Multimedialny kurs polskiej literatury XIX wieku dla studentów obcokrajowców

ogólnouniwersyteckie

Kurs adresowany jest do studiujących na Uniwersytecie Warszawskim obcokrajowców, w tym stypendystów Rządu RP oraz obywateli UE uczestniczących w programie Erasmus, także studiujących polonistykę. Warunkiem udziału w kursie jest znajomość języka polskiego na poziomie B2.

zdalnie

Kurs proponuje świeże i nowoczesne spojrzenie na tzw. „długi wiek XIX” (1795-1918), równie atrakcyjne dla osób o różnym poziomie wiedzy wyjściowej, w tym także dla studentów kierunków niehumanistycznych. W interesującej i oryginalnej formie przekazuje skondensowaną wiedzę na temat źródeł polskiej świadomości narodowej, dostarczając kluczy do zrozumienia najważniejszych mechanizmów rządzących do dzisiaj naszą literaturą i kulturą, a więc także do bardziej świadomego i kompetentnego uczestnictwa w polskiej zbiorowości. Kurs nie powiela żadnego istniejącego przedmiotu z programu stacjonarnych studiów polonistycznych i jest próbą odejścia od historii literatury ujmowanej tradycyjnie, w kategoriach cezur i przełomów międzyepokowych, ku nowoczesnemu postrzeganiu dziewiętnastowieczności jako wieloprądowej formacji kulturowej. Zajęcia odbywają się przez Internet, z wykorzystaniem zaawansowanych narzędzi multimedialnych (filmy animowane, wykłady wideo, mapa interaktywna i in.).

Kurs proponuje świeże i nowoczesne spojrzenie na tzw. „długi wiek XIX” (1795-1918), równie atrakcyjne dla osób o różnym poziomie wiedzy wyjściowej, w tym także dla studentów kierunków niehumanistycznych. W interesującej i oryginalnej formie przekazuje skondensowaną wiedzę na temat źródeł polskiej świadomości narodowej, dostarczając kluczy do zrozumienia najważniejszych mechanizmów rządzących do dzisiaj naszą literaturą i kulturą, a więc także do bardziej świadomego i kompetentnego uczestnictwa w polskiej zbiorowości. Kurs nie powiela żadnego istniejącego przedmiotu z programu stacjonarnych studiów polonistycznych i jest próbą odejścia od historii literatury ujmowanej tradycyjnie, w kategoriach cezur i przełomów międzyepokowych, ku nowoczesnemu postrzeganiu dziewiętnastowieczności jako wieloprądowej formacji kulturowej. Zajęcia odbywają się przez Internet, z wykorzystaniem zaawansowanych narzędzi multimedialnych (filmy animowane, wykłady wideo, mapa interaktywna i in.).

Do kursu został napisany autorski podręcznik, którego kolejne rozdziały w formie plików pdf student będzie mógł pobrać na własny komputer lub wydrukować. Autorami podręcznika są Ewa Paczoska, Andrzej Fabianowski, Ewa Hoffmann-Piotrowska, Ewa Ihnatowicz, Urszula Kowalczuk, Tomasz Jędrzejewski, Karol Samsel, Michał Mizera i Damian Makuch.

Obowiązkowe teksty literackie (wszystkie zostaną udostępnione w postaci plików pdf):

Antoni Malczewski, Maria

Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia

Adam Mickiewicz, Dziady część III

Cyprian Norwid, Promethidion

Bolesław Prus, Lalka (fragmenty)

Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem, Gloria victis (fragmenty)

Stefan Żeromski, Rozdzióbią nas kruki, wrony

Henryk Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki oraz Listy z Afryki (fragmenty)

