Print syllabusClinical Ethics
General data
| Course ID: | 3800-BE-EKL-OG |
| Erasmus code / ISCED: |
08.1
|
| Course title: | Clinical Ethics |
| Name in Polish: | Etyka kliniczna |
| Organizational unit: | Faculty of Philosophy |
| Course groups: |
(in Polish) Przedmioty ogólnouniwersyteckie Wydziału Filozofii General university courses General university courses in the humanities |
| ECTS credit allocation (and other scores): |
10.00
|
| Language: | Polish |
| Type of course: | general courses |
| Short description: |
The goal of the class is to acquaint students with the main theoretical positions and research methods of clinical ethics and models of ethics support in clinical settings. |
| Full description: |
The goal of the class is to acquaint students with the main theoretical positions and research methods of clinical ethics. The topics discussed during classes are intended as a background for the discussions of the problems, which will be discussed more specifically during other classes which belong to Bioethics. The material presented comprises the central ethical problems discussed in the contemporary medical ethical literature. The material will be presented starting with more general to the more specific. Topics: The main characteristics and subject matter of clinical ethics. The concepts of health and disease. The right to health and the right to healthcare. Models of clinical ethical deliberation. The 4 principles approach. Models of patient-doctor relationship. Medical professionalism. Medical paternalism. Patient rights – the ethical foundations and legal aspects: patient autonomy, patient decisional competency; informed consent (models, validity conditions, and significance); provision of information to patients and the ethical dimension of patient-medical professional communication; truthfulness in medicine; medical confidentiality. Problems characteristic to selected areas of medical practice: neonatology, reproductive medicine, transplant medicine, intensive care, geriatrics, palliative care, and nursing. Models of clinical support in clinical settings. The origins and nature of ethics consultation. The status and core competencies of clinical ethicists and hospital clinical consultation committees. The challenges of the establishment and evaluation of clinical consultation systems. |
| Bibliography: |
Lektury podstawowe: ‒ Beauchamp T.L., Childress J.F., Zasady etyki medycznej, Książka i Wiedza, Warszawa 1996. ‒ Engelhardt Jr. T., The Foundation of Bioethics, OUP 2007. ‒ Gert B., Culver C.M., Clouser K., Bioetyka: ujęcie systematyczne, Wyd. Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2009. ‒ Łuków P., Granice zgody: autonomia zasad i dobro pacjenta, Scholar, Warszawa 2005. ‒ Różyńska J., Chańska W., (red.), Bioetyka, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013 Lektury tematyczne (w kolejności omawiania na zajęciach; lista może ulec uzupełnieniu w zależności od potrzeb studentów i przebiegu zajęć): − J. Różyńska, P. Łuków, Narodziny i natura bioetyki, w: Bioetyka (red. J. Różyńska, W. Chańska), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013: 15-31 − K. Szewczyk, Bioetyka. Medycyna na granicach życia, PWN 2009, ss. 43-77 − P. Łuków, Rola światopoglądów w tworzeniu prawa medycznego, Prawo i Medycyna 1/8 2011 (42, vol. 13); − N. Daniels, “Is There a Right to Health Care and, If So, What Does It Encompass?”, Helga Kuhse and Peter Singer (ed.), A Companion to Bioethics, sec. ed. Blackwell 2009 − C. Włodarczyk, S. Paździoch, Systemy zdrowotne, Wyd. UJ, Kraków 2001, rozdz. 