Prawo materialne w dziedzinie ochrony środowiska w Unii Europejskiej

ogólnouniwersyteckie

Prawo Unii Europejskiej 2200-1A154
Prawoznawstwo 2200-1A021-NR

Student uczestnicząc w wykładzie musi posiadać wiedzę dotyczącą prawa Unii Europejskiej, instytucji Unii Europejskiej. Wymagane są umiejętności analizy orzecznictwa sądów. Niezbędna jest znajomość języka angielskiego. Wskazane jest uczestnictwo z zajęć Prawa UE, Międzynarodowe Prawo Ochrony Środowiska

Wykład obejmuje zagadnienia prawa materialnego ochrony środowiska Unii Europejskiej, analizę instrumentów prawnych oraz procedury uchwalania prawa. Przedmiotem rozważań są także problemy wynikające z dostosowania polskiego prawa ochrony środowiska do prawa Unii Europejskiej. Analiza dotyczy zagadnień horyzontalnych prawa Unii (oceny oddziaływania na środowisko, dostępu do informacji oraz dostępu do wymiaru sprawiedliwości). Wykład koncentruje się na prawie materialnym ochrony środowiska w dziedzinach ochrony wód, ochrony powietrza, ochrony przyrody i ochrony przed odpadami.

Wykład dotyczy rozwoju polityki ekologicznej we Wspólnotach i w Unii Europejskiej, dynamiki prawodawczej Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska z uwzględnieniem ochrony wód, powietrza, przyrody, ochrony przed odpadami oraz prawa horyzontalnego. Analiza dotyczy następujących faz rozwoju polityki i prawa ochrony środowiska:

I faza do 1972 r. – charakterystyka wczesnych regulacji prawnych dotyczących ochrony wód, powietrza;

II faza do 1987 r. – wejście w życie JAP, analiza regulacji dotyczących ochrony powietrza, wód, ochrony przyrody;

III faza do 1998 r. – analiza prawa i polityki w dziedzinie zwalczania odpadów, ochrony przyrody, powietrza i wód;

IV faza, od wejścia w życie Traktatu z Amsterdamu, Traktat z Nicei i Lizbony. Przedmiotem analizy będą podstawy traktatowe prawa ochrony środowiska, analiza zasad prawa i polityki, w szczególności zasady prewencji, przezorności, naprawiania szkód u źródła, zasada subsydiarności, integracji oraz „zanieczyszczający płaci”. Omówione zostanie również sześć Programów Działania.

Przedmiotem wykładu będzie także prawo horyzontalne, w szczególności dostęp do informacji, oceny oddziaływania na środowisko wraz z ocenami strategicznymi oraz regulacje dotyczące dostępu do wymiaru sprawiedliwości. W tej części przedmiotem będzie istota konfliktów dotyczących środowiska oraz ich rozstrzygania w ramach Unii Europejskiej oraz Rady Europy.

Przedstawione zostaną zasady i podstawy traktatowe rozstrzygania sporów na podstawie Traktatu z Lizbony. Przedstawione zostaną również możliwości prawne rozstrzygania sporów przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka na mocy Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Analizowane będzie orzecznictwo w ramach Sądu Unii Europejskiej (dawny Sąd I Instancji), Trybunału Sprawiedliwości oraz Trybunału Praw Człowieka, w szczególności przedmiotem analizu będą orzeczenia Hatton v. W. Brytania; Fadeyeva v. Rosja, Lopez Ostra v. Hiszpania, Furlepa v. Polska i inne.

Przedmiotem analizy będzie wpływ prawa Unii Europejskiej na prawo polskie, w szczególności założenia Traktatu Akcesyjnego, proces transpozycji dyrektyw do prawa krajowego oraz konsekwencje niewdrożenia lub niewłaściwego wdrożenia prawa Unii Europejskiej w systemie krajowym.

Część konserwatoryjna dotyczyć będzie rozstrzygania sporów w Unii Europejskiej oraz analizę orzecznictwa ETS, Sądu I Instancji oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Praca samodzielna studenta polegać będzie na zapoznaniu się z orzeczeniem, analizie i przedstawieniu rozwiązań przyjętych przez wymiar sprawiedliwości. Przewidywana liczba godz. na zapoznanie się z orzeczeniem oraz jego prezentacją – ok. 5 godz.; praca związana z przygotowaniem do wykładów i utrwaleniem jego teści – ok. 15 godz.

1. G. Grabowska, Europejskie prawo ochrony środowiska, PWN, Warszawa 2000

2. M. Kenig-Witkowska, Prawo ochrony środowiska UE, Wyd. Lexis Nexis 2004

3. J. Jędrośka, M. Bar, Prawo ochrony środowiska, Centrum Prawa Ekologicznego 2004

4. J. Barcz, Prawo materialne i polityki, Wyd. Prawo i Praktyka Gospodarcza 2005

Po ukończeniu wykładu student posiada umiejętność analizy regulacji prawnych Unii Europejskiej z zakresu ochrony środowiska, określenia stopnia transpozycji prawa Unii Europejskiej do prawa krajowego, analizy orzecznictwa sądowego. Posługuje się terminologią charakterystyczną dla prawa ochrony środowiska Unii Europejskiej. Umie określić udział instytucji UE w procesie prawodawczym, umie ocenić rolę trybunałów w skutecznym rozstrzyganiu sporów. Student ma umiejętność oceny w zakresie skuteczności danej regulacji prawnej

Wykład obejmujący również część konserwatoryjną kończy się zaliczeniem w formie prezentacji. Prezentacja ma charakter grupowy (do 3 osób) i dotyczy wybranego orzeczenia. Po prezentacji odbywa się dyskusja dotycząca strony merytorycznej i formalnej prezentacji. Przegotowanie prezentacji jest wcześniej konsultowane. Dodatkowym kryterium jest obecność na wykładzie.