Print syllabus(in Polish) Mikrokosmosy, czyli podróż przez Polskę regionów i małych ojczyzn
General data
| Course ID: | 1900-MIK-OG |
| Erasmus code / ISCED: |
07.1
|
| Course title: | (unknown) |
| Name in Polish: | Mikrokosmosy, czyli podróż przez Polskę regionów i małych ojczyzn |
| Organizational unit: | Faculty of Geography and Regional Studies |
| Course groups: |
General university courses General university courses at Faculty of Geography and Regional Studies General university courses in the humanities |
| ECTS credit allocation (and other scores): |
2.00
|
| Language: | Polish |
| Main fields of studies for MISMaP: | geography |
| Type of course: | general courses |
| Prerequisites (description): | (in Polish) OGUN HUMANISTYCZNY |
| Mode: | Classroom |
| Short description: |
(in Polish) OGUN HUMANISTYCZNY Wybierzmy się w podróż po Polsce, odkrywając ją na nowo! W ramach zajęć prowadzący opowiedzą o Polsce z perspektywy nie wielkich regionów, ale małych ojczyzn. Uczestnicy zapoznają się z lokalnymi grupami regionalnymi, pochodzeniem miejscowych nazw, kulturą, religią, etnosem, mową i problemami mieszkańców poszczególnych obszarów. Spojrzymy w przeszłość, doszukując się genezy współczesnych zjawisk. Przeanalizujemy bieżące problemy szukając ich źródła. |
| Full description: |
(in Polish) Niezależnie od bloku, każde spotkanie rozpoczynać będzie część wprowadzająca, w której studenci zapoznają się z kontekstami warunkującymi rozwój regionów: geograficznym (ukształtowanie terenu, sieć rzeczna, cechy środowiska przyrodniczego determinujące rozwój osadnictwa itd.), historycznym (dzieje osadnictwa, wpływ czynników osadniczych na dzisiejszy krajobraz, pamięć historyczna lokalnych społeczności), językowym (zagadnienia dotyczące regionalnych cech języka, gwary, dialektu) oraz etnograficznymi (mechanizmy kształtowania tożsamóści lokalnej, kultura symbolicznej i materialna, np. architektura, wzornictwo i in. w kontekście relacji człowiek-przyroda). Poruszony zostanie również temat współczesnych zjawisk charakteryzujących dany region (np. fenomen “nowej lokalności”, turystyka regionalna itd.). |
| Learning outcomes: |
(in Polish) Efekty uczenia się: Efekty uczenia się: K_W01, K_W09, K_U01, K_U02, K_U07, K_U08, K_K01, K_K05 WIEDZA Student: zna i rozumie podstawowe nurty badawcze współczesnej geografii oraz związki między geografią fizyczną, geografią społeczno-ekonomiczną, historią, etnografią, antropologią potrafi scharakteryzować podstawowe pojęcia z zakresu geografii regionalnej, geografii historycznej i etnografii potrafi wymienić i scharakteryzować najważniejsze grupy regionalne zamieszkujące współczesną Polskę w podstawowym zakresie zna historię najważniejszych grup regionalnych zamieszkujących współczesną Polskę wyjaśnia różnice w języku, obyczajach, religii, stroju między mieszkańcami różnych regionów Polski UMIEJĘTNOŚCI Student: wyjaśnia różnicę między regionem geograficznym, historycznym i kulturowym bierze udział w dyskusjach na temat zróżnicowania regionalnego Polski student zna i rozumie przyczyny antagonizmów społecznych między mniejszościami i różnymi grupami kulturowymi odnajduje powiązania pomiędzy wydarzeniami i procesami historycznymi a współczesnym krajobrazem społeczno-kulturowym Polski potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu geografii regionalnej, historycznej i antropogeografii do rozwiązywania problemów badawczych prawidłowo interpretuje i wyjaśnia relacje między procesami i zjawiskami przyrodniczymi oraz społecznymi POSTAWY Student: jest otwarty na różnorodność oraz akceptuje zasady zachowania wynikające z szacunku i życzliwości wobec przedstawicieli innych kultur i religii jest gotowy do prowadzenia dialogu międzykulturowego jest gotowy do upowszechniania wiedzy geograficznej (dokonań naukowych) w społeczeństwie oraz szerzenia wartości różnorodności geosfery i różnorodności kulturowej Polski; |
| Assessment methods and assessment criteria: |
(in Polish) Wykład zakończony będzie testem składającym się głównie w pytań zamkniętych. W zależności od wielkości grupy test może być przeprowadzony stacjonarnie bądź online. Zaliczenie przy zdobyciu co najmniej 60% punktów. |
| Practical placement: |
(in Polish) nie dotyczy |
Classes in period "Winter semester 2023/24" (past)
| Time span: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
 
MO TU W TH WYK
FR |
| Type of class: |
Lecture, 30 hours
|
|
| Coordinators: | Magdalena Skorupska | |
| Group instructors: | Piotr Kołpak, Marta Raczyńska-Kruk, Magdalena Skorupska | |
| Students list: | (inaccessible to you) | |
| Examination: |
Course -
Grading
Lecture - Grading |
|
| Main fields of studies for MISMaP: | geography |
|
| Short description: |
(in Polish) Wybierzmy się w podróż po Polsce, odkrywając ją na nowo! W ramach zajęć prowadzący opowiedzą o Polsce z perspektywy nie wielkich regionów, ale małych ojczyzn. Uczestnicy zapoznają się z lokalnymi grupami regionalnymi, pochodzeniem miejscowych nazw, kulturą, religią, etnosem, mową i problemami mieszkańców poszczególnych obszarów. Spojrzymy w przeszłość, doszukując się genezy współczesnych zjawisk. Przeanalizujemy bieżące problemy szukając ich źródła. |
|
| Full description: |
(in Polish) Niezależnie od bloku, każde spotkanie rozpoczynać będzie część wprowadzająca, w której studenci zapoznają się z kontekstami warunkującymi rozwój regionów: geograficznym (ukształtowanie terenu, sieć rzeczna, cechy środowiska przyrodniczego determinujące rozwój osadnictwa itd.), historycznym (dzieje osadnictwa, wpływ czynników osadniczych na dzisiejszy krajobraz, pamięć historyczna lokalnych społeczności), językowym (zagadnienia dotyczące regionalnych cech języka, gwary, dialektu) oraz etnograficznymi (mechanizmy kształtowania tożsamóści lokalnej, kultura symbolicznej i materialna, np. architektura, wzornictwo i in. w kontekście relacji człowiek-przyroda). Poruszony zostanie również temat współczesnych zjawisk charakteryzujących dany region (np. fenomen “nowej lokalności”, turystyka regionalna itd.). Druga część każdego spotkania stanowić będzie autorskie rozwinięcie tematyki na przykładzie małych ojczyzn z omawianego obszaru (z naciskiem na konteksty etnograficzne i antropologiczne w bloku I, geograficzne, polityczne i kulturowe w bloku II oraz historyczne w bloku III) w oparciu o wybrane przez prowadzących i dostosowane do tematyki metody dydaktyczne (wykład, pokaz, dyskusja). BLOK I (dr Marta Raczyńska-Kruk) W bloku pierwszym poruszone zostaną zagadnienia dotyczące cech regionalnych Wielkopolski i Kujaw, Ziem Zachodnich oraz Pomorza