6 i 7. − CESCR General Comment No. 14: The Right to the Highest Attainable Standard of Health (Art. 12) Adopted at the Twenty-second Session of the Committee on Economic, Social and Cultural Rights, on 11 August 2000 (Contained in Document E/C.12/2000/4) − Boorse, Christopher, “Health as a Theoretical Concept,” Philosophy of Science 44 (1977): 542-573 − Nordenfelt L. Action, Ability, and Health: Essays in the Philosophy of Action and Welfare. Dordrecht ; Boston: Kluwer Academic Publishers; 2000 − Mildred Blaxter, Zdrowie, przekł. Magdalena Okła, Sic! Warszawa 2009, rozdz. 1. − Gert, Bernard; Culver, Charles M.; Clouser, K. Danner, „Malady: A New Treatment of Disease,” Hastings Center Report 11, 3 (1981): 29-37; − B. Gert, Ch. M. Culver, D. K, Clouser, Bioetyka. Ujęcie systematyczne, Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, 2009, rozdz. 5. Pryncypializm − R. Gillon, Etyka lekarska - problemy filozoficzne, Wyd. Lekarskie PZWL , 1997, rozdziały: 10, 12, 13, 14 i 15; − T. L. Beauchamp, J. F. Childress, Zasady etyki medycznej, Warszawa: KiW 1996, ss. 21-49 − W. F. May, „Code, Covenant, Contracts, or Philantrophy: Various Models for Professional Ethics are Available to Medicine,” Hastings Center Report, 5, 6 (1975): 29-38 − R. Veatch. "Doctor Does Not Know Best: Why in the New Century Physicians Must Stop Trying to Benefit Patients." Journal of Medicine and Philosophy 25.6 (2000): 701-721 − Veatch, Robert M., “Models for Ethical Medicine in a Revolutionary Age. What Physician-Patient Roles Foster the Most Ethical Relationship?” Hastings Center Report 2, 3 (1972): 5-7 − Moulton B, King JS. Aligning ethics with medical decision-making: the quest for informed patient choice. J Law Med Ethics. 2010;38(1):85-97. − Pellegrino ED. Professionalism, profession and the virtues of the good physician. The Mount Sinai Journal of Medicine 2002; 69:378–84 − Sullivan WM. Medicine under threat: professionalism and professional identity. CMAJ 2000;162:673-5 − P. Łuków, „Komu jest potrzebny kodeks etyki lekarskiej?”, ISF Diametros 2007, http://www.diametros.iphils.uj.edu.pl/?l=1&p=cnf4&m=44&jh=1&ih=72 − Robert M. Veatch, “Zawodowa etyka medyczna: fundament jej zasad” w: W. Galewicz (red.), Moralność i profesjonalizm Spór o pozycję etyk zawodowych, Wydawnictwo Universitas 2010 − Pellegrino ED. The Commodification of Medical and Health Care: The Moral Consequences of a Paradigm Shift from a Professional to a Market Ethic, Journal of Medicine and Philosophy, Volume 24, Issue 3, 1999; 243-266 − Samuel W. Bloom, Professionalism in the Practice of Medicine, The Mount Sinai Journal of Medicine Vol. 69 No. 6 November 2002, 398-403. − Faden, Ruth R., Beauchamp, Tom L., A History and Theory of Informed Consent, New York, Oxford, Oxford University Press 1986, rozdział 8 − D. Archard, Informed Consent: Autonomy and Self-Ownership, Journal of Applied Philosophy, Vol. 25, No. 1, 2008 − O'Neill, Some limits of informed consent J Med Ethics 2003;29:4-7 − Robert Young, “Informed Consent and Patient Autonomy”, Kuhse & Singer, Companion − Faden, Ruth R., Beauchamp, Tom L., A History and Theory of Informed Consent, New York, Oxford, Oxford University Press 1986, rozdział 7 − O. O'Neill, Autonomy and trust in bioethics. Cambridge; New York: Cambridge University Press; 2002, 16-27. − John Christman, “Constructing the Inner Citadel: Recent Work on the Concept of Autonomy”, Ethics 99 (1) 1988: 109-124. − P. Łuków, Granice zgody: autonomia zasad i dobro pacjenta, Scholar, 2005, ss. 126-165 − J. Knight, „Judging Competence: When the Psychiatrist Need, or Need Not, Be Involved” w: Cutter MAG, Shelp EE. Competency: A Study of Informal Competency Determinations in Primary Care. Dordrecht ; Boston: Kluwer Academic Publishers; 1991 − James F. Drane, “Competency to Give an Informed Consent”, JAMA 1984;252:925-927 − Carl Elliott, “Patients Doubtfully Capable or Incapable of Consent”, Kuhse & Singer, Companion − Roger Higgs, “Truth-telling”, w: Kuhse & Singer, Companion; − Gert Bernard, Culver Charles M., Clouser Danner K, Bioetyka. Ujęcie systematyczne, Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, 2009, rozdz. 