Encounter of Cultures in the Mirror of Sources: Spanish and Indian Sources about the Spanish Conquest of America
General data
Course ID: | 3700-AL-SKZHI-OG |
Erasmus code / ISCED: |
08.0
|
Course title: | Encounter of Cultures in the Mirror of Sources: Spanish and Indian Sources about the Spanish Conquest of America |
Name in Polish: | Spotkanie kultur w zwierciadle źródeł – hiszpańskie i indiańskie przekazy o konkwiście. |
Organizational unit: | Faculty of "Artes Liberales" |
Course groups: |
(in Polish) Przedmioty oferowane przez Kolegium Artes Liberales (in Polish) Przedmioty ogólnouniwersyteckie Wydziału "Artes Liberales" (in Polish) Przedmioty ogólnouniwersyteckie wystawiane przez Kolegium Artes Liberales General university courses General university courses in the humanities |
ECTS credit allocation (and other scores): |
6.00
|
Language: | Polish |
Type of course: | general courses |
Prerequisites (description): | (in Polish) Konieczna (przynajmniej bierna) znajomość języka angielskiego. |
Short description: |
(in Polish) Zajęcia konwersatoryjne poświęcone lekturze tekstów źródłowych ukazujących spotkania cywilizacji europejskiej z cywilizacjami kontynentu amerykańskiego, w szczególności zaś ‒ hiszpańskiej konkwisty Mezoameryki i obszaru andyjskiego. Wybrane teksty są zarówno europejskiego, jak i indiańskiego pochodzenia, znajdują się wśród nich relacje uczestników wydarzeń historycznych, kroniki, pisma polemiczne i publicystyczne oraz utwory należące do literatury pięknej. Celem ich lektury jest identyfikacja i analiza sposobów przedstawiania i konceptualizacji odmienności kulturowej oraz samego zderzenia cywilizacji, jak również zrozumienie wpływu, jaki doświadczenie spotkania z Innym wywarło na kulturę europejską i rodzime kultury Ameryki. |
Full description: |
(in Polish) W trakcie zajęć studenci zapoznają się z wyborem tekstów opisujących spotkania cywilizacji Starego i Nowego Świata, które miały miejsce u zarania epoki nowożytnej; na liście lektur znajdują się zarówno teksty o charakterze relacji historycznych, mające fundamentalne znaczenie dla zrozumienia procesu konkwisty i kolonizacji (m.in. listy Kolumba i Cortésa czy kroniki autorów indiańskich), jak i dzieła literackie, filozoficzne, teologiczne i publicystyczne odnoszące się bezpośrednio do fenomenu spotkania cywilizacji (Brevísima relación Bartolomégo de las Casas i inne teksty związane z tzw. kontrowersją z Valladolid, bulle papieskie) i wyzyskujące tę tematykę do własnych celów (utwory renesansowych i oświeceniowych pisarzy i myślicieli). Szczególna uwaga poświęcona zostanie tekstom poświęconym kulturze, obyczajom i wierzeniom ludności podbitych przez Hiszpanów ziem, a więc refleksji, z której narodzi się później antropologia kulturowa. Celem lektury tekstów źródłowych i towarzyszącej jej dyskusji nie jest odtworzenie przebiegu wydarzeń historycznych epoki konkwisty ani realiów kulturowych przedkolonialnego i kolonialnego Nowego Świata, lecz przybliżenie sposobu, w jaki kultura europejska i rdzenne kultury Ameryk radziły sobie z doświadczeniem odmienności kulturowej i jakie strategie przyjmowały, by nazwać i opisać obcą rzeczywistość. Dwa zjawiska, które przez cały czas trwania zajęć pozostaną w centrum uwagi, to przekład międzykulturowy oraz poszukiwanie analogii do zjawisk zakorzenionych w kulturze, z której wywodzi się autor tekstu. W miarę potrzeb i możliwości tematyka zajęć może zostać również rozszerzona poza ramy czasowe wczesnej nowożytności, zarówno w dalszą przeszłość ‒ do antyku i średniowiecza ‒ jak i w czasy późniejsze. Część zajęć poświęcona jest współczesnym konsekwencjom europejskiego kolonializmu – zjawiskom takim jak rasizm i stereotypizacja rasowo-etniczna (w tym autostereotypizacja), metysaż kulturowy, zawłaszczenie kulturowe (cultural appropriation) – analizowanym za pomocą podstawowych narzędzi studiów postkolonialnych. |
