Historia starożytna 3006-HST2
Rok akademicki 2019/20
Ćwiczenia,
grupa nr 1
![]() zaznaczono (na zielono) terminy aktualnie wyświetlanej grupy |
| |||||
Przedmiot | Historia starożytna 3006-HST2 | |||
Zajęcia |
Rok akademicki 2019/20 (2019)
(w trakcie)
Ćwiczenia (CW), grupa nr 1 [pozostałe grupy] |
|||
![]() |
Termin i miejsce: |
każda środa, 13:15 - 14:45
sala 118 Budynek dydaktyczny - Krakowskie Przedmieście 1 jaki jest adres? |
||
![]() |
Terminy najbliższych spotkań: | Część spotkań jest ukryta - pokaż terminy wszystkich spotkań. | ||
Liczba osób w grupie: | 2 | |||
Limit miejsc: | (brak danych) | |||
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |||
Prowadzący: | Krystyna Stebnicka, Aleksander Wolicki | |||
Literatura: |
Patrz niżej część B „Zakres tematów”. Niezależnie od zestawionych tam lektur wszystkich uczestników zajęć obowiązuje bieżące sprawdzanie wszystkich pojawiających się w źródłach i opracowaniach nazw geograficznych w Atlasie Historii Starożytnej Ludwika Piotrowicza, not biograficznych o autorach źródeł w Słowniku pisarzy antycznych pod red. Anny Świderkówny a niejasnych terminów w zależności od potrzeb w Małej encyklopedii kultury świata antycznego, pod red. Kazimierza Kumanieckiego, Oxford Classical Dictionary wyd. 3 (pod red. S. Hornblowera & A. Spawfortha) lub Der Neue Pauly (istnieje też wersja angielsko-języczna New Pauly) |
|||
Zakres tematów: |
Semestr zimowy – dr hab. Aleksander Wolicki 1. Zajęcia wstępne - Sprawy organizacyjne. - Podstawowe pomoce badacza starożytności. 2. Homer Odyseja, wojna trojańska i tzw. „świat homerowy” (i) Postać Homera - Najstarsze wzmianki o Homerze. - Hellenistyczna tradycja biograficzna. - Nowożytny spór o imię Homera Źródło: Homer, Odyseja, w tł. J. Parandowskiego (było wiele wydań, najlepiej korzystać z wydania w serii Biblioteka Antyczna). [UWAGA! Na te zajęcia trzeba przeczytać pierwsze 12 pieśni] Literatura: T. Sinko, Literatura grecka, t. I cz. 1: Literatura archaiczna VIII-VI w., Kraków 1931,31-62 lub H. Podbielski, „Homer wczoraj i dziś”, [w:] Literatura Grecji starożytnej, t. I, Epika-liryka-dramat, red. H. Podbielski, Lublin 2005, 67-90. O starożytnych biografiach Homera wstęp [w:] Homerika czyli żywoty Homera i poematy przypisywane poecie, przeł. W. Appel, Warszawa 2007, 23-40. (ii) Teorie powstania poematów homerowych. - Wystąpienie Friedricha Wolfa. - Spór pluralistów z unitarystami. - Teoria formularna. - Homer między literaturą ustną a pisaną. Źródło: j.w. [UWAGA! Na te zajęcia należy przeczytać Odyseję do końca czyli drugie 12 pieśni] Opracowania: j.w. + wstęp Z. Abramowiczówny do tł. Odysei pióra L. Siemieńskiego w serii BN i A.B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, Warszawa 2010, roz. I (o teorii formularnej i Milmanie Parrym). (iii) Kwerenda: ofiara w Odysei. - Typologia aktów ofiarnych. - Przebieg aktu ofiarnego. - Religijny sens ofiary. Źródło: j.w. Opracowania: P. Vidal-Naquet, Czarny Łowca, Warszawa 2003,37-61 (= roz.1.1. Religijne i mityczne aspekty ziemi i ofiary w Odysei) i E. Wipszycka & B. Bravo, Historia starożytnych Greków, t. I, Warszawa 1988,297-335 lub W. Lengauer, Religijność starożytnych Greków, Warszawa 1994, ss. 78-111 (= roz. III Ofiara, kult, święto). (iv) Podsumowanie. Co to jest „świat homerowy”? - Definicja poezji heroicznej. - Próba zakreślenia jej przydatności jako źródła historycznego. Źródło: j.w. Opracowania: J. Griffin, Homer, Warszawa 1999, 9-31; E. Wipszycka & B. Bravo, Historia starożytnych Greków, t.I, Warszawa 1988, 124-125; L. Trzcionkowski, „Historyczne aspekty eposu homeryckiego”, [w:] Literatura Grecji starożytnej, t. I, Epika-liryka-dramat, red. H. Podbielski, Lublin 2005,41-66. 3. Przedstawienie aktu ofiarnego w malarstwie wazowym (i) Przedstawienia wazowe jako źródło historyczne - Malarze wazowi – nośnik – język i treść obrazu – odbiorcy. - Charakterystyka malarstwa wazowego jako źródła historycznego Opracowania: - M. L. Bernhard, Greckie malarstwo wazowe, Ossolineum 1966, ss. 1-79 [VIa.2250ab] lub: - J. Boardman, Sztuka grecka, Toruń 1999, ss. 35-42; 54-63; 100-123; 198-215; 247-249 [VIa.3617a-c] (ii) Analiza wybranych przedstawień. - Identyfikacja akcesoriów, postaci i przestrzeni ofiarnej - Węzłowe punkty aktu ofiarnego w przedstawieniach wazowych - Malarstwo wazowe jako źródło do poznania mentalności religijnej Źródła: - trzy przedstawienia wazowe [w:] Cambridge Ancient History, vol. IVbis, il. nr.222 [VIa.2972/4bis] i Cambridge Ancient History, vol. VIbis, il. nr 141 i 142 [VIa.2972/6bis] [UWAGA! Proszę czytać uważnie opisy ilustracji.] Opracowania: (a) dla wszystkich: - patrz literatura wyżej Blok 2 (iii) [UWAGA! Proszę aby osoby które czytały podręcznik B. Bravo & E. Wipszyckiej czytały teraz rozdział książki W. Lengauera, i na odwrót] (b) „nadprogramowo” dla ambitnych osób angielsko- lub francuskojęzycznych: - F. Lissarague, Vases grecs, Hazan 1999, ss. 134-152 (= roz. Hommes et dieux) [VIa.3547] - W. Burkert, Greek Religion, Oxford 1990, ss. 54-75 [VIa.2896] 4. Religia a imperium. Prawo ateńskie o pierwocinach eleuzyńskich (i) Krytyka zewnętrzna źródła - Datowanie, okoliczności powstania i autorstwo tekstu - Procedura legislacyjna w Atenach w V w. p.n.e. Źródła: - R. Meiggs & D. Lewis, A Selection of Greek Historical Inscriptions, Oxford 1969 nr. 73 [przekład inskrypcji będzie dostępny w depozycie] [UWAGA! O dacie dokumentu należy przeczytać także: Tukidydes, Wojna peloponeska, II.13-17; V.19 i 24, a o postaci wieszczka Lampona także Arystofanes, Ptaki, i Plutarch, Żywot Peryklesa, 6] Opracowania: - o inskrypcji: R. Meiggs & D. Lewis, A Selection of Greek Historical Inscriptions, Oxford 1969, ss. 219-223 [ksero w depozycie] lub F. Sokolowski, Lois sacrées des cités grecques, Paris 1969, ss. 8-11 (dyskusja na ss. 10-11) [Biblioteka IH, sygnatura: VIb.810b] - o systemie legislacyjnym w Atenach w V w.: R. Kulesza, Ateny Peryklesa, Warszawa 1991, ss. 10-36 lub M. Węcowski, „Praktyka demokracji” [w:] B.Bravo, M.Węcowski, E.Wipszycka, A.Wolicki, Historia starożytnych Greków, t. II, Warszawa 2009, 402-420. [UWAGA! Uczestnicy zajęć muszą znaleźć także podstawowe