10 Paternalizm i jego uzasadnienia − Buchanan, Allen, „Medical Paternalism,” Philosophy and Public Affairs 7 (4) 1978: 370-390 − Carter, Rosemary, “Justifying Paternalism,” Canadian Journal of Philosophy 7, 1 (1977): 133-145 − P. Łuków, Granice zgody: autonomia zasad i dobro pacjenta, Scholar, 2005, ss. 104-125 − Ostrowska, „Paternalizm czy partnerstwo? Relacje między pacjentami a lekarzami w Europie” w: H. Domański, A. Ostrowska, P.B. Sztabiński (red.), W środku Europy? Wyniki Europejskiego Sondażu Społecznego. Warszawa : Wydawn. IFIS PAN, 2006 − K. Kipnis, „Medical Confidentiality” w: The Blackwell Guide to Medical Ethics, eds. Rosamond Rhodes, Leslie P. Francis, Anita Silvers, 2007: 104-127; − J. Różyńska, J. Hołówka, „Tajemnica lekarska” w: Bioetyka (red. J. Różyńska, W. Chańska), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013: 121-134 − Zabójstwo Tatiany Tarasoff w: T.L. Beauchamp, J.F. Childress, Zasady etyki medycznej, przeł. W. Jacórzyński, Warszawa, Książka i Wiedza 1996: 528-531. − “Poszanowanie prywatności i poufność” w: P. Łuków, T. Pasierski, Etyka medyczna z elementami filozofii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2013 − Dickens, B.M. & Cook, R.J., “Adolescents and consent to treatment. International Journal of Gynaecology and Obstetrics” 2005, 89, 179–184. − H. Tristram Engelhardt, Jr., “Beyond the Best Interests of Children: Four Views of the Family and of Foundational Disagreements Regarding Pediatric Decision Making” Journal of Medicine and Philosophy, 35: 499–517, 2010 − „Etyka lekarska w pediatrii” w: Etyka medyczna z elementami filozofii, P. Łuków, T. Pasierski, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2013: 171-190 − Bailey S. “In whose interests? The best interests principle under ethical scrutiny”, Australian Critical Care 2001; 14(4):161-164 − Rekomendacje dotyczące postępowania z matką oraz noworodkiem urodzonym na granicy możliwości przeżycia z uwzględnieniem aspektów etycznych, Zespół ds. Rekomendacji Etycznych w Perinatologii, Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 5, zeszyt 1, 5-13, 2012 − Ch. Harrison, “Fidelity and truthfulness in the pediatric setting: withholding information from children and adolescents” w: Clinical Ethics in Pediatrics, Douglas S. Diekema, Mark R. Mercurio, Mary B. Adam (eds), Cambridge University Press 2011 − Bernal EW. The nurse as patient advocate. Hastings Cent Rep. 1992;22(4):18-23 − William K. Cody, “Paternalism in Nursing and Healthcare: Central Issues and Their Relation to Theory”, Nursing Science Quarterly, Vol. 16 No. 4, October 2003, 288-296 − Sarah Breier-Mackie, “Patient Autonomy and Medical Paternity: Can Nurses Help Doctors to Listen to Patients?” Nursing Ethics 2001 8 (6) − Jerzy Kopania, Etyczny wymiar cielesności, Kraków: Aureus, 2002, ss. 47-69 − Melo H, Brandao C, Rego G, Nunes R “Ethical and legal issues in xenotransplantation” Bioethics. 2001 Oct;15(5-6): 427-42. − M. Nowacka, „Etyka transplantacji”, w: Bioetyka (red. J. Różyńska, W. Chańska), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013: 220-323 − Sue Rabbitt Roff, “We should consider paying kidney donors”, British Medical Journal 2011;343:d4867; Ahad J. Ghods, “Renal Transplantation in Iran”, Nephrology Dialisis Transplantation (2002) 17 (2): 222-228 − Farhat Moazam, Riffat Moazam Zaman, and Aamir M. Jafarey, “Conversations with Kidney Vendors in Pakistan: An Ethnographic Study,” Hastings Center Report 39, no. 3 (2009): 29-44 − B. Wolniewicz, “Neokanibalizm” w: Filozofia i wartości, t. I, Warszawa : Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, 1993, ss. 259-263 − Brian D. Earp et. al., “If I Could Just Stop Loving You: Anti-Love Biotechnology and the Ethics of a Chemical Breakup” The American Journal of Bioethics, 13:11, 3-17 − Douglas T. Human enhancement and supra-personal moral status. Philos Stud. 2013;162(3):473-97 − Bostrom N. In defense of posthuman dignity. Bioethics. 