Gdańskiego. Odwiedzimy miejsca, które znajdują się w granicach Polski zarówno od setek… ale i od zaledwie kilkudziesięciu lat. Wspólnie zastanowimy się, m.in.: Na ile wielkopolskie, a na ile kujawskie są Pałuki? Czy odkrycie Biskupina wpłynęło na pamięć zbiorową mieszkańców okolicy? Czy “poniemieckie” wciąż znaczy “obce”? Co się stało z kulturą przybyszy ze wschodu na Ziemiach Zachodnich? Gdzie zjemy najlepszą dziadówkę? Dlaczego język kaszubski jest uzanym prawnie językiem regionalnym? 5.10. Wielkopolska i Kujawy 12.10. Ziemie Zachodnie 19.10. Pomorze Gdańskie / Kaszuby BLOK II (dr Magdalena Skorupska) W bloku drugim skupimy się na obszarze wschodniej Polski oraz okolicach Łodzi, a na końcu na Tatrach i Podhalu. Będzie to podróż obejmująca mniejszości narodowe i religijne, również te nieobecne, ale widoczne w krajobrazie. Pytania, na które poszukamy odpowiedzi, to m.in.: Czy warto szukać męża wśród Kurpiów? Czy Tatarzy czują się Polakami? Kto i dlaczego najchętniej chodzi na wybory? Czy Nowe Centrum Łodzi jest nowe? Dlaczego Zakopane nazywane jest Las Vegas Podhala? Czy Sachalin jest w Polsce? Dlaczego Polacy lubią paski? 26.10. Suwalszczyzna, 09.11. Podlasie, 16.11. Lubelszczyzna, 23.11. Mazowsze, 30.11. Łódź i okolice, 07.12. Tatry BLOK III (dr Piotr Kołpak) W tej części zajęć kontynuować będziemy podróż po południowych krainach. Poznamy podstawy historyczne kształtowania się górskich i pogórskich społeczności od Żywiecczyzny po Bieszczady, a także wpływ czynników dziejowych na dzisiejszy krajobraz kulturowy regionów. W dalszej kolejności rozważać będziemy nieco dawniejsze oraz najnowsze dzieje Górnego Śląska oraz Warmii i Mazur – w przypadku obu regionów historia jest kluczem do zrozumienia ich współczesnej charakterystyki społecznej. Dowiemy się m.in.: Którzy górale nie liczą dutków? Czy bokser Tomasz Adamek to faktycznie “Góral”? Czy Gōrny Ślōnsk je barzo roztōmajty kulturowo? Dlaczego Pan Samochodzik kochał jeziora? 14.12. Góralszczyzna 21.12. Podkarpacie 11.01. Górny Śląsk 18.01. Warmia i Mazury 25.01. zaliczenie (test) |
|
| Bibliography: |
(in Polish) A. Gurgul, Podhale, Wołowiec, 2022 J. Bartkowski, Tradycja i polityka: wpływ tradycji kulturowych polskich regionów na współczesne zachowania społeczne i polityczne, Warszawa 2003 A. W. Brzezińska, M. Tymochowicz, Atlas polskich strojów ludowych. Stroje ludowe jako fenomen kulturowy, Wrocław 2013 S. Cisek, Geohistoria. Rzecz o granicach Polski, Łódź 2022 K. Dejna, Atlas gwar polskich. T. 4, Wielkopolska, Kaszuby, Warszawa 2002 J. Gajek, Struktura etniczna i kultura ludowa Pomorza, Gdańsk - Wejherowo 2009 A. Gieysztor, Polska dzielnicowa i zjednoczona: państwo – społeczeństwo – kultura, Warszawa 1972 J. Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa 2002 Kultura ludowa Wielkopolski, red. J. Burszta, Poznań, tom I -1960, tom II - 1964, tom III - 1967 (fragmenty) Późne średniowiecze w Karpatach polskich, red. J. Gancarski, Krosno 2007 M. W. Solarz (red.), Geograficzno-polityczny atlas Polski. Polska w świecie współczesnym: Perspektywa 2022, Warszawa, 2022 J. Solon (red.), Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań 2021 „Ziemie Odzyskane”. W poszukiwaniu nowych narracji, red. E. Kledzik, M. Michalski, M. Praczyk, Poznań 2018 (fragmenty) PKF 18/45: Osadnictwo na Ziemiach Odzyskanych: http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/4501 PKF 36/45: Zjazd autochtonów Ziem Odzyskanych: http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/5980 PKF 20/47: Na zachód! Osadnicy z powiatu piotrkowskiego: http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/9311 Odrą do Bałtyku. Reportaż krajoznawczy z ziem zachodnich, reż. S. Urbanowicz, 1946: https://www.youtube.com/watch?v=bzNhPREKLdI |
