(in Polish) Polityka społeczna w państwach pogranicza euroazjatyckiego

Po ukończeniu kursu student zdobędzie podstawową i usystematyzowaną wiedzę z zakresu polityki społecznej obszaru poradzieckiego. Będzie potrafił wskazać zależności między polityką społeczną i polityką gospodarczą. Zapozna się z demograficznymi uwarunkowaniami polityki społecznej, w migracjami. Zdobędzie wiedzę o tradycyjnych sposobach zaspokajania potrzeb społecznych wśród narodów Eurazji. Przyswoi wiedzę na temat polityki społecznej w ZSRR, a także współczesnego państwa dobrobytu. Będzie potrafił scharakteryzować transformację polityki społecznej w państwach eurazjatyckich. Zdobędzie wiedzę na temat kształtowania polityki społecznej w zależności od ustroju terytorialno-prawnego państw eurazjatyckich. Zapozna się z reformami systemów zabezpieczenia społecznego, zatrudnienia i rynku pracy oraz edukacji i ochrony zdrowia w państwach eurazjatyckich. Zdobędzie podstawową wiedzę o regulacjach w zakresie polityki społecznej w ramach Wspólnoty Niepodległych Państw i Unii Eurazjatyckiej.

I. Wprowadzenie do polityki społecznej

P.s. jako nauka i praktyka. Zakres p.s. Historia polityki społecznej. Funkcje, cele i instrumenty polityki społecznej. Podmioty polityki społecznej.

II. Uwarunkowania ekonomiczne polityki społecznej

1. Istota systemu gospodarczego. Kryteria porównywania systemów gospodarczych współczesnego świata. Gospodarka rynkowa. Gospodarka centralnie planowana. Budżet państwa. Sposoby interwencji państwa w alokację rynkową. Mechanizmy rynkowe w polityce społecznej. Funkcje państwa w polityce społecznej.

III. Współczesne państwo dobrobytu – koncepcje teoretyczne

1. Podstawy teoretyczno-metodologiczne; 2. Typologie; 3. Argumenty za i przeciw państwu dobrobytu.

IV-V. Demograficzne uwarunkowania polityki społecznej

1. Procesy demograficzne; 2. Ruch naturalny ludności; 3. Ruch przestrzenny ludności; 4. Procesy demograficzne w państwach eurazjatyckich i ich konsekwencje dla polityki społecznej; 4. Migracje w państwach eurazjatyckich.

VI. Zaspokajanie potrzeb społecznych w aksjologii i tradycji narodów Eurazji

1. Prawosławie i islam wobec kwestii społecznych i ekonomicznych; 2. Wspólnoty wiejskie wśród Słowian Wschodnich i innych ludów Eurazji; 3. Trybalizm jako mechanizm zaspokajania potrzeb społecznych.

VII. Polityka społeczna w ZSRR

Ideologiczne podstawy ustroju społeczno-gospodarczego ZSRR. Industrializacja i kolektywizacja.

VIII. Transformacja polityki społecznej w państwach poradzieckich

Warianty transformacji społeczno-gospodarczej w państwach eurazjatyckich.

IX. Polityka społeczna a ustrój terytorialno-prawny państwa

1. Charakterystyka terytorialno-prawna państw eurazjatyckich; 2. Centralizacja i decentralizacja; 3. Federacja Rosyjska i państwa unitarne.

X. Reformy systemów zabezpieczenia społecznego

1. Zabezpieczenie społeczne; 2. Systemy ubezpieczeń społecznych; 3. Reformy emerytalne w państwach eurazjatyckich.

XI. Zatrudnienie i rynek pracy

1. Problemy zatrudnienia we współczesnym świecie; 2. Zmiany struktury zatrudnienia; 3. Problemy rynku pracy; 4. Zatrudnienie i rynek pracy w państwach eurazjatyckich.

