Klimat obszarów zurbanizowanych i obszarów wiejskich

gospodarka przestrzenna

fakultatywne

Student powinien mieć ogólną wiedzę geograficzną.

w sali

Zajęcia służą przedstawieniu potrzeby uwzględniania warunków klimatycznych w gospodarce przestrzennej. Ze względu na mnogość problemów środowiskowych występujących na terenach zurbanizowanych, jak i ze względu na to, że problemy te dotyczą większej liczby osób, silniejszy akcent położony jest na specyficzne cechy warunków atmosferycznych w miastach, ale część zagadnień dotyczy także obszarów wiejskich.

Pierwsza część zajęć (realizowana w pierwszej części semestru) to wykłady, których celem jest zaprezentowanie ważności badań klimatu lokalnego miast oraz terenów wiejskich. Przedstawiane są specyficzne cechy wyróżniające miasto na tle otoczenia (ważne w kontekście problemów współczesnych miast) oraz cechy zróżnicowania klimatu lokalnego obszarów wykorzystywanych rolniczo (ważne w optymalnym ich użytkowaniu). Druga część zajęć (realizowana w drugiej części semestru) to ćwiczenia, w ramach których studenci zdobędą umiejętność pozyskiwania danych do analiz klimatu lokalnego, wykonywania takich analiz i prezentacji ich wyników.

Najważniejsze zagadnienia poruszane w ramach wykładów:

1. Skale przestrzenne klimatu. Przyczyny zróżnicowania klimatu lokalnego. Cechy klimatu lokalnego obszarów poza terenami zurbanizowanymi.

2. Przyczyny i przejawy specyfiki klimatu miasta,

3. Współczesne problemy wynikające ze specyficznych warunków panujących w mieście.

4. Możliwości melioracji warunków panujących w mieście z wykorzystaniem błękitno-zielonej infrastruktury i nowoczesnych technologii.

5. Zróżnicowanie przestrzenne warunków aerosanitarnych – prawidłowości wynikające ze specyfiki źródeł emisji podstawowych zanieczyszczeń na różnych typach obszarów.

6. Monitoring zanieczyszczenia powietrza w Polsce.

7. Hałas komunikacyjny i możliwości walki z nim na różnych obszarach.

8. Zanieczyszczenie światłem.

9. Treści środowiskowe, w tym dotyczące warunków klimatycznych, w strategiach smart cities. Plany adaptacji polskich miast do zmian klimatu.

W ramach ćwiczeń studenci uczą się korzystać z różnych źródeł wiedzy klimatologicznej, pozyskiwać informacje potrzebne do oceny warunków klimatycznych lub aerosanitarnych panujących na danym obszarze, opracowywać je, interpretować i przedstawiać wyniki analizy. Umiejętności te wykorzystują w kilku pracach ćwiczeniowych wykonywanych systematycznie w trakcie całej części semestru przeznaczonej na ten typ zajęć.

Metody dydaktyczne

Pierwsza część zajęć jest prowadzona w formie wykładu. Nie wyklucza to dyskusji na temat omawianych zagadnień, zwłaszcza gdy mowa jest o powiązaniach poszczególnych kwestii z faktami znanymi uczestnikom wykładu z innych zajęć, z mediów czy z życia codziennego.

W drugiej części semestru, w ramach ćwiczeń, po wprowadzeniu dotyczącym każdego z omawianych zagadnień oczekiwana jest dyskusja wszystkich uczestników zajęć dotycząca celów i metod pracy własnej, a po wykonaniu tej pracy – dyskusja dotycząca uzyskanych wyników.