|
Classes in period "Winter semester 2024/25" (future)
| Time span: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
MO TU W TH WYK
FR |
| Type of class: |
Lecture, 30 hours
|
|
| Coordinators: | Magdalena Skorupska | |
| Group instructors: | Piotr Kołpak, Marta Raczyńska-Kruk, Magdalena Skorupska | |
| Students list: | (inaccessible to you) | |
| Examination: |
Course -
Grading
Lecture - Grading |
|
| Main fields of studies for MISMaP: | geography |
|
| Short description: |
(in Polish) Wybierzmy się w podróż po Polsce, odkrywając ją na nowo! W ramach zajęć prowadzący opowiedzą o Polsce z perspektywy nie wielkich regionów, ale małych ojczyzn. Uczestnicy zapoznają się z lokalnymi grupami regionalnymi, pochodzeniem miejscowych nazw, kulturą, religią, etnosem, mową i problemami mieszkańców poszczególnych obszarów. Spojrzymy w przeszłość, doszukując się genezy współczesnych zjawisk. Przeanalizujemy bieżące problemy szukając ich źródła. |
|
| Full description: |
(in Polish) Niezależnie od bloku, każde spotkanie rozpoczynać będzie część wprowadzająca, w której studenci zapoznają się z kontekstami warunkującymi rozwój regionów: geograficznym (ukształtowanie terenu, sieć rzeczna, cechy środowiska przyrodniczego determinujące rozwój osadnictwa itd.), historycznym (dzieje osadnictwa, wpływ czynników osadniczych na dzisiejszy krajobraz, pamięć historyczna lokalnych społeczności), językowym (zagadnienia dotyczące regionalnych cech języka, gwary, dialektu) oraz etnograficznymi (mechanizmy kształtowania tożsamóści lokalnej, kultura symbolicznej i materialna, np. architektura, wzornictwo i in. w kontekście relacji człowiek-przyroda). Poruszony zostanie również temat współczesnych zjawisk charakteryzujących dany region (np. fenomen “nowej lokalności”, turystyka regionalna itd.). Druga część każdego spotkania stanowić będzie autorskie rozwinięcie tematyki na przykładzie małych ojczyzn z omawianego obszaru (z naciskiem na konteksty etnograficzne i antropologiczne w bloku I, geograficzne, polityczne i kulturowe w bloku II oraz historyczne w bloku III) w oparciu o wybrane przez prowadzących i dostosowane do tematyki metody dydaktyczne (wykład, pokaz, dyskusja). BLOK I (dr Marta Raczyńska-Kruk) W bloku pierwszym poruszone zostaną zagadnienia dotyczące cech regionalnych Wielkopolski i Kujaw, Ziem Zachodnich oraz Pomorza Gdańskiego. Odwiedzimy miejsca, które znajdują się w granicach Polski zarówno od setek… ale i od zaledwie kilkudziesięciu lat. Wspólnie zastanowimy się, m.in.: Na ile wielkopolskie, a na ile kujawskie są Pałuki? Czy odkrycie Biskupina wpłynęło na pamięć zbiorową mieszkańców okolicy? Czy “poniemieckie” wciąż znaczy “obce”? Co się stało z kulturą przybyszy ze wschodu na Ziemiach Zachodnich? Gdzie zjemy najlepszą dziadówkę? Dlaczego język kaszubski jest uzanym prawnie językiem regionalnym? 