Historia filmu dokumentalnego

ogólnouniwersyteckie

Przedmiot dotyczy szczegółowego zagadnienia z zakresu historii filmu, a mianowicie historii filmu dokumentalnego potraktowanego jako filmowy gatunek i zarazem zjawisko socjologiczne.

Przedmiot ma za zadanie możliwie kompleksowe przybliżenie studentom zagadnienia, jakim jest historia światowego filmu dokumentalnego od początków tego zjawiska (koniec XIX wieku) do dnia dzisiejszego. Kino jako fenomen społeczny i kulturowy zaczyna swe istnienie właśnie od form dokumentalnych (takich jak filmy braci Lumiere), a następnie dochodzi w jego ramach do stopniowego i znaczącego rozwoju tej formy, aż do dzisiejszego bogactwa dokumentalnych form kinowych, telewizyjnych i internetowych. Zajęcia obejmą następujące zagadnienia:

- Początki kina i początki rejestracji dokumentalnej

- Pierwsze kroniki filmowe

- Brytyjska szkoła dokumentu (m.in. John Grierson i „Poławiacze śledzi”)

- Filmowa awangarda w służbie dokumentu (Joris Ivens)

- Sowiecka szkoła montażu a film dokumentalny (Dziga Wiertow)

- Początki dokumentu epickiego i antropologicznego (Robert Flaherty)

- Brytyjski dokument czasu drugiej wojny światowej (Humphrey Jennings)

- Polska szkoła dokumentu (Karabasz, Kieślowski, Hoffman/Skórzewski)

- Free cinema i nowy dokument brytyjski (Andrerson/Richardson/Reisz)

- Cinema verite we Francji (Jean Rouch)

- Direct cinema w Stanach Zjednoczonych (Drew/Wiseman/Pennebaker)

- Dokument psychologiczny (Bracia Maysels, „Szare ogrody”)

- Dokument śledczy (Errol Morris)

- Reality show i telewizyjne formy dokumentalne

- Dokument eksperymentalny ery MTV (Godfrey Reggio)

- Dokument perswazyjny po 11 września 2001 r. (Michael Moore)

Forma zajęć wybrana przez prowadzącego to wykład z elementami konwersatorium. Wykład będzie bogato ilustrowany przykładami filmowymi, które będą stanowić punkt wyjścia do dyskusji ze studentami.

Od studenta będzie się oczekiwać poświęcenia dodatkowej ilości godzin dla obejrzenia kilku filmów zadanych jako „lektury obowiązkowe”.

Literatura zalecana:

BARSAM R.M., Non-Fiction Film: A Critical History, Bloomington–Indianapolis 1992.

GRANT B. K, HILLIER J., 100 Documentary Films, London 2009.

HELMAN A., Film faktów i film fikcji: dialektyka postaw i poetyk twórczych, Katowice 1977.

KOŁODYŃSKI A., Tropami filmowej prawdy, Warszawa 1981.

OSTHERR K., Medical Visions: Producing the Patient Through Film, Television and Imaging Technologies, Oxford 2013.

PRZYLIPIAK M., Kino bezpośrednie 1960–1963, Gdańsk 2007.

– Kino bezpośrednie 1963–1970: Czas autorów, Gdańsk 2014.

– Kino bezpośrednie 1963–1970: Między obserwacją a ideologią, Gdańsk 2013.

Po zakończeniu zajęćstudent ,

W zakresie wiedzy, zna i rozumie (K_W04, K_W05, K_W06):

- podstawowe metody interpretacji dzieł multimedialnych oraz ich analizy ikonograficznej i stylistycznej

- podstawowe metody analizy kulturoznawczej, historycznej, społecznej i filozoficznej w perspektywie historycznej

- rozumie związki pomiędzy działaniami kulturowymi i przemianami w życiu społecznym

W zakresie umiejętności, potrafi (K_U01, K_U02, K_U05):

- selekcjonować oraz interpretować informacje pochodzące z różnych źródeł tekstowych, ikonograficznych, elektronicznych

- dokonywać analizy dzieła sztuk wizualnych, multimedialnych, performatywnych w kontekście estetycznym i społecznym

- posiada podstawowe umiejętności wykorzystywania interdyscyplinarnych metod i narzędzi badawczych w analizie zjawisk kultury współczesnej

W zakresie kompetencji społecznych (K_K07, K_K09):

- rozumie zasady tolerancji i różnic kulturowych

- czynnie uczestniczy w życiu kulturalnym i społecznym, wyzyskując wszelkie formy medialne, artystyczne i naukowe

Podstawowym kryterium będzie ocena przyswojenia sobie przez studenta podstawowych informacji z zakresu historii światowego filmu dokumentalnego (tytuły filmów, nazwiska twórców, nazwy i cechy nurtów, etc.). Wiedzą tą powinien wykazać się w teście zaliczeniowym, będącym podstawą oceny rocznej.

Zaliczenie na ocenę (praca końcowa)