Ekologia z ochroną środowiska
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1400-112EKO-OG |
Kod Erasmus / ISCED: |
07.2
|
Nazwa przedmiotu: | Ekologia z ochroną środowiska |
Jednostka: | Wydział Biologii |
Grupy: |
Przedmioty do wyboru/specjalizacyjne na kierunku MSOŚ oferowane przez Wydział Biologii Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim Przedmioty ogólnouniwersyteckie ścisłe Przedmioty ogólnouniwersyteckie Wydziału Biologii |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | ogólnouniwersyteckie |
Założenia (opisowo): | Znajomość biologii na poziomie licealnym w zakresie rozszerzonym. |
Skrócony opis: |
Zajęcia stanowią wprowadzenie do współczesnej ekologii, od poziomu osobników, poprzez populacje i ekosystemów, po biosferę. Nacisk zostanie położony na przestawienie ewolucyjnego kontekstu omawianych zależności. |
Pełny opis: |
1. Czym jest ekologia? – wieloznaczność terminu. Ekologia jako nauka przyrodnicza . Metody poznania (dedukcja, indukcja – przykłady). Podstawowe pojęcia ekologiczne (środowisko, siedlisko, czynniki ograniczające, populacja, ekosystem). Specyfika badań ekologicznych. 2. Ekologia i nauka o ewolucji. Zmienność i dobór naturalny. Ekologiczne konsekwencje zróżnicowanej rozrodczości i przeżywania. Pojecie dostosowania (fitness). Adaptacje. Miary przystosowań, pojęcie wartości przystosowawczej. 3. Ewolucja strategii życiowych. Konflikty, kompromisy, dylematy ewolucyjne. Zasada alokacji Levinsa. Strategia ewolucyjnie stabilna. 4. Oddziaływania organizm-środowisko, tolerancja ekologiczna. Amplituda fizjologiczna i ekologiczna. Prawo minimum Liebiga, zasada tolerancji ekologicznej Shelforda. Ekotypy. 5. Podstawy ekologii populacji. Definicja populacji, metody badania populacji, struktura i organizacja populacji. Rozrodczość, śmiertelność, analizy demograficzne. Konkurencja wewnątrzgatunkowa i jej efekty. 6. Zagęszczenie i procesy zależne od zagęszczenia. Modele wzrostu liczebności populacji. Analiza dynamiki liczebności populacji – fluktuacje, cykliczność, chaos. 7. Populacje izolowane, teoria metapopulacji. Populacje rozproszone. Koncepcja selekcji siedlisk. Migracje i ich znaczenie. 8. Podstawy genetyki populacyjnej. Prawo Hardy’ego-Weinberga i jego uwarunkowania. Pula genowa populacji i przyczyny jej zmienności. Efektywna wielkość populacji, izolacja, dryf genetyczny, wsobność. Efekt szyjki od butelki (bottleneck effect), efekt założyciela (founder’s effect). 9. Teoria biogeografii wysp. Koncepcja krajobrazu ekologicznego. Przestrzenne zróżnicowanie środowisk, wielkość i izolacja płatów środowiska, strefy brzeżne, korytarze i bariery ekologiczne. 10. Ekologia oddziaływań międzygatunkowych. Konkurencja międzygatunkowa – modele oddziaływań konkurencyjnych, teoria zespołu konkurencyjnego, konkurencja rozproszona i jej efekty. Koncepcja metazespołu. Drapieżnictwo, pasożytnictwo, inne rodzaje oddziaływań międzygatunkowych. 11. Koncepcja ekosystemu. Struktura troficzna ekosystemu, przepływ energii, łańcuchy i piramidy troficzne, wydajności ekologiczne. Regulacja ekosystemu: „z góry” (top-down) i „z dołu” (bottom-up). Biomanipulacja. Sukcesja ekologiczna. 12. Czasowa i przestrzenna zmienność czynników kształtujących warunki życia na Ziemi. Produktywność ekosystemów kuli ziemskiej, produkcja pierwotna i czynniki ją ograniczające, produkcja wtórna. 13. Różnorodność biosfery. Miary różnorodności gatunkowej. Współczesna różnorodność gatunkowa Ziemi. Zmienność różnorodności gatunkowej Ziemi w czasie i przestrzeni. Współczesne zagrożenia różnorodności gatunkowej. 14. Podstawy ekologii człowieka. Wzrost liczebności populacji ludzkiej; jego uwarunkowania i skutki ekologiczne. Miejsce człowieka w strukturze troficznej ekosystemów. Ekologiczne uwarunkowania produkcji żywności, problem wyżywienia ludności w skali świata. Subsydiowanie energetyczne produkcji żywności (uprawa roślin, hodowla zwierząt |
Literatura: |
1. Weiner, J. 1999. Życie I ewolucja biosfery, PWN, Warszawa. 2. Begon, M.,Mortimer, M. 1989. Ekologia populacji. Studium porównawcze zwierząt i roślin. PWRiL, Warszawa, 356 s. 3. Falińska, K. 1996. Ekologia roślin. Podstawy teoretyczne, populacje, zbiorowiska, procesy. PWN, Warszawa. 4. Krebs, Ch. J., 1996. Ekologia. PWN, Warszawa. 5. Begon, M., Harper, J.L., Townsend, C.R., 1996. Ecology. Individuals, Populations, and Communities. 3. wyd., Blackwell, 876 s. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: 1. Ma wiedzę w zakresie podstawowej terminologii stosowanej w ochronie środowiska i ekologii. Zna przebieg podstawowych procesów ekologicznych (K_W02 OsI) 2. Wie, że eksperyment jest podstawą naukowego poznania świata (K_W03 OsI) 3. Zna globalne problemy środowiskowe oraz zastosowanie ekologii w praktyce ochrony przyrody i kształtowania środowiska (K_W05 OsI) |
Metody i kryteria oceniania: |
Ocena efektów kształcenia odbywa się w formie egzaminu testowego. Do zaliczenia trzeba poprawnie odpowiedzieć na min. 60% pytań. |
Praktyki zawodowe: |
brak |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)
Okres: | 2024-02-19 - 2024-06-16 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ WYK
PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin, 20 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Agnieszka Kloch, Joanna Pijanowska | |
Prowadzący grup: | Joanna Pijanowska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.