Introduction to the American Civil War (Wojna Secesyjna - wprowadzenie)

fakultatywne

Opanowanie przez studentów podstawowej wiedzy o genezie, przebiegu i skutkach konfliktu, który spowodował w latach 1860-1865 secesję 11 stanów Południa i wojnę domową

Analiza najważniejszych aspektów - politycznych, militarnych, społecznych i kulturalnych - Amerykańskiej Wojny Secesyjnej, najbardziej dramatycznego wydarzenia w dziejach USA. W oparciu o dokumenty, pamiętniki i publicystykę z epoki tej wojny omawiany będzie konflikt dwóch państw amerykańskich, które starły się ze sobą w latach 1861-1865.

Zajęcia poświęcone są analizie wydarzeń wiodących do Amerykańskiej Wojny Secesyjnej oraz czynników natury intelektualnej i politycznej określających obie jej strony. Badany będzie sposób prowadzenia tej wojny oraz jej wpływ na kształtowanie postaw przyszłych pokoleń wobec tego konfliktu; sposób jego zakończenia i polityka zwycięzców. Analizowany będzie tez wpływ tej polityki nie tylko na późniejsze dzieje polityczne USA ale i na przemiany amerykańskich postaw wobec problemów rasy, płci oraz gospodarki.

Wojna Secesyjna to najważniejsze, oprócz Wojny o Niepodległość, wy- darzenie w historii Stanów Zjednoczonych.Konflikty społeczne, polityczne oraz ideologiczne, które do niej doprowadziły dominowały w życiu politycznym państwa amerykańskiego przez co najmniej poprzedzające rok 1861 dwudziestolecie. Wydarzenia kolejnych pięciu lat postawiły pod znakiem zapytania model demokratycznego państwa przyjęty u schyłku XVIII wieku przez twórców Stanów Zjednoczonych. Możliwość jego dalszego istnienia była w trakcie tej wojny kwestionowana przez wielu obserwatorów tak zagranicznych jak i amerykańskich. Echa tej największej wojny stoczonej na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych obecne są po dziś dzień w polityce, literaturze i filmie amerykańskim. Celem zajęć jest przybliżenie uczestnikom przyczyn, przebiegu i skutków tego bratobójczego konfliktu poprzez analizę sposobu myślenia i działania jego uczestników i świadków. Przedmiotem analizy i dyskusji będą następujące grupy zagadnień - sprawa niewolnictwa w konstytucji USA oraz prawodawstwie stanowym oraz rola tej "szczególnej instytucji" w polityce wewnętrznej i zagranicznej państwa przed 1861 rokiem; narastanie napięcia na linii Północ-Południe w kontekście kształtowania się abolicjonizmu z jednej zaś południowego patriotyzmu z drugiej strony; próby umiarkowanych przywódców obu regionów osiągnięcia kompromisu w kwestii niewolnictwa w imię ocalenia Unii - okoliczności secesji poszczególnych stanów południowych w latach 1860-1861 i formy tego kroku; proces tworzenia nowego państwa - Skonfederowanych Stanów Ameryki i jego ustrój w porównaniu z dotychczasową Unią - przebieg działań wojennych i sposoby ich prowadzenia przez obie strony z uwzględnieniem organizacji ich sił zbrojnych oraz strategii wojennej i politycznej; polityka wewnętrzna i zagraniczna USA i CSA oraz postawa mocarstw Europy wobec Wojny Secesyjnej i wpływ tej postawy na sytuację polityczną stron walczących oraz całej Półkuli Zachodniej - okoliczności i skutki zakończenia wojny, od zniesienia niewolnictwa po kwestię odpowiedzialności za przestępstwa wojenne i czyny kwalifikowane powszechnie dotąd jako zdrada stanu

Podstawą dyskusji będą materiały źródłowe takie jak wspomnienia oraz dzienniki, teksty publikowane w prasie, dokumenty rządowe, kongresowe, dyplomatyczne i wojskowe.

Literatura:

- "The Annals of America" vol. 9, Chicago 1976 (further - "Annals/9")

- Mary Chesnut "Mary Chesnut's Civil War" ed. by Vann C. Woodward, New Haven-London 1981 (further - Chesnut)

- "Documents of American History" vol.1, ed. by Henry S. Commager, 9th ed., Englewood Cliffs, N. Jersey

1973 (further - "Documents/1")

- "Encyclopaedia of the American Civil War: a political, social and military history" vol.5, ed. by David S. Heidler and Jeanne Heidler, Santa Barbara, California 2000(further - "Enc./5")

- Ulysses Simpson Grant "Personal Memoirs of..." vol. 2, New York 1952 (further - Grant/2)

- Selby Foote "Civil War" vol.1-3, New York 1958

- Peter J. Parish "The American Civil War" New York 1975

- Emory M. Thomas "The Confederate Nation: 1861-1865" New York et al. 1979

Tematy:

Efekty kształcenia:

Po ukończeniu tego kursu student:

1. WIEDZA

• Ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu

amerykańskiej Wojny Secesyjnej dla historii USA

• Zna historię amerykańskich debat o prawach

stanów oraz ich interpretacji przed faktyczną

secesją Południa i Wojną Secesyjną

• Rozumie zagadnienie niewolnictwa w kontekście

amerykańskich sporów politycznych połowy XIX

wieku

Po ukończeniu tego kursu student:

2. UMIEJĘTNOŚCI

• Umie wyjaśnić charakter omawianych wydarzeń

historycznych na podstawie wykorzystanego

materiału źródłowego

• Formułuje własne sądy o najbardziej

kontrowersyjnym i dramatycznym konflikcie

wewnętrznym w dziejach USA - Wojnie

Secesyjnej, jej przyczynach i skutkach

• Porównuje i uzasadnia tezy dotyczące charakteru

Wojny Secesyjnej

Po ukończeniu tego kursu student:

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

• Jest świadomy roli Wojny Secesyjnej i sporów o

nią dla obywatela współczesnych Stanów

Zjednoczonych

• Ma świadomość znaczenia Wojny Secesyjnej dla

rozumienia zjawisk współczesnego życia

politycznego w USA

• Posiada umiejętność współpracy w grupie i

udziału w dyskusji na poziomie akademickim

Aktywny udział w zajęciach i obecność na nich (60%); nie mniej niż jedna prezentacja lub praca pisemna na temat z zakresu kursu, uzgodniony z prowadzącym (20%); krótka praca pisemna - 5 stron - na temat uzgodniony z prowadzącym (20 %) oraz krótkie omówienie z nim pracy studenta/studentki podczas kursu przed uzyskaniem stopnia.