Migracje międzynarodowe

ogólnouniwersyteckie

w sali

Człowiek wędrował od kiedy pojawił się na świecie. Zróżnicowane były powody tych wędrówek. Procesy globalizacyjne przyspieszyły i zintensyfikowały procesy migracyjne. Warto zadawać sobie pytania dotyczące przyczyn i skutków migracji dla uczestników stosunków międzynarodowych i, badając procesy migracyjne, próbować znajdować odpowiedzi na te pytania. Co skłania ludzi do opuszczania dotychczasowych miejsc ich zamieszkania? Jakie są tego konsekwencje dla państw, z których wyjeżdżają? W jaki sposób reagują na migrantów państwa „imigracyjne”? Czy można i w jaki sposób zarządzać migracjami międzynarodowymi? Kryzys migracyjny roku 2015/16 czy kryzys Unii Europejskiej nie potrafiącej poradzić sobie ze zintensyfikowaną imigracją?

Zagadnienia wstępne. Terminologia.

- pojęcie i skala migracji międzynarodowych

- historia i uwarunkowania migracji międzynarodowych

- przyczyny rozwoju i kierunki migracji międzynarodowych

- rodzaje migracji międzynarodowych

- problemy migracji międzynarodowe w różnych regionach świata

Teorie migracji międzynarodowych

Główne teorie migracji wychodzą z założenia, że człowiek jest istotą osiadłą. A może historia ludzkości jest jednak historią migracji?

Przykłady teorii, z których najczęściej przytaczana jest teoria „push- and – pull”.

Jednostki w migracjach międzynarodowych

Status cudzoziemca na przykładzie ustawodawstwa polskiego :

status, regulacje prawno-administracyjne.

Imigranci w Polsce.

Uchodźcy. Uchodźstwo jako rodzaj migracji

- historia, przyczyny, skala uchodźstwa

- status uchodźcy, zasada non-refoulement

- ochrona uchodźców w różnych regionach świata

- problemy uchodźstwa

Prawo imigracyjne i azylowe wybranych państw

- selektywna polityka imigracyjna

- niekonsekwencje w polityce imigracyjnej

- klęska wielokulturowości w polityce imigracyjnej ?

- Układ Schengen a migracje międzynarodowe

Globalizacja a migracje międzynarodowe

- czy globalizacja ma wpływ na migracje ?

- migracje zarobkowe

- kulturowy wymiar globalizacji w kontekście migracji

- przestępczość zorganizowana : handel ludźmi, niewolnictwo

1. Stephen Castles, Mark. J. Miller, Migracje we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszaw 2011.

2. K. M. Księżpolski, Bezpieczeństwo ekonomiczne, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2011.

3. K. M. Księżpolski, K. Pronińska /red. naukowa/, Bezpieczeństwo ekonomiczne w perspektywie politologicznej – wybrane problemy, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2012.

4. Justyna Nakonieczna, Migracje międzynarodowe a rozwój państw, ŻURAWIA PAPERS, ZESZYT 9, 2007.

5. Izabela Wróbel, Wspólnotowe prawo imigracyjne, Warszawa 2008.

6. Janusz Balicki i Peter Stalker, Polityka imigracyjna i azylowa, Warszawa 2006.

7. Paweł Kaczmarek, Migracje zarobkowe Polaków w dobie przemian, Warszawa 2005.

8. Migracje kobiet. Przypadek Polski, red. nauk. Marta Kindler i Joanna Napierała, Warszawa 2010.

9. Janusz Balicki, Imigranci z krajów muzułmańskich w Unii Europejskiej,

Warszawa 2010.

10. Kamila Fiałkowska i Jakub Wiśniewski, Polityka integracyjna Wielkiej Brytanii wobec uchodźców, Warszawa 2010.

11. Ilona Kielan-Glińska, Muzułmanie w laickiej Francji (1974-2004): w kierunku integracji czy separatyzmu, Kraków 2010.

12. Witold Małachowski, Migracje we współczesnym świecie: implikacje dla Polski, Warszawa 2010.

13. Zofia Kawczyńska – Butrym, Migracje. Wybrane zagadnienia, Lublin 2008.

14. Migracje międzynarodowe, pod red. nauk. Grażyny Firlit – Fesnak, Warszawa 2008.

15. Seria wydawnicza pod red. nauk. Jana E. Zamojskiego : Migracje i społeczeństwo.

16. Paul Scheffer, Druga ojczyzna. Imigranci w społeczeństwie otwartym,

Wołowiec 2010.

17. I. Wyciechowska, Zasady i konsekwencje Porozumienia z Schengen /w:/ Instytucjonalizacja wielostronnej współpracy międzynarodowej w Europie, pod red. S. Parzymiesa i R. Zięby, Warszawa 2004.

18. Iwona Wyciechowska, Globalizacja a migracje międzynarodowe, /w:/ Stosunki międzynarodowe w XXI wieku, pod red. E. Haliżaka, Warszawa 2006.

19. I. Wyciechowska, Globalizacja a migracje międzynarodowe, /w:/ Stosunki międzynarodowe w XXI wieku, pod red. E. Haliżaka, Warszawa 2006.