2005;19(3):202-14 − Meyers C, Woods RD. An obligation to provide abortion services: what happens when physicians refuse? J Med Ethics. 1996;22(2):115-20 − Herbert T. Krimmel, “Argument przeciwko rodzicielstwu zastępczemu”, w: Włodzimierz Galewicz (red.) Początki ludzkiego życia. Antologia bioetyki. Tom 2, Wyd. Universitas 2010:337-350; − Przyłuska-Fiszer, „Etyka i przerywanie ciąży” w: Bioetyka (red. J. Różyńska, W. Chańska), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013: 311-326 − Don Marquis, “Dlaczego aborcja jest niemoralna” w: W. Galewicz (red.) Początki ludzkiego życia. Antologia bioetyki. Tom 2, Wyd. Universitas 2010: 215-240 − J. Jarvis Thompson, „Obrona aborcji” w: Włodzimierz Galewicz (red.) Początki ludzkiego życia. Antologia bioetyki. Tom 2, Wyd. Universitas 2010: 145-164 − P. Sagot et al., “Similarly increased congenital anomaly rates after intrauterine insemination and IVF technologies: a retrospective cohort study”, Human Reproduction, Vol.27, No.3 pp. 902–909, 2012 − Michael J. Davies et. al., “Reproductive Technologies and the Risk of Birth Defects”, New England Journal of Medicine 366;19 − Daniel Callahan, "Aging and the Goals of Medicine," Hastings Center Report 24, no. 5 (1994): 39-41 − David Gems. "Is More Life Always Better? The New Biology of Aging and the Meaning of Life." Hastings Center Report 33. no. 4 (2003): 31-39 − Joseph Panno, Aging: theories and potential therapies, Facts On File, Inc., 2005, rozdz. 2 i 3 − Dan W. Brock, Justice, health Care, and the Elderly, „Philosophy & Public Affairs” 18, (3) (1989): 297-312. − Michael Tooley, „Nieistotne rozróżnienie: zabicie a pozwolenie na śmierć”, w: W. Galewicz (red.), Wokół śmierci i umierania. Antologia bioetyki. Tom 1, Wyd. Universitas 2009 − Miller FG, Brody H. Professional integrity and physician-assisted death. Hastings Cent Rep. 1995;25(3):8-17. − Häyry H. “Bioethics and political ideology: the case of active voluntary euthanasia”, Bioethics 1997 Jul-Oct;11(3-4):271-6 − Alichniewicz, w: Bioetyka (red. J. Różyńska, W. Chańska), Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013: 282-294 − John Hardwig, Czy mamy obowiązek umrzeć? w: W. Galewicz (red.), Wokół śmierci i umierania. Antologia bioetyki. Tom 1, Wyd. Universitas 2009. ‒ ASBH, Core Competences for Health Care Ethics Consultation. The Report of the American Society for Bioethics and Humanities, 2nd Edition, 2009. ‒ Aulisio M.P., Arnold R. M., Youngner S. J. (red.) Ethics Consultations. From Theory to Practice, Baltimore and London 2003 ‒ Dubler N.N., Liebman C.L., Bioethics Mediation. A Guide to Shaping Shared Solutions, New York 2004. ‒ Jonsen A.R., Siegler M., Winslade WJ., Clinical Ethics. A Practical Approach to Ethical Decisions in Clinical Medicine, 6th Ed. United States of America 2006. ‒ Fox E., Ethics Consultation: Responding to Ethics Questions in Health Care, U.S. Department of Veterans Affairs, National Center for Ethics in Health Care, 2005. ‒ Post Faber L., Blustein J., Dubler N.N., Handbook for Health Care Ethics Committees, Maryland 2007. ‒ Steinkamp N., Gordijn B., Ethical Case Deliberation on the Ward. A comparison of Four Methods, Medicine, Health Care and Philosophy 2003, vol. 6, s. 235-246. ‒ Amdrur R.J, Bankert E.A., Institutional Review Board. Member Handbook. 2thEd. Jones and Bartelett Publishers 2007 |
| Learning outcomes: |
