Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej

ogólnouniwersyteckie

Wprowadzenie do polityk zagranicznych państw Ameryki Łacińskiej, w tym ich głównych uwarunkowań, specyfiki, najważniejszych problemów i wyzwań. Omówienie systemu międzyamerykańskiego oraz pozycji międzynarodowej państw latynoamerykańskich, zarówno w perspektywie regionalnej, jak i globalnej.

1. Ameryka jako region. Wprowadzenie do przedmiotu.

2-3. Stosunki międzynarodowe w Ameryce Łacińskiej do II wojny światowej. System międzyamerykański

4. Polityka zagraniczna Meksyku

5. Polityka zagraniczna państw środkowoamerykańskich (do wyboru: Gwatemala, Honduras, Kostaryka, Nikaragua, Panama)

6. Polityka zagraniczna Kuby

7. Polityka zagraniczna pozostałych państw karaibskich na przykładzie Haiti/Republiki Dominikany

8. Polityka zagraniczna Wenezueli

9. Polityka zagraniczna Kolumbii

10. Polityka zagraniczna Brazylii

11. Polityka zagraniczna Argentyny

12. Polityka zagraniczna Chile

13. Państwa andyjskie (Boliwia, Ekwador, Peru)

14. Polityka zagraniczna Paragwaju i Urugwaju

15. Zaliczenie końcowe

1. Ameryka jako region. Wprowadzenie do przedmiotu.

Nazewnictwo: Ameryka, Ameryka Łacińska, Hispanoameryka, Luzoameryka, Angloameryka itd. Podstawy wyróżniania tego regionu w stosunkach międzynarodowych.

2-3. Stosunki międzynarodowe w Ameryce Łacińskiej do II wojny światowej. System międzyamerykański

Okres kolonialny. Wojny o niepodległość. Rywalizacja mocarstw. Ruch panamerykański. Konferencja w Chapultepec. Powstanie systemu międzyamerykańskiego. Pakt z Rio.

4. Polityka zagraniczna Meksyku

Specyfika i główni aktorzy meksykańskiej polityki zagranicznej. Zasady i doktryny wyznaczające stosunki zewnętrzne Meksyku. Ewolucja polityki zagranicznej po 1945 r. Relacje z USA

5. Polityka zagraniczna państw środkowoamerykańskich (do wyboru: Gwatemala, Honduras, Kostaryka, Nikaragua, Panama)

Główne uwarunkowania polityki zagranicznej państw Ameryki Środkowej. Integracja środkowoamerykańska. Ewolucja polityki zagranicznej po 1945 r. Konflikty środkowoamerykańskie. Główne problemy w relacjach zewnętrznych (narkotyki, migracje, przestępczość zorganizowana). Specyfika polityki zagranicznej wybranego kraju.

6. Polityka zagraniczna Kuby

Znaczenie Kuby w zachodniej hemisferze. Wpływ rewolucji kubańskiej na stosunki międzynarodowe w Amerykach. Inwazja w Zatoce Świń. Kryzys rakietowy. Stosunki kubańsko-amerykańskie. Polityka zagraniczna w XXI w. Główne problemy i kierunki zaangażowania.

7. Polityka zagraniczna pozostałych państw karaibskich na przykładzie Haiti/Republiki Dominikany

Uwarunkowania, priorytety i główne kierunki polityki zagranicznej państw karaibskich. Od kolonizacji do dyktatury - ewolucja polityki zagranicznej wybranych państw w ujęciu historycznym. Rola i znaczenie integracji regionalnej na Karaibach. Najważniejsze wyzwania polityczno-gospodarcze państw karaibskich.

