Nowoczesność i polski spór o tożsamość

ogólnouniwersyteckie

Zapoznanie studentów z najistotniejszymi dylematami, uwikłanymi w refleksję dotyczącą sensu przemian, które symbolizuje pojęcie nowoczesności i które nabrały kształtu w kręgu doświadczeń związanych z utratą niepodległości i staraniami związanymi z tworzeniem programów mających udzielić odpowiedzi na fundamentalne pytanie - kim jesteśmy i kim powinniśmy się stać podejmując wysiłek samookreślenia.

w sali

Analiza materiału historycznego usytuowana na pograniczu rozważań z zakresu historii myśli politycznej, antropologii historycznej i filozofii polityki, pozwalająca skupić uwagę na zasadniczych pytaniach dotyczących doświadczeń związanych z presją przemian historycznych obejmujących sferę geopolityki, polityki,stylów myślenia i moralności, kreujących nowe realia społeczne i narzucających potrzebę przemyślenia i ustalenia nowych kodów tożsamości, uwzględniających wyzwania, które symbolizuje pojęcie nowoczesności. Materiał obejmuje okres od przełomu XVIII i XIX stulecia, do przełomu wieku XIX i XX-ego. Celem głównym jest przeanalizowanie powstawania nowego "imaginarium" tożsamości.

1. Pytania historyczne i doświadczenie myślenia - hermeneutyka tożsamości.

Czy Polska tkwi nadal w XIX stuleciu?

2. My - pomiędzy napiętnowaniem, wykluczeniem i epifaniami rodzimości

Konstruowanie obrazu: konfrontacja Wschodu i Zachodu.

3. Nowoczesność - inicjacja i trauma:

Oświecenie, konfederacja barska, rozbiory, Konstytucja, Targowica.

4. Reakcje:

Romantyzm – sprzeciw wobec Zachodu i nowoczesności. Polityka

fantazmatów –

gorączka insurekcyjna. Odkrywanie słowiańskości - pomiędzy Wschodem i

Zachodem.

5. Reakcje:

Pozytywizm: czyli Polacy i Indianie. Obrazy i koncepcje:

postęp, wiara w naukę, liberalizm, tradycja pracy organicznej. Zagadnienie

modernizacji naśladowczej.

6. Reakcje:

Konserwatyzm - paradoksy polskiego konserwatyzmu. Odrzucenie tradycji

insurekcyjnej.

Kontynuacja konserwatyzmu jako falsyfikat i parodia. Problem kolonizowania

tradycji patriotycznej.

7. Epopeja Polski zdziecinniałej: Brzozowski i Gombrowicz.

8. Nacjonalizm – splot wiary i polityki: obsesja katolickiego państwa narodu

polskiego.

T. Kizwalter, Polska nowoczesność. Genealogia, Warszawa 2020

S. Filipowicz, Badania polskiej myśli politycznej i problem świadomości efektywnodziejowej, "Myśl polityczna/Political Thought", nr 1/2019

L. Wolff, Wynalezienie Europy Wschodniej. Mapa cywilizacji w dobie Oświecenia, Kraków 2020

Wiedza: absolwent zna i rozumie

K_W01 specyfikę nauk społecznych na tle innych nauk oraz charakter nauk o polityce i ich miejsce w obszarze nauk społecznych.

K_W02 rolę człowieka w życiu społecznym w perspektywie historycznej i współczesnej oraz w wymiarze politycznym, ekonomicznym (w tym również w odniesieniu do działalności zawodowej i przedsiębiorczości) i kulturowym, a także jego interakcje z najbliższym otoczeniem oraz struktury, w ramach których odbywają się te interakcje, wraz z ich zmianami.

Umiejętności: absolwent potrafi

K_U03 wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu nauk o polityce oraz powiązanych z nimi dyscyplin w celu analizowania i interpretowania zjawisk i procesów w obszarze polityki.

K_U06 wskazać założenia różnych koncepcji polityki oraz ocenić ich efektywność oraz dostrzegać relacje między polityką a zjawiskami i procesami historycznymi, ekonomicznymi, społecznymi i kulturowymi.

K_U07 posługiwać się systemem aksjonormatywnym oraz konkretnymi regułami i normami w obszarze związanym z działalnością publiczną oraz dostrzegać i analizować dylematy etyczne.

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do

K_K01 aktywnego uczestniczenia w życiu publicznym, także w zespołach realizujących cele społeczne, polityczne i obywatelskie; potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy.

Metody pracy: analiza materiału objętego programem. Wspólne dyskusje, odnajdywanie dylematów i sporów interpretacyjnych. Kształtowanie umiejętności samodzielnej pracy z tekstem naukowym i precyzyjnego formułowania własnych poglądów.

Kryteria oceny:

Przygotowanie do zajęć, udział w zajęciach - uczestnictwo w dyskusjach.

Esej zaliczeniowy.