Krytyka prawna w tradycji rosyjskiej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2200-1W017-OG |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Krytyka prawna w tradycji rosyjskiej |
Jednostka: | Wydział Prawa i Administracji |
Grupy: |
Przedmioty ogólnouniwersyteckie społeczne Przedmioty ogólnouniwersyteckie Wydziału Prawa i Administracji |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | ogólnouniwersyteckie |
Założenia (opisowo): | Ogólne przygotowanie w zakresie nauk społecznych lub prawnych. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Przedmiotem zajęć będzie socjologiczne spojrzenie na rosyjską tradycję prawa jako odmienną od zachodniej, ale kształtującą się nie w izolacji a w bezpośrednim kontakcie z tradycją Zachodnią. Wykład zwraca uwagę na źródła i przejawy krytycznego spojrzenia na prawo charakterystycznego dla kultury rosyjskiej, aż do ich skrajnej formy - antylegalizmu. |
Pełny opis: |
Zamiarem wykładu jest rozszerzenie wiedzy o społecznej istocie prawa jako zjawiska kulturowego i zaprezentowanie swoistości rosyjskiej kultury i tradycji prawnej. Zadanie to będzie realizowane przez ukazanie genezy i manifestacji kulturowych krytyki prawa w historii i tradycji rosyjskiej. Uwzględnione zostaną zarówno przejawy antylegalizmu manifestowanego przez ideologie władzy jak i te, które były pochodną opozycji wobec porządków rosyjskich. Tradycja rozumiana jest jako żywy społecznie (wyrażający się w zachowaniach kulturowo istotnych) obraz przeszłości (to tak w skrócie). kształtujących zachowania kulturowe prawnie istotne (zarówno działania jak i inne wytwory kulturowe). Celem wykładu jest: • przedstawienie podstawowej wiedzy dotyczącej kulturowej tożsamości prawa; • ukazanie zależności między tradycją prawną a treścią rozwiązań prawnych; • ukazanie zależności wzajemnej między tradycją prawną i ustrojem społecznym i politycznym; • zaprezentowanie głównych kierunków rozwoju rosyjskiej nauki prawa; • wyjaśnienie kulturowych źródeł braku szacunku dla prawa; • charakterystyka rosyjskiej krytyki prawa i antylegalizmu w rosyjskiej kulturze prawnej • przedstawienie krytycznych doktryn prawnych w nauce rosyjskiej ze szczególnym uwzględnieniem zaczątkowej socjologii prawa; • rozważenie znaczenia marksistowskiej krytyki prawa dla kształtowania się sowieckiego antylegalizmu; • wskazanie na czynniki blokujące mimetyczne reformy prawa. |
Literatura: |
Wybrana bibliografia: 1. [zbior.], Semiotyka dziejów Rosji, Wydawnictwo Łódzkie, Łodź, 1993; 2. James H. Billington, Ikona i topór. Historia kultury rosyjskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008 3. Zbigniew Cywiński, Między samoderžaviem a nihilizmem - rosyjskie dyskusje o państwie prawnym u zarania XX wieku, Kwartalnik prawa publicznego, Rok III, Nr 2/2003. s. 58 - 94; 4. Zbigniew Cywiński, Rosyjski dualizm prawny a koncepcje Leona Petrażyckiego, [w:] Галина Фаизовна Гараева, Ярослав Турлуковски (ред.), Мысль Л.И. Петражицкого и современная наука права. Материалы международной научно-практической видео-конференции, Издательство «Экоинвест», Краснодар 2016, s. 455 – 474 (w języku rosyjskim: Збигнев Цывински, Русский правовой дуализм и концепции Льва Петражицкого, [w:] Галина Фаизовна Гараева, Ярослав Турлуковски (ред.), Мысль Л.И. Петражицкого и современная наука права. Материалы международной научно-практической видео-конференции, Издательство «Экоинвест», Краснодар 2016, s. 433 – 454). 