XII. Problemy edukacji

1. Współczesne wyzwania dla systemu edukacji; 2. Bariery edukacyjne; 3. Reforma edukacji w państwach eurazjatyckich.

XIII. Ochrona zdrowia

1. Zdrowie, ochrona zdrowia, polityka zdrowotna – podstawowe pojęcia; 2. Ochrona zdrowia w p.s.; 3. Modele ochrony zdrowia; 4. Reforma ochrony zdrowia w państwach eurazjatyckich.

XIV. Polityka społeczna w regulacjach Wspólnoty Niepodległych Państw i Unii Eurazjatyckiej

1. WNP i Unia Eurazjatycka jako struktury integracyjne na obszarze poradzieckim; 2. Polityka społeczna w ramach WNP; 3. Polityka społeczna w ramach Unii Eurazjatyckiej.

XV. Zaliczenie

M. Księżopolski, Polityka społeczna. Wybrane problemy porównań międzynarodowych, Katowice 1999, r. I.

A. Kurzynowski, Polityka społeczna – podstawowe pojęcia i zakres, w: A. Kurzynowski (red.), Polityka społeczna, W-wa 2006 i nast.

M. Lavalette, A. Pratt (red.), Polityka społeczna. Teorie, pojęcia, problemy, Warszawa 2010, r. I.

T. Kowalik, Współczesne systemy gospodarcze. Powstawanie, ewolucja, kryzys, Warszawa 2006, r. 1.

Michał G. Woźniak (red.), Gospodarka Polski 1990-2011. Transformacja. Modernizacja. Droga do spójności społeczno-ekonomicznej, Tom 3, r. 9 Państwo minimalne czy państwo racjonalne;.

W. Rutkowski, Współczesne państwo dobrobytu. Ekspansja, kryzys, spory, Warszawa 2009, s. 17-86.

S. Zawadzki, Państwo o orientacji społecznej, Warszawa 1996; r. IV; X; 1.

D. Szelewa, Model polityki społecznej, B. Rysz-Kowalczyk, B. Szatur-Jaworska (red.), W kręgu pojęć i zagadnień współczesnej polityki społecznej, Warszawa 2016.

J. Kleer, Drogi do gospodarki rynkowej na marginesie doświadczeń transformacyjnych w Niemczech Wschodnich, Polsce i Rosji, Warszawa 2003, cz. I.

S. Ciesielski, Rewolucja Stalina, Łomianki 2017, rozdział 8.

Sh. Fitzpatrick, Życie codzienne pod rządami Stalina. Rosja radziecka w latach trzydziestych XX wieku, Kraków 2012, s. 57-95, 129-184.

M. Bułgakow, Prawosławie. Zarys nauki kościoła prawosławnego, Białystok – Warszawa 1992, s. 181-191.

A. Wierzbicki, P. Załęski, Trybalizm a władza, Pułtusk 2008.

M. Okólski, Demografia. Podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie, Warszawa 2005.

EK1. Rozpoznaje znaczenie uwarunkowań cywilizacyjnych dla życia społeczno-gospodarczego w państwach eurazjatyckich (K_W02).

EK2. Ma pogłębioną wiedzę na temat tradycyjnych form zaspokajania potrzeb społecznych wśród narodów Europy Wschodniej, Azji Centralnej i Kaukazu (K_W03).

EK3. Ma wiedzę o historii kształtowania się polityki społecznej w państwach eurazjatyckich (K_W04).

EK4. Posiada wiedzę o transformacji społeczno-gospodarczej w państwach eurazjatyckich (K_W07).

EK5. Ma umiejętność krytycznej obserwacji i interpretacji zjawisk społeczno-gospodarczych oraz dostrzegania ich wzajemnych relacji i zależności (K_U01).

EK6. Potrafi samodzielnie wskazać uwarunkowania procesów społeczno-gospodarczych w państwach eurazjatyckich (K_U02).

EK7. Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę z zakresu polityki społecznej państw eurazjatyckich (K_U07).

EK8. Ma potrzebę ustawicznego uzupełniania i poszerzania wiedzy w zakresie procesów społeczno-politycznych w państwach eurazjatyckich (K_K07).

Frekwencja, aktywność na zajęciach, zaliczenie pisemne w postaci testu.

Nie przewidziano.