20. Wpływ migracji na bezpieczeństwo ekonomiczne Unii Europejskiej, /w:/

Bezpieczeństwo ekonomiczne w ujęciu politologicznym, wyd. Elipsa,

Warszawa 2012.

21. Przestępczość zorganizowana i przemyt ludzi, /w:/ Świat wobec współczesnych wyzwań i zagrożeń, pod red. Janusza Symonidesa, wyd. Scholar, Warszawa 2010.

22. Problematyka migracji międzynarodowych w koncepcjach teoretycznych, Stosunki międzynarodowe. International Relactions, nr 2 (t. 50) 2014.

23. Kulturowe uwarunkowania gettoizacji migrantów /w:/ G. Michałowska, H. Schroeiber, J. Nakonieczna /red./ Kultura w stosunkach międzynarodowych. T. II Pułapki kultury, WUW, Warszawa 2014.

24. Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. 2006.234.165.

25. Zmiany przepisów dotyczące cudzoziemców w 2017 r.

www.cudzoziemiecwpolsce.pl/zmiany-przepisow-dotyczace-cudzoziemcow-w-2017-r /

26. Ustawa o cudzoziemcach z 12 grudnia 2013, Dz. U. z 2013 r. poz. 1650, z 2014 r. poz. 463, 1004.

www.prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20130001650

27. Ustawa z dnia 28 lipca 2011 r. o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach, Dz. U. z 2011 r. Nr 191, poz. 1133, Nr 291, poz.1707.

28. Układ z Schengen i Porozumienie Wykonawcze do Układu, Seria DOKUMENTY, Zeszyt 2, 11/1998, MSW i A, Warszawa kwiecień 1998 r.

29. ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) NR 343/2003 z dnia 18 lutego 2003 r. ustanawiające kryteria i mechanizmy określania Państwa Członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z Państw Członkowskich przez obywatela państwa trzeciego, Dz. U. L 50 z 25.2.2003, str. 1 zmienione przez:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1103/2008, Dziennik Urzędowy z dnia 22 października 2008 r., L 304 80 14.11.2008.

30. Porozumienie w sprawie pogłębienia współpracy transgranicznej, w szczególności w zwalczaniu terroryzmu, przestępczości transgranicznej i nielegalnej imigracji.

Dokument został opublikowany, 7 lipca 2005 r. przez Radę UE pod numerem 10900/05.

31. W dniu 6 sierpnia 2008 r. zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE: dwie decyzje Prüm: Decyzja Rady 2008/615/WSiSW z 23 czerwca 2008 r. w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej, w szczególności w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej, oraz Decyzja Rady 2008/616/WSiSW z 23 czerwca 2008 r. dotycząca wdrożenia decyzji 2008/615/WSiSW w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej (wraz z „Załącznikiem”).

32. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2011 r. w sprawie zmiany konwencji z Schengen, P7_TA(2011)0336.

33. Biuletyn Migracyjny, Ośrodek Badań Nad Migracjami, UW.

34. Projekt Europa 2030. Wyzwania i szanse. Raport dla Komisji Europejskiej sporządzony przez Grupę Refleksji dotyczący przyszłości UE do roku 2030. Demograficzne wyzwania: starzenie się społeczeństwa, imigracja i integracja.

35. Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, Dz. U. UE z dnia 17.12.2007 C 306/01, Dz. U. UE 2010 C/47 lub Prawo Unii Europejskiej. Wybór dokumentów. Wprowadzenie, wybór i opracowanie Jan Barcz, Instytut Wydawniczy EuroPrawo 2010.

36. www.dw.com/pl/fala-imigrantów-do-europy-nie-słabnie/a-18741407

Dzięki nabyciu wiedzy teoretycznej popartej licznymi przykładami dotyczącymi procesów migracyjnych we współczesnym świecie, student winien potrafić samodzielnie analizować te procesy, winien rozpoznawać i wyjaśniać korzyści i zagrożenia, jakie stają przed państwami wysyłającymi i przyjmującymi migrantów. Student powinien potrafić wyjaśnić postępowanie państw wobec migracji międzynarodowych i krytycznie, zgodnie ze zdobytą w czasie wykładów wiedzą, ocenić ich politykę. Student powinien także wyrobić sobie zdanie na temat zmieniającego się obecnie stanowiska Polski /prace nad nowelizacją ustawodawstwa/, jako strony układu z Schengen, wobec prowadzonej dotychczas polityki azylowej i imigracyjnej. Student powinien posiąść podstawową wiedzę pomagająca w pracy z migrantami w urzędach państwowych, jak i w organizacjach rządowych i pozarządowych.

Dla tych spośród słuchaczy, którzy zdecydują się na wyższą ocenę, dodatkowym efektem uczenia się, będzie możliwość napisania eseju na wybrany szczegółowy temat z zakresu migracji międzynarodowych

Obecność na wykładach i wykazywane zainteresowanie /zgłaszane uwagi, wypowiedzi, pytania/ oraz, na ocenę bardzo dobrą, napisania eseju na wybrany szczegółowy temat z zakresu migracji międzynarodowych /skonsultowany wcześniej z wykładowcą/.