5. Zbigniew Cywiński, Sprawiedliwość przeciwko prawu. Rosyjskie spory o prawo i sprawiedliwość, w: Jerzy Kwaśniewski [red. naukowy], Normatywność współczesnej Polski, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005, s. 207 - 255; 6. Zbigniew Cywiński, U źródeł terroru: nihilizm prawny a wykluczenie prawne. Przypadek rosyjski, w: Idee naukowe Adama Podgóreckiego. Pod red. Jerzego Kwaśniewskiego i Jana Winczorka, PTS, IPSiR UW, Warszawa 2009, s. 261 – 284. 7. Richard Pipes, Rosja carów, Wydawnictwo MAGNUM, Warszawa 2006; 8. Andrzej Walicki, Filozofia prawa rosyjskiego liberalizmu, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa1995; 9. Andrzej Walicki, Zarys myśli rosyjskiej od oświecenia do renesansu religijno filozoficznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego, Kraków, 2005. 10. Alexander Vucinich, Social Thought in Tsarist Russia. The Quest for a General Science of Society, 1861 - 1917, University of Chicago Press, Chicago and London, 1976.. |
Efekty uczenia się: |
zakresu wiedzy: poznanie sensu i znaczenia tradycji i kultury w życiu społecznym z uwzględnieniem zróżnicowania kulturowego i procesów konwergencji kulturowej; przyswojenie wiadomości dotyczących rosyjskiej tradycji i kultury z akcentem na kulturowe znaczenie zorganizowanych i władczych form przymusowej regulacji normatywnej tudzież społecznie utrwalonych obrazów sprawiedliwego porządku; zaznajomienie się z węzłowymi momentami kształtującymi podstawowe pojęcia i wyobrażenia kulturowe związane z prawem w dziejach rosyjskich. Z zakresu umiejętności: nabycie umiejętności posługiwania się terminologią socjologiczną w zakresie badań kulturowych i dotyczących wpływu obrazów przeszłości na współczesne zachowania społeczne, odróżnianie cech znaczących różnych kręgów kultury prawnej. W zakresie innych kompetencji: Nabycie umiejętności postrzegania prawa jako znaczącego elementu życia społecznego, dostrzeganie pluralizmu i złożoności kulturowej współczesnego świata i zdolności krytycznej analizy stereotypów i uprzedzeń kulturowych Po zakończeniu procesu uczenia student: • widzi prawo jako złożone zjawisko uwarunkowane społecznie i kulturowo; • opisuje podstawowe elementy kultury prawnej; • charakteryzuje tradycję prawną jako element kultury; • opisuje cechy odróżniające rosyjską kulturę prawną od zachodniej kultury prawnej; • wskazuje podstawowe czynniki wpływające na odmienność rosyjskiej tradycji prawnej; • opisuje skutki konfliktu kulturowego wynikającego z odmienności tradycji prawnej; • opisuje podstawowe etapy kształtowania się rosyjskiej tradycji prawnej; • charakteryzuje wątki prawne w XIX wiecznym rosyjskim dyskursie społecznym: • ocenia wpływ prawa na kształt ustroju społecznego i politycznego; • wskazuje i potrafi scharakteryzować przejawy krytyki prawa i antylegalizmu • odróżnia generalne prawa od jednostkowych przywilejów i potrafi wskazać przykłady; • wskazuje źródła powstania w nauce rosyjskiej nurtu refleksji socjologiczno–prawnej; • odróżnia wpływy rosyjskiej tradycji prawnej od wpływów ideologii marksistowskiej w sferze ideologii prawnych; • opisuje mechanizm kształtowania się prawa sowieckiego w pierwszych dwóch dekadach; • poddaje krytyce upraszczające interpretacje rosyjskiej rzeczywistości i historii. |
Metody i kryteria oceniania: |
Kryteria podstawowe: kontrola obecności i test ze znajomości wykładu przeprowadzany zdalnie Kryteria dodatkowe: pisemna praca zaliczeniowa związana z problematyką wykładu. Szczegółowe zasady zostaną przekazane studentom, którzy zapiszą się na przedmiot. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.