From Citizen Kane to The Social Network: Masterpieces of American Cinema (Od Obywatela Kane'a do The Social Network: Arcydzieła amerykańskiego kina)

ogólnouniwersyteckie

Kurs zakłada historyczną i ideologiczną naturę każdego kanonu artystycznego, ale jednocześnie ma na celu zapoznanie studentów i studentki z najbardziej znaczącymi i szeroko analizowanymi dziełami kina amerykańskiego. Przedyskutujemy samo pojęcie kanonu oraz historycznie zmieniający się koncept „najlepszych amerykańskich filmów, jakie kiedykolwiek powstały”. Dobór tytułów podkreśla ponadczasowy charakter wybranych filmów. Spróbujemy przyjrzeć się im na dwa odrębne sposoby: w kontekście ich początkowej recepcji krytycznej oraz jako tekstom kultury, które prowokowały trwające dziesiątki lat dyskusje i ciągłe reinterpretacje. Omawiając każdy film będziemy łączyć analizę ideologiczną ze skupieniem na formie filmowej i sposobach, w jakie filmy działają jako teksty narracyjne i wizualne.

Kurs zakłada historyczną i ideologiczną naturę każdego kanonu artystycznego, ale jednocześnie ma na celu zapoznanie studentów i studentki z najbardziej znaczącymi i szeroko analizowanymi dziełami kina amerykańskiego. Przedyskutujemy samo pojęcie kanonu oraz historycznie zmieniający się koncept „najlepszych amerykańskich filmów, jakie kiedykolwiek powstały”. Dobór tytułów podkreśla ponadczasowy charakter wybranych filmów. Spróbujemy przyjrzeć się im na dwa odrębne sposoby: w kontekście ich początkowej recepcji krytycznej oraz jako tekstom kultury, które prowokowały trwające dziesiątki lat dyskusje i ciągłe reinterpretacje. Kurs stanowi przegląd kina amerykańskiego od końca ery niemej do początku XXI wieku i śledzi zmiany przemysłowe, estetyczne i kulturowe wpływające na historię kina amerykańskiego. Omawiając każdy film będziemy łączyć analizę ideologiczną ze skupieniem na formie filmowej i sposobach, w jakie filmy działają jako teksty narracyjne i wizualne.

Przykłady filmów, które będziemy omawiać na zajęciach:

„Obywatel Kane”, reż. Orson Welles, 1941 r.

„Noc myśliwego”, reż. Charles Laughton, 1955 r.

„Garsoniera”, reż. Billy Wilder, 1960 r.

„Taksówkarz”, reż. Martin Scorsese, 1976 r.

„Rób, co należy”, reż. Spike Lee, 1989 r.

„Córki pyłu”, reż. Julie Dash, 1991 r.

„The Social Network”, reż. David Fincher, 2010 r.

Uwaga: powyższa lista może ulec zmianie.

Belton, John. American Cinema/American Culture. New York: McGraw-Hill, 2012.

Callow, Simon. The Night of the Hunter. London: British Film Institute, 2000.

Corrigan, Timothy, Patricia White and Meta Mazaj, eds. Critical Visions in Film Theory: Classic and Contemporary Readings. Boston: Bedford/St. Martin's, 2011.

Diawara, Manthia, ed. Black American Cinema. New York; London: Routledge, 1993.

Guerrero, Ed. Do the Right Thing. London: British Film Institute, 2020.

Grant, Barry Keith, ed. Film Genre Reader IV. Austin: University of Texas Press, 2012.

Kael, Pauline. The Age of Movies: Selected Writings of Pauline Kael. New York: Library of America, 2011.

Maltby, Richard. Hollywood Cinema. Oxford: Wiley-Blackwell, 2003.

Sarris, Andrew. The American Cinema: Directors and Directions, 1929-1968. E. P. Dutton, 1968.

Tarantino, Quentin. Cinema Speculation. New York: HarperCollins, 2022.

Po ukończeniu kursu student/ka:

1. WIEDZA

- posiada zaawansowaną wiedzę dotyczącą kina, historii i kultury amerykańskiej;

- rozumie język filmu - potrafi rozpoznać kluczowe techniki i elementy „gramatyki” kina amerykańskiego jako sztuki narracyjnej rozwijającej się w wielokulturowym społeczeństwie;

- rozumie specyfikę amerykańskiego przemysłu filmowego jako gałęzi narodowej gospodarki oraz zna podstawowe zasady prawa autorskiego;

- zna najważniejsze filmy klasycznego i współczesnego Hollywoodu oraz ich interpretacje.

2. UMIEJĘTNOŚCI

- umie prawidłowo posługiwać się narzędziami krytycznymi i stosować je w analizie filmu;

- potrafi formułować krytyczne argumenty w odniesieniu do klasycznego i współczesnego kina hollywoodzkiego;

- potrafi powiązać klasyczne kino hollywoodzkie z procesami społecznymi i kulturowymi zachodzącymi w Stanach Zjednoczonych oraz z dominującymi w społeczeństwie systemami normatywnymi;

- umie przygotowywać i wygłaszać prezentacje poświęcone historii kina amerykańskiego z użyciem zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych oraz filmoznawczej terminologii w języku angielskim;

- potrafi przeprowadzić kwerendę oraz zaplanować i napisać pracę akademicką w zakresie filmoznawstwa amerykanistycznego.

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- potrafi współpracować z grupą, brać aktywny udział w dyskusjach;

- jest otwarty/a na rozmaite i poparte argumentami interpretacje konkretnych filmów, a także na różne wizje kultury i społeczeństwa USA;

- potrafi formułować własne poglądy w sposób spójny i wyrazisty, zachowując jednak szacunek dla poglądów odmiennych.

Od studentów/ek wymagam regularnego przygotowywania się do zajęć (oglądanie filmów, czytanie lektur), obecności na zajęciach i udziału w dyskusjach (dopuszczalne są dwie nieobecności), napisania krótkiego eseju w formie „response paper” (2 strony), przygotowania prezentacji lub zrobienia projektu końcowego.

Ocena z zajęć zależy od ocen cząstkowych za:

1) obecność i aktywny udział w zajęciach – 30%

2) krótki esej w formie „response paper” – 15%

3) prezentacja lub projekt końcowy (analiza wybranego filmu) – 55%

Ocena ostateczna (składająca się z powyższych komponentów):

• ponad 95% – 5!

• 86-95% – 5

• 80-85% – 4+

• 76-80% – 4

• 70-75% – 3+

• 60-69% – 3