Bibliography: |
Przedstawiona bibliografia ma charakter orientacyjny: wybór konkretnych tekstów zależy m.in. od zainteresowań i oczekiwań grupy. Wszystkie teksty źródłowe studenci otrzymują w formie elektronicznej. Bibliografia podmiotowa: de Ayala, Felipe Guaman Poma: Nueva corónica y buen gobierno, dowolne wydanie. Boccaccio, Giovanni: De Canaria, dowolne wydanie. Bogowie i ludzie z Huarochirí, tłum. i oprac. Jan Szemiński, Kraków 1985. de las Casas, Bartolomé: Krótka relacja o wyniszczeniu Indian, tłum. K. Niklewiczówna. Poznań 1988. Doctrina christiana en lengua española y mexicana (1548), tłum. i oprac. Katarzyna Granicka (fragmenty) Cortés, Hernán: Listy o zdobyciu Meksyku tłum. M. Mróz i R. Tomicki, Gdańsk 1997. Diaz del Castillo, Bernal: Pamiętnik żołnierza Korteza, tłum. A.L. Czerny, Łódź 1986. de Durán, Diego: Historia de las Indias en Nueva España e islas de la Tierra Firme, dowolne wydanie. Eiríks saga Rauða (Saga o Eryku Rudym), dowolne wydanie. Ginez de Sepulveda, Juan: Democrates secundus, sive de iustis belli causis apud Indios, dowolne wydanie. Herodot: Dzieje, dowolne wydanie. Inkowie o Inkach. Antologia, wybór i tłum. Jan Szemiński. Warszawa 2015. Listy o odkryciu Ameryki, wybór i red. J. Kieniewicz, tłum. J. Perlin, A. Rurarz, J. Szymanowska. Gdańsk 1995. Mikołaj V: Dum Diversas (bulla) Mikołaj V: Romanus Pontifex (bulla) de Montaige, Michel: Próby, dowolne wydanie. Nuñez Cabeza de Vaca: Naufragios, dowolne wydanie. Paweł III: Sublimis Deus (bulla) Pizarro Pedro: Relacja o odkryciu i podoboju Królestwa Peru, tłum. Maria Mróz. Gdańsk 1995. Polo, Marco: Opisanie świata, dowolne wydanie. Rousseau, Jean-Jacques: Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności między ludźmi, dowolne wydanie. de Sahagún, Bernardino: Primeros Memoriales, paleografia, tłum. i red. T.D. Sullivan. Norman 1997. de Sahagún, Bernardino: Florentine Codex. General History of the Things of New Spain, tłum. i red. A.J.O. Anderson i C.E. Dibble. Salt Lake City 1981. Tacyt: Germania, dowolne wydanie. Titu Cusi Yupanqui (Diego de Castro): Relación de como los españoles entraron en el Pirú, dowolne wydanie. de la Vega, Inca Garcilaso: O Inkach uwagi prawdziwe, tłum. J. Szemiński, Warszawa 2000. Voltaire: Kandyd, dowolne wydanie. Zmierzch Azteków. Kronika zwyciężonych: indiańskie relacje o podboju, wybór i red. M. León-Portilla, tłum. A.M. Garibay, tłum. z języka hiszpańskiego J. Ficowski, M. Sten. Warszawa 1967. Bibliografia przedmiotowa Adams, Percy G.: The Discovery of America and European Renaissance Literature [w:] "Comparative Literature Studies" t. 13, nr. 2, 1976. Burkhart, Louise M.: The Slippery Earth: Nahua-Christian Moral Dialogue in Sixteenth-Century Mexico, Tucson 1989. Brown, Michael F.: Who owns native culture. Cambridge 2004. Ellingson, Ter: The Myth of the Noble Savage. Berkeley 2001. Greer, Margaret R., Mignolo, Walter D. i Quilligan Maureen: Rereading the Black Legend: The Discourses of Religious and Racial Difference in the Renaissance Europe. Chicago 2007. Grützmacher, Łukasz: Jak konkwistador, który niczego nie podbił, został synem Słońca. Zapis niezwykłego doświadczenia Alvara Nuñeza Cabezy de Vaca [w:] Zwyczajny człowiek w niezwyczajnej sytuacji. Próba przekazania doświadczenia nieposiadającego wzoru