8. Polityka zagraniczna Wenezueli

Od puntofijismo do socjalizmu XXI wieku – ewolucja głównych założeń wenezuelskiej polityki zagranicznej. Wenezuelska wizja integracji regionalnej. Geneza i konsekwencje kryzysu polityczno-ekonomicznego. Międzynarodowa pozycja Wenezuli

9. Polityka zagraniczna Kolumbii

Główne kierunki i wyzwania kolumbijskiej polityki zagranicznej. Wpływ wojny domowej w Kolumbii na stosunki międzynarodowe w regionie. Proces pokojowy. Relacje kolumbijsko-amerykańskie

10. Polityka zagraniczna Brazylii

Ewolucja priorytetów i głównych kierunków zaangażowania międzynarodowego Brazylii w ujęciu historycznym. Polityka zagraniczna w okresie zimnej wojny. Brazylijska „Różowa Fala”. Rola Brazylii w integracji regionalnej. Relacje z USA

11. Polityka zagraniczna Argentyny

Specyfika i uwarunkowania polityki zagranicznej Argentyny. Zaangażowanie międzynarodowe Argentyny w okresie dyktatury. Główne wyzwania i problemy polityki zagranicznej w XX i XXI w. Relacje z USA i międzynarodowymi instytucjami finansowymi. Argentyna a integracja regionalna

12. Polityka zagraniczna Chile

Ewolucja polityki zagranicznej Chile od XIX do XXI w. – główne założenia i kierunki. Rola Chile w zachodniej hemisferze w okresie zimnej wojny. Współczesne wyzwania chilijskiej polityki zagranicznej.

13. Państwa andyjskie (Boliwia, Ekwador, Peru)

Główne determinanty i specyfika polityki zagranicznej państw andyjskich. Rola i znaczenie integracji regionalnej. Współczesne problemy i wyzwania polityki zagranicznej Boliwii, Ekwadoru, Peru (do wyboru),np. ruch cocaleros; kwestia dostępu Boliwii do Pacyfiku.

14. Polityka zagraniczna Paragwaju i Urugwaju

Uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne polityk zagranicznych Paragwaju i Urugwaju. Skomplikowane relacje z Argentyną i Brazylią. Znaczenie integracji regionalnej w polityce zagranicznej państw.

15. Zaliczenie końcowe

Literatura:

W. Dobrzycki, Stosunki międzynarodowe w Ameryce Łacińskiej, Warszawa 2000.

M. F. Gawrycki, Kuba i rewolucja w Ameryce Łacińskiej, Toruń 2004.

M. F. Gawrycki, Wenezuela i rewolucja (boliwariańska) w Ameryce Łacińskiej, Toruń 2008.

Wojsko i społeczeństwo w Trzecim Świecie, Warszawa 1979.

M. F. Gawrycki, Między wojną a pokojem – narodowe i międzynarodowe koncepcje rozwiązania konfliktu zbrojnego w Kolumbii, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004.

M.F. Gawrycki (red.), Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, WUW 2006

M. F. Gawrycki, Analiza polityki zagranicznej państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów, „Stosunki Międzynarodowe – International Relations”, 2016, nr 2 (t. 52)

M. F. Gawrycki, Analiza polityki zagranicznej państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (II), „Stosunki Międzynarodowe – International Relations”, nr 4 (t. 52) 2016

Wiedza:

zna główne trendy i specyfikę polityki zagranicznej państw latynoamerykańskich; identyfikuje prawidłowo role aktorów pozaregionalnych oraz znaczenie aktywności państw latynoamerykańskich na płaszczyźnie globalnej; posiada gruntowną wiedzę na temat procesu formułowania polityk zagranicznych oraz ich uwarunkowań społecznych i gospodarczych;

Umiejętności:

potrafi analizować wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania polityk zagranicznych państw regionu; posiada umiejętność interpretacji międzynarodowej działalności państw Ameryki Łacińskiej w szerszym kontekście regionalnym i globalnym;

Kompetencje:

Posiada zdolność krytycznego myślenia, którą może wykorzystać we własnej działalności zawodowej; umie w odpowiedni sposób określać priorytety służące realizacji różnych zadań akademickich; jest w stanie krytycznie analizować oraz samodzielnie poszerzać wiedzę z zakresu tematu; potrafi syntetyzować wiedzę pochodzącą z różnych źródeł i formułować prawidłowe argumenty

K_W01,K_W02, KW_03, KW_05, K_U01, K_U02, K_K01, K_K02,

Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę.

Główne kryteria oceniania:

a) test końcowy na ostatnich zajęciach (70%)

b) aktywność (30%)

c) obecność (dopuszczalne są dwie nieobecności)