Maria Konopnicka, Italia

Stanisław Wyspiański, Wesele

Lektury uzupełniające (wszystkie zostaną udostępnione w postaci plików pdf):

fragmenty książek: Oczy Dürera. O melancholii romantycznej Marka Bieńczyka, Niesamowita słowiańszczyzna Marii Janion, Romantyzm i egzystencja Marii Janion i Marii Żmigrodzkiej, Czarny człowiek. Krasiński wobec śmierci Marka Bieńczyka, Słowo i milczenie bohatera Polaków. Studium o „Dziadach” Ryszarda Przybylskiego, Powstanie styczniowe Stefana Kieniewicza, „Lalka”, czyli rozpad świata Ewy Paczoskiej, Ciała Sienkiewicza Ryszarda Koziołka, „Ja we śnie narodu przeklętym, uśpiony”. Stanisława Wyspiańskiego dramaty-sny Mirosławy Bukowskiej-Schielmann;

artykuły: Bogusława Doparta Adam Mickiewicz – „Dziady”, O autokreacji i koncepcji sztuki w „Promethidionie” Norwida Grażyny Halkiewicz-Sojak, O „centrum” powieściowego świata w „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej Grażyny Borkowskiej, Pogranicza i ograniczenia. Pozytywiści wobec kresów Ewy Paczoskiej, „Listy z Afryki” Henryka Sienkiewicza w świetle dyskursu postkolonialnego Dariusza Trześniowskiego, Tadeusza Budrewicza Rok 1885 w poezji naszej, Andrzeja Nowakowskiego W stronę modernizmu. O estetycznych poglądach Marii Konopnickiej, Plotka o „Weselu” Wyspiańskiego Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Młodopolska batalia o teatr Ireny Sławińskiej, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego w dwóch interpretacjach Andrzeja Wajdy (1973-1991) Joanny Walaszek.

Absolwent kursu:

• nabywa umiejętności badania najważniejszych kontekstów literackich XIX wieku za pomocą narzędzi geografii literackiej i kulturowej;

• potrafi każdorazowo wskazać centra, peryferie i granice kulturowe funkcjonujące w obrębie danej epoki: romantycznej, pozytywistycznej, modernistycznej, a także różnicować względem siebie i charakteryzować literaturę krajową i emigracyjną;

• umie wyznaczyć trasy podróży i emigracji najważniejszych pisarzy XIX wieku i dostrzec w tych przemieszczeniach dynamikę kształtowania nowych obszarów polskości w Europie;

• na podstawie wglądu w mapy interaktywne potrafi wyjaśnić genezę oraz znaczenie najważniejszych toposów XIX-wiecznej geografii literackiej, także dynamikę ich przemian w obrębie granic kraju pod zaborami i na emigracji;

• potrafi poprzez wskazanie arcydzieł XIX wieku i sytuacji historycznej, w której powstawały, określić tożsamościowy charakter literatury tego wieku (od kształtowania polskiej mentalności insurekcyjnej po projekt ogólnej modernizacji kategorii polskości), także w skali jej obfitej i zróżnicowanej recepcji w wieku XX;

• wskazuje różne przejawy i konsekwencje społecznego odbioru dzieł XIX-wiecznych w wieku XX,

• dostrzega ich mitograficzny lub fantazmatyczny wymiar i społeczną rolę w przedefiniowaniu pojęcia polskości.

Zasady oceniania:

• punktacja za poszczególne aktywności:

o quiz do wykładu max.: 10 punktów (nie wlicza się do oceny końcowej)

o quiz do lektury max.: 10 punktów (nie wlicza się do oceny końcowej)

o test do modułu: max. 10 punktów (wlicza się do oceny końcowej)

o zaliczenie końcowe w sali: max. 100 punktów (wlicza się do oceny końcowej);

Ocena końcowa stanowić będzie średnią z sumy punktów zdobytych za poszczególne testy do modułów (max. 100 punktów) oraz z punktów uzyskanych za zaliczenie końcowe w sali, w stosunku 7:3 (70% za zajęcia online i 30% za zaliczenie w sali).

Przeliczanie punktacji na ocenę końcową:

• 0 pkt. – 50 pkt. – nzal

• 51 pkt. – 59 – dostateczny

• 60 pkt. – 69 pkt. – dostateczny +

• 70 pkt. – 79 pkt. – dobry

• 80 pkt. – 89 pkt. – dobry +

• 90 pkt. – 99 pkt. – bardzo dobry

• 100 pkt. – bardzo dobry!