informacje o Arystofanesie, Tukidydesie i Plutarchu] (ii) Kult eleuzyński na usługach ateńskiego imperializmu - Treść regulacji o pierwocinach eleuzyńskich - Kult eleuzyński a państwo ateńskie - Religia jako narzędzie dominacji Źródła: j.w. Opracowania: O imperium ateńskim: A. Wolicki, „Imperium ateńskie” [w:] B.Bravo, M.Węcowski, E.Wipszycka, A.Wolicki, Historia starożytnych Greków, t. II, Warszawa 2009, 100-139 O poszczególnych postaciach kultu eleuzyńskiego patrz odpowiednie hasła w P.Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej O ateńskiej ideologii imperialnej 5. Proces Sokratesa (i) Proces Sokratesa. Tradycja źródłowa - Obrona Platona a Obrona Ksenofonta. - Diogenes Laertios i jego źródła. Źródła: - Platon, Obrona Sokratesa (wiele wydań) - Ksenofont, Obrona Sokratesa - Ksenofont, Wspomnienie o Sokratesie, ks. I, rozdz. 1-2 [Obydwa teksty Ksenofonta znajdują się w: Ksenofont, Pisma sokratyczne, tłum. L. Joachimowicz, Warszawa 1967] - Diogenes Laertios, Żywoty sławnych filozofów, PWN Warszawa 1988, ss. 86-104 (roz. o Sokratesie) Opracowania: - M.H. Hansen, The Trial of Socrates - from the Athenian Point of View, Copenhagen 1995, ss. 4-15 [BUW 676191] - M-F. Baslez, Prześladowania w starożytności, Kraków 2009, ss. 25-38 (ii) Proces Sokratesa. Rekonstrukcja zdarzeń i ich interpretacja - Przebieg procesu publicznego w Atenach V-ego wieku. - Przypadek Sokratesa: oskarżyciele, treść aktu oskarżenia, mowy stron, wyrok. - Konkluzja: co to była asebeia? Źródła: j.w. Opracowania: - M. H. Hansen, The Trial of Socrates - from the Athenian Point of View, Copenhagen 1995, ss. 16-31 - tegoż, Demokracja ateńska w czasach Demosthenesa, Warszawa DiG 1999, ss. 186-211 (o sądach ateńskich) 6. Zajęcia końcowe: test z mapy. |
|||
Metody dydaktyczne: |
Zajęcia są prowadzone w formie dyskusji. W optymistycznym wariancie rolą prowadzącego będzie sformułowanie problemów, moderowanie dyskusji i jej podsumowanie. Dla osób, które chcą się wykazać, przewidywane są referaty (sprawozdanie z lektury obcojęzycznej). Na koniec semestru odbędzie się sprawdzian ze znajomości mapy (mapa Grecji właściwej i mapa greckiej kolonizacji). Nieobecności (powyżej jednej) studenci będą zaliczać w formie rozmowy indywidualnej na dyżurach. |
|||
Metody i kryteria oceniania: |
Poza frekwencją (maksimum jedna nieodrobiona nieobecność w semestrze) podstawowym kryterium oceny poszczególnych uczestników będą obserwacje prowadzącego odnośnie do ich udziału w dyskusji i odpowiedzi na zadawane (także imiennie) pytania. Trafność tych obserwacji będzie kontrolowana poprzez zestawienie z wynikami kończących każdy semestr testów z mapy, na których pojawią się wyłącznie takie nazwy geograficzne, które padały na zajęciach w trakcie semestru. W sytuacjach, gdy nie będzie jasności co do oceny (zwłaszcza w przypadku zbyt ograniczonej aktywności danej osoby w dyskusji) prowadzący rezerwuje sobie prawo do indywidualnego odpytania uczestnika zajęć w trybie dyżuru z całości/części materiału z zajęć. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.