Praca własna studenta polega na opanowaniu omawianych zagadnień, na podstawie samego wykładu, jak i poszerzania przedstawionej wiedzy oraz opanowania prezentowanych umiejętności. Pożądane jest korzystanie przy tym z podanej literatury i innych źródeł wiedzy oraz danych. Wskazane jest też korzystanie z konsultacji z wykładowcą, zarówno w wykładowej, jak i ćwiczeniowej części zajęć. Osobnego nakładu pracy będzie wymagało przygotowanie się do zaliczenia części wykładowej. W części ćwiczeniowej studenta czeka praca własna, zarówno kameralna, jak i terenowa.

Błażejczyk K. i inni, 2014, Miejska wyspa ciepła w Warszawie, uwarunkowania klimatyczne i urbanistyczne, SEDNO Wydawnictwo Akademickie, Warszawa

Czarnecka M., Koźmiński C., 2006, Meteorologia a zanieczyszczenie atmosfery, Akademia Rolnicza w Szczecinie, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin

Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M., 2000, Meteorologia i klimatologia. Pomiary, obserwacje, opracowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Landsberg H.E., 1981, The urban climate, Academic Press

Lewińska J., (red.) 1991, Klimat miasta. Vademecum urbanisty, IGPiK

Lewińska J., 2000, Klimat miasta. zasoby. Zagrożenia. Kształtowanie, IGPiK

Lorenc H., Mazur A., 2003, Współczesne problemy klimatu Warszawy, IMGW, Warszawa

Oke T.R., 1987, Boundary layer climates, Routledge, London

Szponar A., 2003, Fizjografia urbanistyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa

Wiedza

Student zna przyczyny zróżnicowania klimatu lokalnego.

Student zna typowe cechy zróżnicowania klimatu lokalnego obszarów wykorzystywanych rolniczo oraz obszarów zurbanizowanych.

Student zna najważniejsze problemy miast wynikające ze specyfiki ich klimatu.

Student zna sposoby melioracji warunków panujących w mieście.

Student zna źródła informacji o warunkach klimatycznych i aerosanitarnych.

Umiejętności

Student potrafi wyszukiwać dane do analizy warunków klimatycznych i aerosanitarnych.

Student potrafi wykonać proste analizy warunków klimatycznych i aerosanitarnych, przedstawić i zinterpretować ich wyniki.

Student potrafi zidentyfikować w terenie przejawy zróżnicowania warunków klimatu lokalnego.

Student potrafi wskazać działania służące melioracjom klimatu lokalnego.

Kompetencje społeczne

Student jest gotów do działań służących melioracji klimatu lokalnego zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Student jest gotów poszerzać swą wiedzę i umiejętności w zakresie klimatologii stosowanej.

Zaliczeniem wykładowej części przedmiotu jest test realizowany na ostatnich zajęciach pierwszej części semestru. Składa się z on zadań otwartych, problemowych. Przy ich rozwiązywaniu student może korzystać z wybranych przez siebie źródeł informacji. Za test można zdobyć do 30 punktów.

Maksymalna suma punktów możliwych do zdobycia za prace ćwiczeniowe wynosi 30.

W sumie za przedmiot można zdobyć do 60 punktów. Ocena końcowa wynika z sumy punktów zdobytej w ramach obydwu części zajęć. Do zaliczenia przedmiotu na ocenę pozytywną wymagane jest zdobycie w sumie co najmniej 31 punktów.

Dopuszczalna jest nieobecność na dwóch wykładach. Jeśli jest ona usprawiedliwiona, student może liczyć na indywidualne konsultacje służące przedstawieniu mu głównych treści wykładu. Jeśli nieobecność jest nieusprawiedliwiona, student sam powinien zadbać o nadrobienie zaległości. Usprawiedliwienie nieobecności należy przedstawić bezpośrednio po zajęciach, które student opuścił.

W trakcie ćwiczeń dopuszczalna jest tylko usprawiedliwiona nieobecność. Sposób przygotowania zaległej pracy ćwiczeniowej należy wówczas omówić z prowadzącym w ogólnym terminie konsultacji lub w uzgodnionym terminie konsultacji dodatkowych.

Nie dotyczy.