Filozofia polityki

monograficzne
ogólnouniwersyteckie

Wykład z filozofii polityki prezentuje całość zagadnień składających się na tę subdyscyplinę filozofii: od teologii politycznej, poprzez główne zagadnienia filozofii polityki takie jak wolność, rozum teoretyczny, praktyczny, ustrój wspólnoty politycznej, własność – dominium, imperium, prawa człowieka, samostanowienie indywidualne i zbiorowe; filozoficzne stanowiska wobec historii (teoria wiecznego powrotu, linearny czas polityczny, postęp w polityce, kategoria rewolucji, konserwatyzm) do filozoficznych podstaw nauk politycznych (racja stanu, biopolityka).

Ontologia polityki wskazuje na podstawy filozoficznej wiedzy o polityce, modele wspólnoty politycznej takie jak: polis, civitas, państwo oraz ustroje: demokracja, arystokracja, monarchia, republika, imperium.

Teologia polityczna uwzględnia modele władzy ufundowane religijnie, jak teokracja czy osadzona w średniowiecznej teologii metafora ciała politycznego, uwzględnia również koncepcję sformułowaną przez Carla Schmitta.

Główne zagadnienia filozofii polityki wskazują na polityczne uwarunkowania oraz konsekwencje różnych modeli racjonalności: rozumu teoretycznego i praktycznego wraz z ich współczesnym rozumieniem.

Panowanie nad przestrzenią oraz osobami. W ramach wspólnoty politycznej wykształca się prawo oraz filozofia prawa, a wraz z nimi modele panowania nad przestrzenią oraz modele własności – dominium oraz imperium, wreszcie prawa człowieka, uwzględniające samostanowienie na poziomie indywidualnym i zbiorowym.

Wojna i jej podstawowe ujęcia: realizm oraz teoria wojny sprawiedliwej odnoszą się do pokoju jako jednego z głównych celów wspólnoty politycznej, przez wielu filozofów (np. Hobbesa) uważanego za najważniejszy.

Filozoficzne stanowiska wobec czasu uwzględniają teorię wiecznego powrotu, ale też linearne ujęcie politycznego czasu: mit początku i przeznaczenia, kategorię rozwoju oraz postępu, postępowi w polityce często towarzyszy koncepcja rewolucji, której przeciwstawia się konserwatyzm.

Filozoficzne podstawy nauk politycznych wskazują z kolei za swoistość politycznej wiedzy (kategoria racji stanu) oraz pokrewieństwo z innymi naukami, takimi jak biologia (biopolityka).

Omawianiem tych zagadnień będziemy się zajmować w trakcie kolejnych spotkań

Wybór:

G. H. Sabine, A History of Political Theory; Przewodnik po współczesnej filozofii politycznej red. R.E.Goodwin i in.; W. Kymlicka Współczesna filozofia polityczna; A. Szahaj, M. Jakubowski, Podręcznik do filozofii politycznej; Leo Strauss, Filozofia polityki; T. Buksiński, Współczesne filozofie polityki.

Nabyta wiedza:

Absolwent zna i rozumie:

K_W02, w pogłębionym stopniu metody badawcze i strategie argumentacyjne filozofii polityki

K_W03, specjalistyczną terminologię filozoficzną w języku polskim

K_W05, główne kierunki rozwoju i najważniejsze nowe osiągnięcia w ramach filozofii polityki

K_W08, pogłębionym stopniu normy konstytuujące i regulujące struktury i instytucje społeczne oraz źródła tych norm, ich naturę, zmianę i drogi wpływania na ludzkie zachowania

K_W10, w pogłębionym stopniu rolę refleksji filozoficznej w kształtowaniu polityki

K_W11, w pogłębionym stopniu zależność między kształtowaniem się idei filozoficznych a zmianami w kulturze, w społeczeństwie i sferze polityki;

Nabyte umiejętności:

Absolwent potrafi:

K_U01, samodzielnie interpretować tekst filozoficzny, twórczo i innowacyjnie komentować i konfrontować tezy pochodzące z różnych tekstów

K_U02, określać stopień doniosłości stawianych tez dla badanego problemu lub argumentacji

K_U03, analizować złożone argumenty filozoficzne, identyfikować składające się na nie tezy i założenia, ustalać zależności logiczne i argumentacyjne między tezami

K_U04, identyfikować zaawansowane strategie argumentacyjne w wypowiedziach ustnych i pisemnych

K_U06, twórczo i innowacyjnie wykorzystywać wiedzę filozoficzną i metodologiczną w formułowaniu hipotez i konstruowaniu krytycznych argumentacji

K_U09, konstruować i twórczo rekonstruować argumentacje z perspektywy różnych stanowisk filozoficznych, uwzględniając właściwe każdemu z nich typy argumentacji i dostrzegając zachodzące między nimi zbieżności i różnice

K_U10, pisać twórcze opracowania monograficzne na podstawie samodzielnie dobranej literatury, stosując oryginalne, innowacyjne podejścia i uwzględniając nowe osiągnięcia w zakresie filozofii

Nabyte kompetencje społeczne:

Absolwent jest gotów do:

K_K02, rozpoznawania braków w swojej wiedzy i umiejętnościach i poszukiwania możliwości usunięcia tych braków

K_K03, samodzielnego podejmowania i inicjowania działań zawodowych oraz planowania i organizowania ich przebiegu

K_K04, dostrzegania i formułowania problemów etycznych związanych z własną pracą badawczą i odpowiedzialnością przed współpracownikami i innymi członkami społeczeństwa oraz do aktywności w rozwiązywaniu tych problemów

K_K05 aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym; interesuje się nowatorskimi koncepcjami filozoficznymi w powiązaniu z innymi częściami życia kulturalnego i społecznego i zachęca do wdrażania tych koncepcji.

Króki esej lub sprawdzian ustny - 85%

Aktywność w trakcie wykładu 15%.

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze