające się ramom gatunkowym formy filmowe oraz jak użycie archiwaliów wpływa na odbiór dzieła.

Analizować będziemy także funkcjonowanie najważniejszych polskich i zagranicznych archiwów filmowych. Na każde zajęcia składać się będą projekcje wybranych filmów i prac wideo, dyskusja i elementy wykładu.

Podczas seminarium omawiać będziemy różne sposoby funkcjonowania materiałów archiwalnych w sztuce filmowej i innych sztukach wizualnych. Na każdym spotkaniu skupiać się będziemy na nowej formie filmowej/artystycznej. Punktem wyjścia do dyskusji będą proponowane lektury oraz materiały audiowizualne z którymi uczestnicy zapoznawać się będą przed zajęciami lub podczas ich trwania.

Niektóre z zajęć odbywać się będą „w terenie”. Udamy się do warszawskich archiwów filmowych i archiwów sztuki, gdzie poznamy specyfikę i zasady gromadzenia, opisywania i udostępniania archiwaliów. Postaramy się odwiedzić także galerie i muzea, w których prezentowane będą prace artystyczne odwołujące się do omawianego tematu.

Celem zajęć będzie zarówno analiza wybranych, interdyscyplinarnych form filmowych składających się całkowicie lub częściowo z materiałów archiwalnych jak i przyjrzenie się specyfice archiwów filmowych jako instytucji oraz działaniom, które można przedsięwziąć w celu prezentacji unikatowych zbiorów.

Zadaniem uczestników/uczestniczek będzie napisanie eseju lub stworzenie formy (audio)wizualnej zainspirowanych wybranym archiwum (filmowym) lub twórczością autorów wykorzystujących w swojej działalności artystycznej materiały archiwalne.

1,2,3...Awangarda, Film/sztuka pomiędzy eksperymentem a archiwum, Ronduda Ł., Zeyfang F. (red.), CSW Zamek Ujazdowski / Sternberg Press, Warszawa-Berlin 2007.

Adams Sitney P., The Essential Cinema: Essays on the films in the collection of Anthology Film Archives, Anthology Film Archives, Nowy Jork 1989.

Budzik J., Archiwum Filmowe: Między projekcją a przedmiotem, [w:] „Kultura Współczesna” nr 4(70)/2011, dostępny w Internecie: https://www.nck.pl/upload/archiwum_kw_files/artykuly/justyna_budzik_-_archiwum_filmowe__miedzy_projekcja_a_przedmiotem.pdf

Cichowicz A., Warsztat formy filmowej, dostępny w Internecie: http://www.atlassztuki.pl/pdf/wff2.pdf

Derrida J., Gorączka archiwum. Impresja freudowska, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2016.

Essays on the Essay Film, N. M. Alter, T. Corrigan (red.), Columbia University Press, Nowy Jork, 2017.

Frampton H., Circles of Confusion: Film/Photography/Video Texts 1968-1981, Visual Studies Workshop Press, Rochester 1983, s. 117-127.

Groo K., Bad Film Histories: Ethnography and the Early Archive, University of Minnesota Press, Minneapolis 2019, s. 255-290.

Houston P., Keepers of the frame: the film archives, British Film Institute, Londyn 1994.

Klejsa K., A film-like a thing, czyli o tym, jak zjawiska filmopodobne utrudniają odpowiedź na pytanie: „Co to jest film?”, [w:] Kino po kinie, A. Gwóźdź (red.), Warszawa 2010, s. 33–59.

Kluszczyński R. W., Sztuka wideo – od rozproszonej autonomii do rozproszonej wszechobecności. Wprowadzenie do historii i estetyki sztuki wideo [w:] Wideo w sztukach wizualnych, R. W. Kluszczyński, T. Załuski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego i Galeria Labirynt, Łódź-Lublin 2018, s. 13.

Kurz I., Powrót do archiwów [w:] „Kultura Współczesna” nr 4(70)/2011, dostępny w Internecie: https://www.nck.pl/upload/archiwum_kw_files/artykuly/1_archiwa_kurz_wprowadzenie.pdf

Rosenstone R. A., Historia w obrazach/historia w słowach: rozważania nad możliwością̨ przedstawienia historii na taśmie filmowej, [w:] Film i historia, I. Kurz (red.), WUW, Warszawa 2008, s. 93–114.

Tytuł roboczy: Archiwum nr 3, red. A. Leśniak, M. Ziółkowska, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2009.

Wees William C., Recycled Images: The Art and Politics of Found Footage Films, New York: Anthology Film Archives, 1993, s.48-58.

Dodatkowe lektury będą proponowane przez wykładowcę na bieżąco podczas kolejnych zajęć.

Zajęcia realizowane będą dla I stopnia

Wyzwanie: Theatrum Mundi

- sztuki wizualne

- interpretacje zjawisk kultury (film, media)

- współtworzenie działań kulturalnych w różnych środowiskach społecznych

W zakresie wiedzy, osoba uczestnicząca w zajęciach:

- zna podstawową terminologię nauk humanistycznych i rozumie ich rolę kulturze

- rozumie zależności pomiędzy poszczególnymi dyscyplinami w zakresie nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych

- zna podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów kultury

- zna najważniejsze metody badań interdyscyplinarnych

W zakresie umiejętności, osoba uczestnicząca w zajęciach potrafi:

- selekcjonować oraz dokonać krytycznej oceny informacji pochodzących z różnych źródeł naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych i innych

- dokonywać analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów źródłowych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych;

- wykorzystywać interdyscyplinarne metody i narzędzia badawcze w analizie zjawisk kultury współczesnej;

- rozpoznawać i interpretować podstawowe problemy i zjawiska współczesności

- przygotować prace pisemne uwzględniające elementarne wymogi stawiane pracom akademickim

- wykorzystać informacje źródłowe z zachowaniem zasad ochrony własności intelektualnej

W zakresie kompetencji społecznych, osoba uczestnicząca w zajęciach:

- jest gotowa do poznawania nowych metod badawczych;

- docenia bogactwo kultury

- jest gotowa do zrozumienia dziedzictwa kulturowego i różnorodności kulturowej;

- respektuje prawa własności intelektualnej

Podstawą zaliczenia zajęć jest:

- obecność na zajęciach (dopuszczalne są dwie nieobecności);

- bieżące przygotowanie (zapoznanie się z materiałami przesłanymi przez wykładowcę) oraz aktywność podczas zajęć – 30%;

- wykonanie i przedłożenie pisemnej pracy zaliczeniowej w postaci eseju lub formy wizualnej (np. wideo, kolaż, poster) – 70%.

Podstawy oceny wypowiedzi ustnych w trakcie zajęć oraz prezentacji:

- umiejętność zrozumiałego formułowania opinii i argumentowania poglądów;

- umiejętność uważnego słuchania i rozpoznawania opinii i tez formułowanych przez innych uczestników dyskusji;

- umiejętność świadomego uczestniczenia w dyskusji i korygowania własnych sądów i opinii poprzez przyjęcie argumentów przedstawionych przez innych uczestników rozmowy.

Kryteria oceny pracy pisemnej/ innej formy artystycznej przygotowanej przez studenta:

- związek wypowiedzi z tematem;

- samodzielność, wnikliwość i interdyscyplinarny charakter interpretacji;

- kompozycja wypowiedzi (celowość, logika)

- walory artystyczne