(in Polish) Nabyta wiedza: ‒ zna i rozumie multi- i interdyscyplinarną terminologię stosowaną w etyce klinicznej ‒ ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na temat specyfiki przedmiotowej i metodologicznej współczesnej etyki klinicznej: zna główne zagadnienia i problemy etyki klinicznej, główne orientacje teoretyczne i badawcze oraz stanowiska aksjologiczne i normatywne; ‒ ma wszechstronną znajomość i dogłębne zrozumienie roli etyki w praktyce klinicznej ‒ zna metody przeprowadzania etycznej analizy przypadków klinicznych i formułowania rekomendacji etycznych Nabyte umiejętności: ‒ krytycznie analizuje teksty z zakresu tematyki seminarium oraz poglądy i argumenty innych autorów, w tym uczestników zajęć ‒ prawidłowo identyfikuje, interpretuje i analizuje problemy i konflikty etycznej, jakie powstają na gruncie praktyki klinicznej ‒ merytorycznie i poprawnie argumentuje, dobiera i konstruuje zaawansowane argumenty normatywne i faktyczne, oraz formułuje odpowiedzi na krytykę ‒ posiada zaawansowaną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych związanych z tematyką seminarium ‒ posiada zaawansowaną umiejętność przygotowania pisemnych prac analityczno-krytycznych oraz prac monograficznych związanych z tematyką seminarium ‒ potrafi w sposób uporządkowany i metodyczny przeprowadzić analizę przypadku klinicznego oraz sformułować i merytorycznie uzasadnić rekomendację etyczną w danej sprawie, korzystając z posiadanej interdyscyplinarnej wiedzy, opinii specjalistów oraz poglądów własnych i innych zaangażowanych podmiotów ‒ prowadzi na poziomie zaawansowanym pracę badawczą pod kierunkiem prowadzącego seminarium, wymagającą samodzielnego wyszukiwania, analizowania i oceniania informacji pochodzących z różnych źródeł oraz integrowania wiedzy z różnych dyscyplin nauki, z których dorobku korzysta bioetyka kliniczna Nabyte kompetencje społeczne: ‒ docenia znaczenia refleksji etycznej w praktyce medycyny ‒ dostrzega i formułuje problemy etyczne związane z pracą badawczą i zawodową na polu etyki klinicznej, ma poczucie odpowiedzialnością przed współpracownikami i innymi członkami społeczeństwa oraz wykazuje aktywność w rozwiązywaniu tych problemów ‒ odznacza się rzetelnością, rozwagą i zaangażowaniem w projektowaniu, planowaniu i realizowaniu działań badawczych i profesjonalnych ‒ podejmuje i inicjuje działania badawcze i profesjonalne, planując i organizując ich przebieg ‒ potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role |
| Assessment methods and assessment criteria: |
(in Polish) Od r.ak. 2023/24 ‒ aktywność (w tym obecność, przygotowanie do zajęć, udział w dyskusjach i pracach seminaryjnych) – 20 % ‒ przygotowanie i wygłoszenie referatu – 5% ‒ przygotowanie pisemnej analizy krytycznej wybranego tekstu z zakresu tematyki seminarium – 10% (2 x 5%) ‒ indywidualne przygotowanie pisemnej, metodycznej rekomendacji etycznej dotyczącej wybranego przypadku klinicznego – 10 % (2 x 5%) ‒ przygotowanie w grupie pisemnej, metodycznej rekomendacji etycznej dotyczącej wybranego przypadku klinicznego – 10 % (2 x 5%) ‒ esej monograficzny z zakresu tematyki seminarium – 20% ‒ egzamin ustny – 25% Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze Do r.ak. 2022/23 ‒ przygotowanie do zajęć i aktywny, konstruktywny udział w dyskusjach i pracach na zajęciach – 25 % ‒ przygotowanie i wygłoszenie referatu wprowadzającego do dyskusji na zajęciach – 15% ‒ praca pisemna z zakresu tematyki seminarium – 30% ‒ egzamin ustny - 30% Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 1 w semestrze |
Classes in period "Academic year 2023/24" (in progress)
| Time span: | 2023-10-01 - 2024-06-16 |
 
MO SEM
TU W TH FR |
| Type of class: |
Seminar, 60 hours, 10 places
|
|
| Coordinators: | Paweł Łuków | |
| Group instructors: | Ignacy Dudkiewicz, Paweł Łuków | |
| Students list: | (inaccessible to you) | |
| Examination: |
Course -
Examination
Seminar - Examination |
Copyright by University of Warsaw.
