Historical geography - contemporary research problems

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z bieżącymi zadaniami badawczymi realizowanymi na polu geografii historycznej w Zakładzie/Katedrze Geografii Politycznej i Historycznej WGSR UW. Co do zasady - poza spotkaniami organizacyjnymi i ew. zaliczeniem - przedmiot jest realizowany w trakcie wycieczki/wycieczek terenowych (w ich trakcie wykłady w terenie, warsztaty, spotkania, zwiedzanie). Przedmiot ma także za cel włączyć studentów w prace badawcze prowadzone w Zespole. Od 2024 r. w kolejnych latach przedmiotem badań są/będą relikty Zastawu Spiskiego (1412-1769) i wielokulturowe dziedzictwo Spisza. Możliwe jest dofinansowanie wyjazdów z UW, ale należy być gotowym do (1) zaangażowania się w pozyskiwanie środków finansowych i/lub (2) pokrycia kosztów z własnych środków

Celem przedmiotu jest rozpoznanie w trakcie badań terenowych reliktów istnienia polskiego Starostwa Spiskiego / Zastawu Spiskiego (1412-1769, formalnie do 1772) oraz zapoznanie się z wielokulturowym dziedzictwem Spisza (Niemcy, Słowacy, Węgrzy, Polacy, Rusini, Romowie). Biorąc pod uwagę podział Zastawu na jedno terytorium przylegające do Polski i pięć eksklaw (w sumie 16 miast spiskich) w każdym roku badania będą prowadzone w innej części Zastawu, tudzież w pozostałej niezastawionej Polsce części tego regionu. W trakcie badań w szczególności będą prowadzone prace z zakresu geografii pamięci (związane z Polską upamiętnienia, toponimy, w tym urbanonimy), geografii politycznej (granice reliktowe Zastawu, zachowania wyborcze mieszkańców d. Zastawu, terenów poza Zastawem położonych ob. w Polsce i na Słowacji), geografii religii (kult świętych, patrocinia) i geografii osadnictwa.

Realizacja przedmiotu zakłada osiągnięcie konkretnych efektów materialnych, np. m.in. napisanie artykułu naukowego, budowę i rozbudowę przygotowywanej bazy danych, wykreślenie i uzupełnianie stosownej mapy, przygotowanie wystawy np. fotografii, wygłoszenie prelekcji (np. na forum PTG) lub referatu na konferencji naukowej. Studenci będą podzieleni na grupy przeznaczone do realizacji stosownych zadań w zależności od swoich predyspozycji. W fazie przygotowania wyjazdu zakłada się udział studentów w przygotowaniu merytorycznym i organizacyjnym wyjazdu oraz zapoznanie się z literaturą.

Studenci:

- zapoznają się z zadaną literaturą;

- uczestniczą w wycieczce/wycieczkach terenowych;

- poznają i wykorzystują w praktyce wybrane metody badań (np. kwerenda archiwalna / biblioteczna, czytanie i interpretacja dawnych map w świetle innych źródeł historycznych, wywiad terenowy, inwentaryzacja i kartowanie obiektów w terenie, kalibracja i wektoryzacja map);

- uczestniczą w przygotowaniu artykułu naukowego, wystawy, prelekcji lub referatu etc. (niektóre z zadań wykonują razem z nauczycielami akademickimi, inne samodzielnie pod ich nadzorem merytorycznym).

Nakład pracy studenta: 5 ECTS = 5 × 25h = 125h (w bezpośrednim kontakcie 4 ECTS)

(N) – praca w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem,

(S) – praca własna (samodzielna) studenta.

- Przygotowanie merytoryczne i organizacyjne wyjazdu, w tym konsultacje = 30h (N)

- Badania terenowe = 30h (N)

- Samodzielne przygotowanie do wyjazdu – 3h/tyg. = 30h (S)

- Pisanie artykułu naukowego, przygotowanie wystawy, posteru, przygotowanie i wygłoszenie prelekcji lub referatu etc. = 30h (N)

RAZEM = ok. 125h

1. Braudel F., 1971, Historia i trwanie, przeł. Bronisław Geremek, przedm. B. Geremek i W. Kula, Warszawa (wskazane fragmenty).

2. Homza M., Sroka S. (red.), Historia Scepusii Vol. I, Bratysława, Kraków 2001.

3. Homza M., Sroka S. (red.), Historia Scepusii Vol. II, Bratysława, Kraków 2021.

4. Włodek L., Cztery sztandary, jeden adres, Kraków 2017.

5. Mapa Starostwa Spiskiego Franciszka Floriana Czakiego (1762), Zeszyty Tatrzańskie 3/2013.

Efekty uczenia się (kody): K_W01, K_W09 / K_U01, K_U03, K_U012/ K_K02

Po ukończeniu przedmiotu student:

Wiedza

1. rozumie i zna wpływ procesów historycznych i politycznych na kształt krajobrazu kulturowego w Polsce i krajach sąsiednich;

2. zna przebieg procesów osadniczych, historycznych i politycznych w badanym regionie historycznym;

3. rozumie wzajemne relacje pomiędzy geografią a historią;

4. rozumie pojęcie wielokulturowości i wskazuje jej elementy/manifestacje w badanym regionie.

Umiejętności

1. wykorzystuje w praktyce poznane w trakcie zajęć metody badań z pogranicza geografii i historii;

2. potrafi zaplanować i przygotować prosty wyjazd naukowy;

3. potrafi napisać artykuł naukowy, przygotować wystawę, prelekcję lub referat naukowy.

Kompetencje

1. jest gotów podejmować w terenie działania na rzecz inwentaryzacji, udokumentowania i zachowania dziedzictwa kulturowego przeszłości.

Postawy

1. rozumie znaczenie czynników geograficznych i historycznych w procesie kształtowania krajobrazu kulturowego.

1. Podstawą zaliczenia jest udział w wycieczce/badaniach terenowych.

2. Ocena zależy od stopnia włączenia się studenta w prace przygotowawcze i rozliczeniowe zw. z wyjazdem naukowym, a w jego trakcie w same badania.

3. Ocena końcowa jest wynikiem oceny zaangażowania, nakładu pracy studenta i jej jakości dokonanej przez nauczyciela zgodnie ze swoim doświadczeniem i wiedzą.