5.10. Wielkopolska i Kujawy 12.10. Ziemie Zachodnie 19.10. Pomorze Gdańskie / Kaszuby BLOK II (dr Magdalena Skorupska) W bloku drugim skupimy się na obszarze wschodniej Polski oraz okolicach Łodzi, a na końcu na Tatrach i Podhalu. Będzie to podróż obejmująca mniejszości narodowe i religijne, również te nieobecne, ale widoczne w krajobrazie. Pytania, na które poszukamy odpowiedzi, to m.in.: Czy warto szukać męża wśród Kurpiów? Czy Tatarzy czują się Polakami? Kto i dlaczego najchętniej chodzi na wybory? Czy Nowe Centrum Łodzi jest nowe? Dlaczego Zakopane nazywane jest Las Vegas Podhala? Czy Sachalin jest w Polsce? Dlaczego Polacy lubią paski? 26.10. Suwalszczyzna, 09.11. Podlasie, 16.11. Lubelszczyzna, 23.11. Mazowsze, 30.11. Łódź i okolice, 07.12. Tatry BLOK III (dr Piotr Kołpak) W tej części zajęć kontynuować będziemy podróż po południowych krainach. Poznamy podstawy historyczne kształtowania się górskich i pogórskich społeczności od Żywiecczyzny po Bieszczady, a także wpływ czynników dziejowych na dzisiejszy krajobraz kulturowy regionów. W dalszej kolejności rozważać będziemy nieco dawniejsze oraz najnowsze dzieje Górnego Śląska oraz Warmii i Mazur – w przypadku obu regionów historia jest kluczem do zrozumienia ich współczesnej charakterystyki społecznej. Dowiemy się m.in.: Którzy górale nie liczą dutków? Czy bokser Tomasz Adamek to faktycznie “Góral”? Czy Gōrny Ślōnsk je barzo roztōmajty kulturowo? Dlaczego Pan Samochodzik kochał jeziora? 14.12. Góralszczyzna 21.12. Podkarpacie 11.01. Górny Śląsk 18.01. Warmia i Mazury 25.01. zaliczenie (test) |
|
| Bibliography: |
(in Polish) A. Gurgul, Podhale, Wołowiec, 2022 J. Bartkowski, Tradycja i polityka: wpływ tradycji kulturowych polskich regionów na współczesne zachowania społeczne i polityczne, Warszawa 2003 A. W. Brzezińska, M. Tymochowicz, Atlas polskich strojów ludowych. Stroje ludowe jako fenomen kulturowy, Wrocław 2013 S. Cisek, Geohistoria. Rzecz o granicach Polski, Łódź 2022 K. Dejna, Atlas gwar polskich. T. 4, Wielkopolska, Kaszuby, Warszawa 2002 J. Gajek, Struktura etniczna i kultura ludowa Pomorza, Gdańsk - Wejherowo 2009 A. Gieysztor, Polska dzielnicowa i zjednoczona: państwo – społeczeństwo – kultura, Warszawa 1972 J. Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa 2002 Kultura ludowa Wielkopolski, red. J. Burszta, Poznań, tom I -1960, tom II - 1964, tom III - 1967 (fragmenty) Późne średniowiecze w Karpatach polskich, red. J. Gancarski, Krosno 2007 M. W. Solarz (red.), Geograficzno-polityczny atlas Polski. Polska w świecie współczesnym: Perspektywa 2022, Warszawa, 2022 J. Solon (red.), Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań 2021 „Ziemie Odzyskane”. W poszukiwaniu nowych narracji, red. E. Kledzik, M. Michalski, M. Praczyk, Poznań 2018 (fragmenty) PKF 18/45: Osadnictwo na Ziemiach Odzyskanych: http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/4501 PKF 36/45: Zjazd autochtonów Ziem Odzyskanych: http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/5980 PKF 20/47: Na zachód! Osadnicy z powiatu piotrkowskiego: http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/9311 Odrą do Bałtyku. Reportaż krajoznawczy z ziem zachodnich, reż. S. Urbanowicz, 1946: https://www.youtube.com/watch?v=bzNhPREKLdI |
|
Copyright by University of Warsaw.
