Filozofia francuska Ip

obowiązkowe

Tematyka kursu nawiązuje do wiadomości uzyskanych przez studenta na zajęciach z Historii Literatury Francuskiej oraz Historii Francji. Celem kursu jest zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami filozofii francuskiej oraz pogłębienie umiejętności interpretacji tekstów teoretycznych.

w sali

Zajęcia poświęcone są wybranym aspektom filozofii francuskiej od średniowiecza do XX wieku. Na podstawie lektury i analizy fragmentów dzieł filozoficznych zostaną wyodrębnione cechy najważniejszych prądów filozoficznych obecnych we Francji:

- myśl teologiczna i nominalistyczna Abelarda

- idee teologiczne Kalwina

- myśl Montaigne'a

- racjonalizm Kartezjusza

- idee jansenizmu wg Pascala

- myśl polityczna Monteskiusza i Rousseau

- filozofia Ideologów XVIII wieku

- myśl polityczna epoki Rewolucji Francuskiej

- podstawy filozofii liberalnej wg B. Constanta i Tocqueville'a

- pozytywizm francuski

- intuicjonizm H. Bergsona (opcjonalnie)

- filozofowie odnowy chrześcijańskiej w XX wieku

- egzystencjalizm

Zajęcia poświęcone są wybranym aspektom filozofii francuskiej przedstawionym w sposób przekrojowy, na przestrzeni dziejów (od średniowiecza do XX wieku). Lektura i analiza fragmentów dzieł wybranych twórców pozwoli wyodrębnić główne założenia prądów filozoficznych, które rozwinęły się na terenie Francji.

Na wstępie zaprezentowane zostaną poglądy Piotra Abelarda na temat universaliów oraz jego myśl etyczno-teologiczna przedstawiona w kontekście filozofii epoki. Następnie omówione będą idee teologiczne Jana Kalwina, które miały istotny wpływ na kształt Reformacji we Francji. Analiza renesansowej myśli filozoficznej obejmie także idee polityczne Jana Bodina (Bodinusa), zwolennika monarchii i władzy absolutnej króla, oraz jego poglądy na gospodarkę kraju. Dopełnieniem refleksji na temat XVI wieku będzie lektura wybranych esejów Montaigne’a i próba odpowiedzi na pytanie dotyczące poglądów filozoficznych autora i kondycji człowieka zarysowanej w jego dziele.

Wiek XVII otworzą założenia racjonalizmu wg Kartezjusza przedstawione w "Rozprawie o metodzie". Następnie zostanie przywołana myśl teologiczna jansenistów, którą zilustrują wybrane fragmenty "Myśli" Pascala.

Omówienie filozofii wieku Oświecenia rozpocznie przypomnienie i rozwinięcie myśli politycznej Monteskiusza ("O duchu praw"), która następnie zostanie zestawiona z poglądami na społeczeństwo obywatelskie przedstawione w pismach Jana-Jakuba Rousseau. Studenci zapoznają się także z myślą osiemnastowiecznych Ideologów (Maine de Biran). Analiza filozofii francuskiego Oświecenia obejmie także lekturę fragmentów pism Condorceta dotyczących kwestii społecznych (m.in. równouprawnienia kobiet).

Myśl filozoficzna XIX wieku zostanie przedstawiona na podstawie wybranych kwestii – założeń prekursora liberalizmu i konstytucjonalizmu, Benjamina Constant, członka grupy z Coppet związanego z Mme de Staël i, podobnie jak ona, nawiązującego w swych poglądach filozoficznych do myśli Monteskiusza. Analiza liberalizmu dziewiętnastowiecznego będzie kontynuowana na podstawie fragmentów dzieła "O demokracji w Ameryce" Alexisa de Tocqueville’a. Następnie, na podstawie tekstów Augusta Comte’a i Hipolita Taine’a zostaną przedstawione założenia francuskiego pozytywizmu.

Filozofia francuska XX wieku zostanie przedstawiona na podstawie fragmentów tekstów Henri Bergsona i jego « filozofii czasu ». Z kolei lektura tekstów Jacques’a Maritaina pozwoli zaprezentować konteksty odnowy chrześcijańskiej epoki i idee neoscholastyczne. Studenci zapoznają się także z filozofią egzystencjalną obecną w dziełach Sartre’a. Założenia ewolucjonizmu chrześcijańskiego zostaną sformułowane na podstawie fragmentów tekstów Pierre’a Teilhard de Chardin.

Tatarkiewicz Władysław, "Historia filozofii", wyd. dowolne;

Russell Bertrand, "Dzieje filozofii Zachodu", Warszawa, wyd. Aletheia, 2000

Strauss Leo, Cropsey Joseph, "Historia Filozofii Politycznej" Warszawa, Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego, 2010

Kołakowski Leszek (red.), "Filozofia XVII w.: Francja, Holandia, Niemcy", Warszawa, PWN, 1959.

Drozdowicz Zbigniew, "Filozofia francuska w epoce Oświecenia", Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 2005.

Baczko Bronisław (red.), "Filozofia francuskiego Oświecenia, antologia tekstów", Warszawa, PWN, 1961

Po zakończeniu kursu filozofii na II roku student posiada następujące umiejętności i wiedzę:

- ma pogłębioną wiedzę na temat kierunków filozoficznych obecnych we Francji oraz potrafi wymienić ich przedstawicieli

- posługuje się odpowiednią terminologią z zakresu filozofii.

- ma usystematyzowaną wiedzę o procesach zachodzących w obszarach kultury, filozofii, historii idei.

- potrafi korzystać z różnych źródeł i sposobów, aby wyszukiwać, analizować i wybierać informacje niezbędne do aktywnego uczestnictwa w zajęciach.

- potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury (literatura, sztuka) oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację.

- W zakresie ograniczonym do zagadnień właściwych dla tego przedmiotu wykład realizuje następujące efekty uczenia się: K_W10, K_U03, K_U04, K_K01, K_K02, K_K04.

Warunki zaliczenia: aktywny udział w zajęciach, wystąpienia ustne.

Testy będą przeprowadzane w trybie stacjonarnym i/lub zdalnym.

kolokwium pisemne, w przypadku gdyby zajęcia odbywały się w budynku.

Zaliczenie zdalne/ustne w przypadku pracy online.

Przewiduje się wówczas pracę zdalną na platformie zoom.us.

Wymagane zaplecze techniczne : dostęp do internetu, mikrofon i kamerka

Student ma prawo do dwóch nieobecności.

Brak