opisywalnośc, red. Hanna Gosk, Warszawa 2009. Keen, Benjamin: The Black Legend Revisited: Assumptions and Realities, The Hispanic American Historical Review, t. 49, nr 4. Lewis, Hanke: Aristotle and the American Indians: a Study in Race Prejudice in the Modern World, London 1971. Lockhart, James: The Nahuas after the Conquest. A Social and Cultural History of the Indians of Central Mexico, Sixteenth Through Eighteenth Centuries, Stanford 1992. Lockhart, James: We People Here: Nahuatl Accounts of the Conquest of Mexico, Berkeley and Los Angeles 2004. Olko, Justyna: Obcy, poganie, barbarzyńsy. Stereotypy etniczne we wczesnokolonialnym Meksyku [w:] Europejczycy, Afrykanie, Inni. Studia ofiarowane Profesorowi Michałowi Tymowskiemu, red. J. Pysiak, B. Nowak, M. Nagielski, Warszawa 2011. Olko, Justyna: Odrzucani, (prze)tłumaczeni, oswojeni. Hiszpanie i konkwista w źródłach indiańskich ze środkowego Meksyku [w:] Zwyczajny człowiek w niezwyczajnej sytuacji. Próba przekazania doświadczenia nieposiadającego wzoru opisywalnośc, red. Hanna Gosk, Warszawa 2009. Synowiec, Aleksandra: Dzieci szóstego słońca. W co wierzy Meksyk, Warszawa 2018 Tazbir, Janusz: Polscy przyjaciele i wrogowie konkwistadorów [w:] Odrodzenie i Reformacja w Polsce, nr. 12, 1967. Todorov, Tzvetan: Podbój Ameryki. Problem innego, tłum. J. Wojcieszak, Warszawa 1996. Tomicki, Ryszard: Ludzie i bogowie. Indianie meksykańscy wobec Hiszpanów we wczesnej fazie konkwisty, Wrocław 1990. Tomicki, Ryszard: Synowie Słońca, synowie Boga. „Zderzenie języków” podczas podboju Meksyku, [w:] Między drzewem życia a drzewem poznania. Księga ku czci prof. Andrzej Wiercińskiego, red. M. Ziółkowski, A. Sołtysiak, Warszawa-Kielce 2002. Wood, Stephanie: Transcending Conquest: Nahua Views of Spanish Colonial Mexico, Norman 2003. |
Learning outcomes: |
(in Polish) Student w zakresie wiedzy: - zna podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów kultury - zna najważniejsze metody badań interdyscyplinarnych - zna podstawowe zasady komunikacji naukowej w zakresie nauk humanistycznych Student w zakresie umiejętności: - potrafi selekcjonować oraz dokonać krytycznej oceny informacji pochodzących z różnych źródeł naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych i innych - potrafi dokonywać analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów źródłowych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych - potrafi sformułować problem badawczy - potrafi przygotować prace pisemne uwzględniające elementarne wymogi stawiane pracom akademickim Student w zakresie kompetencji społecznych: - przestrzega zasady tolerancji i ma poszanowanie dla różnic kulturowych - docenia bogactwo kultury - jest gotów do zrozumienia dziedzictwa kulturowego i różnorodności kulturowej - szanuje etyczny wymiar badań naukowych |
Assessment methods and assessment criteria: |
(in Polish) Przygotowanie do zajęć, znajomość omawianych tekstów i aktywne uczestnictwo w ich analizie i dyskusji nad nimi. Na koniec roku student przygotowuje esej na uzgodniony z prowadzącymi temat, związany z poruszaną na zajęciach problematyką. Dopuszcza się 2 nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze. |
Classes in period "Academic year 2023/24" (in progress)
Time span: | 2023-10-01 - 2024-06-16 |
Navigate to timetable
MO TU W TH KON
FR |
Type of class: |
Seminar, 60 hours
|
|
Coordinators: | Katarzyna Granicka, Szymon Gruda | |
Group instructors: | Katarzyna Granicka, Szymon Gruda | |
Students list: | (inaccessible to you) | |
Examination: |
Course -
Grading
Seminar - Grading |
Copyright by University of Warsaw.